Ðừng biến cây xăng thành... "bom nổ chậm"

Chủ quan hay vô ý thức?

Tại CHXD km 10 đường Trần Phú (quận Hà Ðông, Hà Nội) việc PCCN thực hiện khá sơ sài. Theo khảo sát của chúng tôi, cả cửa hàng có ba cột bơm xăng dầu, nhưng chỉ duy nhất một nhân viên bán hàng. Trên chính giữa cột xăng, tuy treo tấm biển "cấm lửa", nhưng các cột bơm xăng dầu, "gia chủ" dường như quên bẵng việc trang bị và đặt các bình cứu hỏa theo quy định. Tiếp đó, bảng nội quy phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tuy dễ nhìn thấy, nhưng nội dung in trên bảng đã phai mầu. Qua quan sát, cây xăng có "mặt tiền" khoảng 20 - 30 m, án ngữ ngay trước tòa nhà làm việc cao bốn tầng của các cơ quan trên địa bàn quận Hà Ðông. Kế đó, một quầy trà đá vỉa hè, không ít người ngồi phì phèo thuốc lá, chỉ cần vô ý vứt mẩu thuốc, gặp thời tiết nóng bức, xăng bắt lửa thì chẳng hiểu chuyện gì sẽ xảy ra. Tại CHXD số 112, đường Trần Phú (phường Mộ Lao, Hà Ðông), tuy cũng treo bảng nội quy PCCC, tiêu lệnh chữa cháy đàng hoàng, nhưng đều cũ kỹ, hoen gỉ. Cửa hàng có ba cột bơm xăng dầu nhưng chỉ bố trí hai bình cứu hỏa. Cách đó không xa, một quán bia hơi tấp nập khách, bếp luôn đỏ lửa. Chẳng riêng các CHXD vùng ngoại vi, giữa trung tâm Thủ đô, CHXD số 235 phố Khâm Thiên (quận Ðống Ða), sát vách nhà dân và giáp hai quầy hàng kinh doanh nhỏ lẻ, khiến công tác PCCN rất khó bảo đảm an toàn. Hay như CHXD số 231 đường Nguyễn Trãi (quận Thanh Xuân), mặc dù được xây dựng khá bài bản, đẹp mắt, luồng xe ra vào rộng rãi, nhưng ngay bên cạnh là một ga-ra ô-tô chuyên sửa chữa, sơn, xì, gò, hàn,... tiềm ẩn những nguy cơ khó lường về cháy nổ.

Tiếp tục khảo sát một số CHXD trên các tuyến phố Trần Khát Chân, Nguyễn Công Trứ, Trần Hưng Ðạo, Ðê La Thành,... chúng tôi nhận thấy, hầu hết các cây xăng đều nằm cạnh khu dân cư; các cửa hàng kinh doanh ga, khí hóa lỏng; phục vụ ăn uống hoặc cửa hiệu kinh doanh các mặt hàng khác, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao về PCCN và ô nhiễm môi trường. Anh Nguyễn Anh Tuấn (trú tòa nhà H1, khu tập thể Nguyễn Công Trứ) bức xúc: "Người dân chúng tôi sống chung quanh cây xăng, nhất là người già, trẻ nhỏ khi hít phải hơi xăng thường xuyên bị đau đầu, viêm mũi dị ứng,... Ngoài ô nhiễm môi trường, người dân trong khu vực luôn nơm nớp ngại "bà hỏa" có thể viếng thăm bất cứ lúc nào". Cùng chung tâm trạng, anh Phạm Duy Hưng, người dân sống gần cây xăng trên phố Khâm Thiên cho biết: Không chỉ bị ảnh hưởng của mùi xăng khuếch tán, gây độc hại tới sức khỏe, ảnh hưởng sinh hoạt của các hộ dân mà công tác bảo đảm an toàn PCCN của cửa hàng này rất lỏng lẻo khiến bà con lo sợ. Với quy mô diện tích chật hẹp, nằm sát các cửa hàng kinh doanh, nhà dân như vậy, chỉ cần một sơ xuất nhỏ cũng có thể gây thiệt hại lớn tới tài sản và tính mạng của người dân".

Tuân thủ nghiêm quy định

Liên quan vấn đề trên, Trưởng CHXD Petrolimex số 18 (625 Ðê La Thành) Trần Thế khẳng định, không chỉ một cửa hàng đơn lẻ, mà hằng tháng, hơn 70 CHXD trực thuộc Xí nghiệp bán lẻ xăng dầu Hà Nội đều phải tham gia diễn tập các phương án về PCCN. Trong đó, nhân viên cửa hàng phải thực hiện các giả định, tình huống cụ thể nhằm nâng cao công tác PCCN tại các cửa hàng riêng biệt. Ngoài ra, công tác PCCC được thực hiện nghiêm túc, triệt để, bởi tất cả các trang thiết bị, chỗ đặt bình cứu hỏa đều có vị trí, sơ đồ rõ ràng thì phía Cảnh sát PCCC mới phê duyệt và cấp phép. Tuy nhiên, thực tế hoạt động tại các cửa hàng không giống quy định đặt ra.

Không thể phủ nhận lợi ích của những cây xăng được đặt gần khu chung cư, khu đông người,... nhằm giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại. Tuy nhiên, những vụ việc như cháy kho giấy của Công ty in Thống Nhất (nằm gần cây xăng trên phố Nguyễn Tuân, quận Thanh Xuân, Hà Nội) hay vụ nổ bình ga tại CHXD số 2 (TP Thái Bình, tỉnh Thái Bình) khiến trưởng CHXD tử vong gần đây, đã gióng lên hồi chuông báo động trong công tác bảo đảm an toàn về PCCN tại các cửa hàng, cơ sở sản xuất và đặc biệt là tại các cửa hàng kinh doanh xăng dầu. Bởi, những vụ việc trên nếu không có các trang thiết bị PCCC an toàn, đúng kỹ thuật cũng như sự ứng cứu kịp thời của các lực lượng chức năng, chắc chắn hậu quả các vụ việc khó lường hết được. Phó Giám đốc Xí nghiệp bán lẻ xăng dầu Petrolimex Hà Nội Nguyễn Khả Thiệu cho biết, toàn bộ các CHXD của xí nghiệp đều thực hiện nghiêm các quy định về PCCC. Hiện tại, các cửa hàng phải đáp ứng đầy đủ yêu cầu về PCCC, khi các ngành chức năng vào kiểm tra đạt tiêu chuẩn, lúc đó mới được cấp phép. Với các trang thiết bị được đầu tư hiện đại, bảo đảm kỹ thuật, có thể khẳng định toàn bộ các CHXD trong hệ thống đều bảo đảm và khó có thể xảy ra cháy nổ. Theo Chủ tịch HÐQT kiêm Giám đốc Công ty Xăng dầu khu vực I (Petrolimex Hà Nội) Trần Ðắc Xuân, những vụ cháy nổ, mất an toàn xảy ra thời gian qua chủ yếu do lỗi ý thức, tuân thủ quy trình. Ðể khắc phục, các cơ quan chức năng đang xây dựng các quy định, quy trình nhằm thắt chặt công tác bảo đảm an toàn về PCCN. Ðồng thời, tăng cường trang thiết bị hiện đại, hạn chế thấp nhất sự mất an toàn về cháy nổ, về môi trường có thể xảy ra. Ngoài ra, tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức của đội ngũ nhân viên cũng như khách hàng, tuân thủ nghiêm các quy định, qua đó mới bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các cây xăng. Hiện tại, công ty cũng ứng dụng nhiều công nghệ mới, như lắp đặt thiết bị thu hồi hơi (nhập kín) và đang triển khai thử nghiệm cột bơm có thu hồi hơi,... với mục đích hạn chế tối đa hơi xăng, dầu phát tán ra môi trường.

Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam Phan Thế Ruệ nhận định, hiện tại đã có quy chuẩn về PCCN, như quy định về khoảng cách với nhà dân, quy trình kiểm soát giữa nhập và xuất xăng vào bể chứa,... nhằm bảo đảm an toàn về PCCN. Ngoài ra, các cửa hàng phải thường xuyên tu sửa, nâng cấp và trang bị hệ thống PCCC hiện đại, bảo đảm an toàn về môi trường, con người và tài sản. Chỉ cần đối chiếu theo các quy định, đã bảo đảm an toàn ở mức độ cao. Còn nếu không đáp ứng theo các quy chuẩn, sẽ tạo ra tác động xấu tới môi trường cũng như công tác PCCN, bởi xăng rất dễ bén lửa, nhất là trong điều kiện giao thông của Hà Nội và TP Hồ Chí Minh luôn đông đúc, quá tải mà những cây xăng thì nằm ngay sát lòng đường, vỉa hè, tiềm ẩn các nguy cơ khó lường.