Hai dự án lưới điện truyền tải trọng điểm này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc truyền tải công suất phát điện của các nhà máy thủy điện ở khu vực Tây Bắc và nhập khẩu điện từ Trung Quốc nhằm bảo đảm cung ứng điện an toàn, ổn định, liên tục cho năm 2022 và các năm tiếp theo. Dự án được triển khai trên địa bàn ba tỉnh Lào Cai, Yên Bái và Hà Giang, do Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) làm chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Bắc (NPMB) điều hành, quản lý dự án. Dự án ĐZ 220kV mạch kép đấu nối với TBA 220kV Bắc Quang được khởi công từ ngày 17/10/2020, dài khoảng 43,3 km, gồm 117 vị trí móng, trong đó riêng đoạn qua địa bàn huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang có 82 vị trí và 32 khoảng néo. Hiện, dự án ĐZ này đang gặp khó khăn và vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng thuộc đoạn tuyến qua huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang. Điều này đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ các dự án, đòi hỏi chính quyền các cấp cần vào cuộc quyết liệt để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Năm qua, các dự án lưới điện truyền tải nói chung bị ảnh hưởng rất nhiều, chủ yếu khó khăn do thỏa thuận với chính quyền địa phương về địa điểm TBA và tuyến ĐZ, dẫn đến thời gian lập dự án bị kéo dài hơn dự kiến. Bên cạnh đó, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp gây khó khăn việc cung cấp vật tư, thiết bị cho công trình. EVNNPT, NPMB luôn chủ động phối hợp chặt chẽ chính quyền địa phương các cấp để tranh thủ sự ủng hộ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng, sớm bàn giao cho các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ. Ông Hoàng Minh Tuấn, Chỉ huy trưởng công trình xây dựng TBA 220kV Bắc Quang (thuộc Công ty Sông Đà 11 Thăng Long) cho biết, tính đến nay, khối lượng thi công TBA 110kV đã đạt 90% và phần TBA 220kV đạt 80%; đơn vị cam kết bảo đảm tiến độ đóng điện công trình. Theo ông Tuấn, trong quá trình thi công, đơn vị gặp rất nhiều khó khăn như thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều, có tháng chỉ thi công được 10 ngày. Không còn cách nào khác, đơn vị phải đẩy nhanh tiến độ bằng cách tăng ca kíp, tăng nhân lực cho công trường, đến tháng 10/2021 mới bắt kịp tiến độ chung.
Về phần dự án ĐZ 220kV mạch kép đấu nối với TBA 220kV Bắc Quang, Phó Giám đốc NPMB Phùng Bảo Anh cho biết, đến thời điểm này, địa phương đã bàn giao 78 vị trí móng cột cho đơn vị thi công, còn 4 vị trí chưa bàn giao mặt bằng (gồm vị trí 37, 40, 51 và 94). Mới đây, Ủy ban nhân dân huyện Bắc Quang có văn bản về việc phối hợp giải quyết vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, đề nghị dịch chuyển 3 vị trí 37, 51 và 94. Căn cứ đề nghị này, NPMB đã phối hợp cùng đơn vị tư vấn thiết kế khẩn trương khảo sát, tính toán vị trí, tuy nhiên, việc dịch chuyển mặc dù đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro trong bồi thường giải phóng mặt bằng.
Vừa qua, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang đã họp với EVNNPT, NPMB để tìm cách tháo gỡ khó khăn liên quan công tác giải phóng mặt bằng. Trên tinh thần thiện chí, hai bên đã thống nhất nhiều vấn đề quan trọng. Để bảo đảm mục tiêu đóng điện dự án cuối tháng 4 tới, Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang Hoàng Gia Long sẽ trực tiếp thị sát và giải quyết vướng mắc về giải phóng mặt bằng, phấn đấu bàn giao nốt 4 vị trí móng cho đơn vị thi công trong tháng 2 và hành lang tuyến trong tháng 3/2022. Phó Chủ tịch Hoàng Gia Long yêu cầu huyện Bắc Quang và đơn vị thi công phối hợp, rà soát cụ thể từng vị trí móng, từng hộ theo đúng quy định của pháp luật và phương án bồi thường sẽ áp dụng theo hướng hỗ trợ người dân ở mức cao nhất, nếu cố tình chống đối sẽ kiên quyết xử lý. Về phần hành lang tuyến, hiện còn 68/432 hộ dân chưa nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, nguyên nhân do đơn giá bồi thường, hỗ trợ thấp. Đồng thời, các hộ có nhà ở trong hành lang an toàn lưới điện đều đề nghị di dời ra khỏi hành lang và yêu cầu được tái định cư. Có 3 nhóm vướng mắc trong hành lang tuyến ĐZ: nhà ở và các công trình sinh hoạt xây trên đất nông nghiệp không đủ điều kiện tồn tại trong hành lang phải di dời; nhà ở không đủ điều kiện tồn tại trong hành lang an toàn bị cắt xén một phần nhưng có thể di chuyển; nhà ở có một phần kết cấu làm bằng vật liệu dễ cháy. Đến nay, các vướng mắc về giải phóng mặt bằng hành lang tuyến ĐZ 220kV mạch kép đấu nối TBA 220kV Bắc Quang vẫn chưa tìm ra hướng giải quyết triệt để. Nhằm tháo gỡ khó khăn, bảo đảm tiến độ chung của dự án, NPMB đã kiến nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang và Ủy ban nhân dân huyện Bắc Quang chỉ đạo và có giải pháp quyết liệt như rút ngắn thời gian kiểm kê; lập, công khai và phê duyệt phương án bồi thường giải phóng mặt bằng,… để bàn giao mặt bằng 3 vị trí móng cột trên trong tháng 2 này.
Hiện các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ phần hành lang an toàn đã được các đơn vị ngành điện báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang, tuy nhiên đến nay vẫn chưa được địa phương chấp thuận, các vướng mắc tiếp tục kéo dài ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án. Tổng Giám đốc EVNNPT Phạm Lê Phú cho rằng, với mục tiêu đóng điện dự án vào cuối tháng 4 tới theo yêu cầu của EVN, địa phương phải bàn giao 4 vị trí móng còn lại cho đơn vị thi công trong tháng 2 này và hành lang tuyến trong tháng 3 tới. Thời gian còn lại rất gấp, EVNNPT đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang và các sở, ngành đôn đốc bồi thường mặt bằng tại dự án để chủ đầu tư hoàn thành đóng điện đúng tiến độ. EVN cũng liên tục chỉ đạo EVNNPT tập trung mọi nỗ lực để sớm hoàn thành, đóng điện dự án. Theo đó, EVN cũng yêu cầu chủ đầu tư tiếp tục bám sát các địa phương để hoàn thành bàn giao mặt bằng các vị trí móng còn lại và hành lang tuyến; thường xuyên báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực, EVN các khó khăn, vướng mắc trong bồi thường để Tập đoàn kịp thời có ý kiến với các địa phương.
