Lễ hội chùa Tiên huyện Lạc Thủy là hoạt động văn hóa tín ngưỡng dân gian truyền thống, có vai trò quan trọng trong đời sống của nhân dân, là hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng hấp dẫn.
Lễ hội có nguồn gốc từ xa xưa, được phục dựng và duy trì tổ chức hằng năm nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc; góp phần phát huy tinh thần đại đoàn kết các dân tộc, quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa, thúc đẩy phát triển du lịch của địa phương và tỉnh Hòa Bình.
 |
| Quần thể chùa Tiên tọa lạc tại xã Phú Nghĩa, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình. |
Quần thể hang động chùa Tiên đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích cấp Quốc gia vào năm 2011.
Với hệ thống hang động bố trí rải rác dọc 2 dãy núi Tung Xê và Hương Tích thuộc địa phận thôn Lão Nội và Lão Ngoại của xã Phú Nghĩa, huyện Lạc Thủy, khu di tích chùa Tiên đa dạng và phong phú với du lịch tâm linh, du lịch sinh thái, văn hóa lịch sử.
 |
| Lãnh đạo tỉnh Hòa Bình dâng hương tại Lễ khai hội. |
Lễ hội chùa Tiên diễn ra trong 3 tháng, từ ngày mùng 4 Tết đến hết tháng 3 âm lịch. Các hoạt động Lễ hội chùa Tiên được tổ chức tại Di tích Quốc gia Quần thể hang động khu vực chùa Tiên với 21 điểm di tích thuộc nhiều loại hình như: di tích lịch sử văn hóa, di tích danh thắng và di tích khảo cổ học. Mỗi loại hình đều mang giá trị lịch sử và bản sắc riêng.
Lễ hội chùa Tiên được tổ chức quy mô cấp tỉnh với rất nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể thao, trò chơi dân gian phong phú.
 |
| Múa lân, múa rồng tại lễ khai hội. |
Lễ hội chùa Tiên được tổ chức thường niên góp phần tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu quê hương đất nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc trong các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Qua đó, nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc tham gia giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa, truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước; quảng bá sản phẩm du lịch của địa phương đến với đông đảo du khách trong nước và quốc tế.
Lễ khai hội chùa Tiên diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 12 đến 14/2/2023 (tức mùng 3, 4, 5 Tết). Trong khuôn khổ lễ hội, các đại biểu và du khách được chiêm bái, tham gia nhiều hoạt động đa dạng, đặc sắc như: múa lân, rồng; thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ tại các điểm di tích đền Trình, đền Mẫu, chùa Tiên; trình diễn nhạc cụ dân tộc; trình diễn nghệ thuật chiêng Mường, múa hát dân ca, chầu văn… Trong những ngày khai hội còn có các trò chơi dân gian và trưng bày các sản vật nông sản OCOP đặc sắc của tỉnh Hòa Bình.
