Năm học 2019 - 2020 là năm học đầu tiên thực hiện những quy định mới của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học. Trong công tác đào tạo nhân lực y tế, vì thế sẽ có nhiều nội dung đổi mới.
Thí điểm thi quốc gia để cấp chứng chỉ hành nghề có thời hạn
TS Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và đào tạo, Bộ Y tế cho biết, hiện nay, có hai đề án quan trọng mà Bộ Y tế đang xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ, một là đề án thành lập Hội đồng Y khoa quốc gia và tổ chức thí điểm thi quốc gia để xét cấp chứng chỉ hành nghề có thời hạn; hai là đề án sắp xếp, phát triển một số cơ sở đào tạo thành Đại học Khoa học sức khỏe.
Bên cạnh đó, triển khai và thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, Bộ Y tế đã được Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì xây dựng Nghị định về đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực sức khỏe.
TS Lợi đánh giá, khi các chương trình, đề án, văn bản nói trên được ban hành, công tác đào tạo nhân lực y tế sẽ có những thay đổi mạnh mẽ cả về hệ thống đào tạo, mô hình cơ cấu đào tạo và chính sách sử dụng nhân lực với mục tiêu là nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ sở đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Việc thi quốc gia để cấp chứng chỉ hành nghề là xu hướng chung trên thế giới. Nội dung này đã được Bộ Y tế đang đưa vào Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi và chỉ áp dụng cho những người chưa có chứng chỉ hành nghề. Những người đã được cấp chứng chỉ hành nghề thì không phải qua kỳ thi này.
“Dự kiến việc thi sẽ được áp dụng theo mô hình của các nước tiên tiến, ứng dụng tối đa công nghệ thông tin để thuận lợi nhất cho người dự thi, bảo đảm công bằng, khách quan và đánh giá đúng năng lực của người dự thi”, ông Lợi nhấn mạnh.
Theo đề án này, các kỳ thi được tổ chức ở nhiều địa phương, nhiều thời điểm trong năm nhưng theo một bộ tiêu chí đánh giá năng lực chung của cả nước do Hội đồng Y khoa quốc gia xác định, được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Bộ Y tế cũng đang nghiên cứu mô hình Hội đồng Y khoa quốc gia mà đã được nhiều nước triển khai thành công trên thế giới.
Cơ quan này có chức năng tư vấn giúp Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Y tế xác định cơ chế bảo đảm chất lượng nguồn nhân lực y tế có đủ năng lực nghề nghiệp để hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật. Cơ quan này cũng sẽ phối hợp với Tổng hội Y học Việt Nam và các hội, hiệp hội chuyên ngành trong lĩnh vực y tế xác định các tiêu chuẩn, tiêu chí, phương pháp, công cụ và tổ chức thi đánh giá năng lực của người hành nghề y tế phù hợp với quy định của pháp luật.
Thành lập Đại học Khoa học sức khỏe
Đề án sắp xếp, phát triển một số cơ sở đào tạo thành Đại học Khoa học sức khỏe sẽ là một sự đổi mới táo bạo của ngành y tế trong thời gian tới đây.
TS Nguyễn Minh Lợi cho biết, Đại học Khoa học Sức khỏe bao gồm nhiều lĩnh vực: khoa học y sinh (sinh học di truyền, giải phẫu, sinh lý, mô phôi, vi sinh...), y học, y học cổ truyền, dược học, răng hàm mặt, điều dưỡng, kỹ thuật y học, y tế công cộng… Mô hình trường này sẽ bao gồm nhiều trường thành viên đã có ở Việt Nam giống như các trường Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, các trường đại học vùng tại Thái Nguyên, Huế, Đà Nẵng. Mô hình này đã được khẳng định trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học.
Về bản chất, đây là mô hình đại học trong đó có các trường thành viên chuyên ngành là Trường Đại học Y, Trường đại học Dược, Trường Đại học Điều dưỡng, Trường Đại học Y tế công cộng, ...
Theo TS Lợi, mô hình này sẽ tạo quyền tự chủ học thuật cho các trường thành viên theo từng chuyên ngành, nhưng lại phát huy tối đa và hiệu quả thông qua sự chia sẻ nguồn lực chung như bộ máy quản lý, điều phối, đầu tư cho các bộ môn cơ bản, cơ sở thuộc khối khoa học y sinh, sự phối hợp nghiên cứu và đào tao liên ngành...
“Hiện nay. chúng tôi đang nghiên cứu xây dựng đề án để có mô hình phù hợp nhất, trên nguyên tắc bảo đảm đúng quy định của pháp luật nhưng vẫn giữ được truyền thống và “thương hiệu” của cơ sở đào tạo. Chúng tôi cũng xác định quan trọng là bản chất vấn đề chứ không phải là tên gọi”, TS Lợi cho hay.
Hiện nay, một số nước đang triển khai mô hình này rất hiệu quả như Đại học Khoa học sức khỏe Lào, Đại học California Sanfrancisco (University of California, Sanfrancisco)...