Hiện đang là thời điểm cuối năm và cũng là thời điểm thu hoạch rộ nhiều loại nông sản như: thanh long, xoài, bưởi, mít... ở các tỉnh phía nam nước ta. Đây là những nông sản có lượng xuất khẩu lớn sang thị trường Trung Quốc.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn) thông tin: Thời gian gần đây bãi đỗ xe phi thuế quan chờ xuất khẩu tại các cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, Đồng Đăng (huyện Cao Lộc); cửa khẩu song phương Chi Ma (huyện Lộc Bình) và cửa khẩu phụ Tân Thanh (huyện Văn Lãng) luôn trong tình trạng tồn hàng nghìn xe chờ thông quan hàng hóa, chủ yếu là hàng nông sản.
Nguyên nhân do phía nước bạn đã tạm dừng nhập khẩu một số mặt hàng nông sản, nhưng hàng từ nhiều địa phương vẫn đổ dồn về, cho nên chưa thể xuất đi được. Bên cạnh đó, để bảo đảm an toàn phòng, chống dịch Covid-19, từ ngày 26/9, tất cả các lái xe chuyên trách của Việt Nam đều phải bàn giao xe cho lái xe nước bạn, trong khi lái xe chuyên trách phía Trung Quốc bị thiếu hụt, khiến việc ùn ứ kéo dài.
Hiện nay, trong khi tại các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn đang thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, thì phía Trung Quốc vẫn thực thi chính sách "Zero Covid", chỉ cần một ca nhiễm dịch Covid-19 theo lái xe xuất hàng thì cửa khẩu sẽ bị đóng lại, mọi hoạt động giao thương bị ngưng trệ.
Phó cục trưởng Hải quan Lạng Sơn Vi Công Tường kiến nghị: Không chỉ kiểm soát chặt chẽ dịch Covid-19, thị trường Trung Quốc cũng đang đặt ra yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bao bì đóng gói... Vì vậy, các địa phương, các doanh nghiệp cần phải đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường. Đồng thời thực hiện ký kết hợp đồng với bên Trung Quốc, hạn chế thấp nhất lượng hàng hóa đưa lên cửa khẩu không xuất được, gây thiệt hại, phát sinh chi phí không đáng có, đặc biệt hàng nông sản, hàng tươi sống...