Đào Thục nằm giữa cánh đồng xanh mát. Đứng đầu làng, nhiều khách xa hẳn sẽ muốn đôi phút lắng lại, chuẩn bị tâm thế bước vào một không gian êm đềm khi nơi này chưa bị đô thị hóa quá nhiều. Ông Đinh Thế Văn (86 tuổi), người dành trọn đời người để gìn giữ múa rối nước chia sẻ, tổ nghề là ông Đào Đăng Khiêm (tên thật là Nguyễn Đăng Vinh), từng làm quan trong triều (thời vua Lê Hy Tông). Sau khi rời quan trường, cụ về Đào Thục dạy dân làng nghề trồng dâu nuôi tằm dệt lụa và nghề múa rối nước. Nghệ nhân và diễn viên rối là những người nông dân thuần túy, vào những ngày nông nhàn và hội làng, phường rối thường biểu diễn 17 đến 22 trò rối nước độc đáo, ngợi ca phong tục truyền thống, nét đẹp văn hóa và con người Việt Nam.
Trực tiếp xem người Đào Thục diễn múa rối phục vụ khách trong nước và quốc tế, mới thấy hết cái thú vị của loại hình nghệ thuật này. Nghệ nhân diễn trò nào cũng vui nhộn, hồi hộp, hấp dẫn… Các con rối làm bằng gỗ nhẹ, điều khiển bằng sào tre và dây kéo qua ròng rọc nhỏ, gắn đầu cây sào. Các con rối từ trong màn tre mặt nước thủy đình nổi lên, đi lại nhảy múa sống động như thật. Từ những lễ nghi, những tích truyện trong lịch sử đến hình ảnh ông, bà nông dân đi cày, bừa, cấy lúa quen thuộc, lũ trẻ bơi lội đùa nhau bắt cá được tái hiện sống động dưới sự điều khiển của đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân phường rối qua các trò diễn: Đốt pháo bật cờ, Múa rồng, Múa tiên, Câu ếch, Nhà nông cày cấy, Cá bơi cá lội, Xay thóc giã gạo, Trâu chui qua ống…
Suốt chiều dài lịch sử, Đào Thục có nhiều dòng họ năm đời biết nghề và nghề cũng trải qua nhiều thăng trầm, có thời gian chỉ còn vài hộ giữ nghề. Năm 1984, các nghệ nhân trong làng đứng lên khôi phục và phát triển nghệ thuật múa rối truyền thống. Phường rối Đào Thục bỏ công đục đẽo, làm thêm rối để luyện tập, cải tiến 22 trò cổ, bổ sung lời ca theo các điệu chèo, quan họ. Nghệ nhân múa rối nước Nguyễn Thị Thuận cho biết: Với những bộ môn nghệ thuật khác, nghệ sĩ sau khi học và tìm hiểu thì sẽ trực tiếp lên sân khấu để biểu diễn. Còn các nghệ nhân thực hành múa rối nước lại luôn đứng sau tấm mành sân khấu, quấy đảo mặt nước bằng những con rối và bộc lộ hết tâm tư, thái độ, tình cảm của nhân vật mình đang vào vai thông qua… một cái sào.
Còn ông Đặng Minh Hưng, Trưởng Phường múa rối nước Đào Thục cho hay: Khi diễn, người chỉ huy con rối phải khiến những con rối trở nên có hồn, linh hoạt. Muốn vậy, họ phải thật nhập tâm và tâm huyết với nghề.
Phường múa rối nước Đào Thục luôn quan tâm lớp trẻ và cố gắng truyền nghề, bồi đắp tình yêu cho lớp trẻ, giúp các em biết trân trọng, có ý thức giữ gìn những giá trị truyền thống cha ông để lại. Họ cũng thường xuyên giới thiệu, chia sẻ kinh nghiệm làm nghề với các phường múa rối khác trong nước, và nỗ lực "tìm đầu ra" cho các buổi diễn. Nhờ thế, tiếng tăm của phường rối lâu đời này ngày càng được khẳng định.
