Truyền thông Mỹ đánh giá, đây là cuộc tranh luận có vai trò rất quan trọng trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2020, trong bối cảnh đương kim Tổng thống Donald Trump, Đệ nhất phu nhân và một số quan chức cũng như nhân viên Nhà Trắng có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.
Người dân Mỹ xếp hàng chờ vào hội trường Kingsbury tại Đại học Utah để theo dõi cuộc tranh luận. (Ảnh: AP)
Trước khi cuộc tranh luận diễn ra, Ủy ban Tranh luận Tổng thống thông báo sẽ triển khai thêm biện pháp phòng ngừa để bảo đảm sức khỏe và sự an toàn cho những người tham gia sự kiện này. Theo Ủy ban này, chỉ có một số người nhận được giấy mời đến dự cuộc tranh luận trực tiếp giữa hai ứng viên Phó Tổng thống. Tất cả những người có mặt trong hội trường Kingsbury đều phải tuân thủ các quy định về y tế và an toàn, trong đó có làm xét nghiệm Covid-19 và đeo khẩu trang.
Thành viên của đội sản xuất đang kiểm tra vách ngăn giữa hai ứng viên Phó Tổng thống. (Ảnh: AP)
Ông Pence và bà Harris đều làm xét nghiệm Covid-19 và có kết quả âm tính trước khi đối mặt trực tiếp. Hai ứng viên ngồi cách xa nhau gần bốn mét, với hai vách ngăn plexiglass ở giữa. Khác với những người đến theo dõi buổi tranh luận tại Đại học Utah, hai ứng viên và người điều phối không phải đeo khẩu trang trong lúc tranh luận.
Trước khi hai ứng viên lên sân khấu, người điều hành Susan Page đã phổ biến quy tắc của buổi tranh luận, bà yêu cầu khán giả giữ im lặng và không vỗ tay trừ lúc bắt đầu và kết thúc tranh luận. Mỗi ứng viên sẽ có hai phút để trả lời câu hỏi đặt ra mà không bị người điều hành hoặc ứng viên còn lại ngắt lời.
Đại dịch Covid-19 là chủ đề đầu tiên và cũng là trọng tâm của buổi tranh luận. Người điều hành đã hỏi ứng viên đảng Dân chủ về kế hoạch ứng phó đại dịch Covid-19 của chính quyền của ông Joe Biden.
Dẫn số liệu 210 nghìn người Mỹ tử vong do Covid-19, bà Harris cho rằng: “Người Mỹ đã chứng kiến thất bại lớn nhất của bất cứ chính quyền tổng thống nào trong lịch sử đất nước”. Bà chỉ trích ông Trump đã đánh giá thấp mối nguy của đại dịch này. Bà nhấn mạnh, người Mỹ là đối tượng chịu tổn hại nhiều hơn cả và sự phản ứng kém cỏi của chính quyền đương nhiệm đã khiến người dân phải hy sinh quá nhiều.
Về kế hoạch ứng phó Covid-19, bà Harris cho biết, chính quyền của ứng viên Tổng thống Biden sẽ tập trung truy vết tiếp xúc, xét nghiệm, phân phối vaccine và bảo đảm tất cả người dân được tiêm vaccine miễn phí.
Đáp lại, ứng viên đảng Cộng hòa thừa nhận nước Mỹ đã trải qua quãng thời gian rất thử thách trong năm 2020. Song ông Pence khẳng định, từ những ngày đầu tiên dịch bệnh bùng phát, Tổng thống Trump đã đặt sức khỏe của người Mỹ lên trên hết. Ông khẳng định, chính quyền đương nhiệm đã ban bố các biện pháp hạn chế đi lại mang lại hiệu quả đặc biệt. Ông Pence chỉ trích ông Biden đã lấy ý tưởng ứng phó đại dịch Covid-19 của chính quyền Tổng thống Trump.
Liên quan đến vaccine ngừa Covid-19, ông Pence cho rằng bà Harris đang làm suy yếu niềm tin vào một loại vaccine ngừa Covid-19 khi bà tuyên bố không dùng vaccine trừ phi có xác nhận của chuyên gia y tế cộng đồng.
Về vấn đề biến đổi khí hậu, Thượng nghị sĩ Harris nhận định rằng cuộc khủng hoảng khí hậu đang đặt ra một mối đe dọa hiện hữu. Phó Tổng thống Pence không tán thành quan điểm này của bà Harris, đồng thời chỉ trích việc liên danh tranh cử của đảng Dân chủ là ông Biden và bà Harris liên hệ những cơn bão và cháy rừng với biến đổi khí hậu. Ông Pence cho rằng ông Biden ủng hộ Thỏa thuận Xanh mới, một đề xuất về môi trường có quy mô lớn nhận được sự tán thành của các nghị sĩ Dân chủ theo đường lối tự do.
Tuy nhiên, bà Harris khẳng định ông Biden không ủng hộ thỏa thuận này. Bà Harris nói thêm, ông Biden đã đề xuất gói kích cầu giúp “bơm” hàng trăm tỷ USD cho việc làm trong lĩnh vực năng lượng sạch. Ứng viên đảng Dân chủ cũng khẳng định ông Biden sẽ đưa Mỹ trở lại Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu.
Về vấn đề kinh tế và chính sách thuế, ông Pence cho rằng, ông Biden sẽ tăng thuế khi nắm quyền. Đáp lại, bà Harris khẳng định, ông Biden sẽ không tăng thuế đối với những người có thu nhập dưới 400 nghìn USD/năm.
Tại cuộc tranh luận, các ứng viên cũng đưa ra quan điểm về một số vấn đề khác như hệ thống tư pháp, các cuộc chiến thương mại...
Theo kế hoạch, buổi tranh luận trực tiếp thứ hai giữa hai ứng viên Tổng thống sẽ diễn ra vào ngày 15-10 (giờ ET), tại TP Miami, bang Florida.
