Những ngày gần Tết, khu vườn của nghệ nhân Trương Ngọc Xuân nhộn nhịp hơn lệ thường. Khách đến tham quan, ngắm nhìn các sản phẩm cây cảnh đã đông hơn, trong đó, ai cũng trầm trồ trước cặp quất ghép hình rồng khổng lồ được bày biện nghiêm ngắn phía khoảng sân rộng.
Chia sẻ với phóng viên, ông Xuân cho biết: "Từ nhiều năm trước, tôi đã ấp ủ ý tưởng tạo các cây quất cảnh thành hình một chú rồng đang bay lên. Sau quá trình học hỏi, thử nghiệm, tới năm nay, 2 sản phẩm đầu tiên đã được hoàn thành".
Chỉ tay vào cụm các cây được uốn tỉa, kết nối thành hình một chú rồng dài tới 3m dáng nằm, nghệ nhân nói thêm, công việc chuẩn bị cho quá trình tạo hình được ông chuẩn bị từ rất sớm. Khoảng đầu năm, các cây quất từ 3-4 năm tuổi khoẻ mạnh, tán tốt sẽ được chăm sóc riêng tại một khu vực.
 |
Cặp rồng vừa phải bảo đảm đẹp về dáng, lại có thêm lộc, quả và hoa đan xen, tượng trưng cho may mắn và thịnh vượng. |
"Sau 6 tháng, khi cây đã đạt đủ yêu cầu, chúng tôi sẽ tiến hành di chuyển quất vào chậu để uốn nắn và ghép", ông Xuân giải thích.
Quá trình tạo hình được tiến hành một cách cẩn trọng. Đối với cặp rồng dáng đứng, nghệ nhân làng Đông Ngạc đưa 6 cây quất ta vào một chậu lớn rồi uốn dần lên phía trên thành hình tượng một chú Rồng đang vẫy đuôi vào mây. Riêng tác phẩm rồng nằm-long vân thủy, ông Xuân thậm chí sử dụng tới 12 cây quất, được chia đều 2 chậu lớn như 2 cụm chân của rồng.
Đối với cặp rồng cuốn dáng đứng, ông Xuân sử dụng 6 cây quất ta để tạo dáng. Còn đối với cặp rồng quất “long vân thủy”, ông Xuân dùng hết 12 cây quất được tuyển chọn kỹ càng. Mỗi con rồng này sử dụng hết 6 cây, được trồng trong 2 bình lớn đóng vai trò như 2 cụm chân của rồng.
 |
Mỗi con rồng này sử dụng hết 6 cây, được trồng trong 2 bình lớn đóng vai trò như 2 cụm chân của rồng. |
"Quá trình uốn phải hết sức tỉ mỉ, tránh gãy cành khiến cây chết. Sau khi tạo hình hoàn tất, chúng tôi tiếp tục tạo hình thêm vảy rồng, râu rồng, mắt cho sống động. Sau đó, cụm cây được chăm sóc để trạng thái quần thể quất bảo đảm tốt nhất, có thể ra hoa, kết trái đúng dịp Tết", ông Xuân vừa phun tưới, vừa nói thêm.
Về nguyên mẫu, nghệ nhân chia sẻ,trong hơn 2 năm, ông đã đi khảo sát tại nhiều đình chùa, tham khảo sách cổ để từ đó "chắt lọc" ra những chi tiết và hình mẫu rồng phù hợp nhất.
“Theo quan niệm dân gian, rồng xuất hiện ở khắp mọi nơi không chỉ dưới đất mà còn ở trên trời, được xem là biểu tượng thuận lợi của nông nghiệp, mang tới nhiều điều tốt lành. Rồng cũng đứng đầu trong tứ linh, mang trong mình sức mạnh và sự phú quý và thịnh vượng. Vì vậy, tôi đã tạo ra những con rồng bằng quất với ý nghĩa mang lại tài lộc, may mắn, tốt lành nhân dịp năm mới”, ông Xuân nói.
Nghệ nhân cũng chia sẻ, một cặp rồng sẽ được ông công đức cho đình Đông Ngạc quê ông.
 |
Nghệ nhân Trương Ngọc Xuân bên tác phẩm của mình. |
