Soạn giả, Nghệ sĩ Nhân dân Viễn Châu (1914-2016) tên thật là Huỳnh Trí Bá, gọi theo cách gọi thân thương của người miền nam là ông “Bảy Bá”. Ông sinh ngày 21/10/1924 trong gia đình có cha là hương chức tại xã Đôn Châu, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh. Dù gia đình không có truyền thống nghệ thuật, nhưng bằng niềm đam mê mãnh liệt với bộ môn Đờn ca tài tử nên mới ở tuổi 15, Bảy Bá đã có ngón đàn tranh thuần thục, tiếng đàn của ông thể hiện những cung bậc bổng trầm. Đây là yếu tố quan trọng giúp ông thể hiện khả năng diễn tấu điêu luyện cùng ban nhạc và tài năng sáng tác sau này.
 |
Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Hữu và Nghệ sĩ Nhân dân Lệ Thủy biểu diễn trích đoạn vở '"Chuyện tình Hàn Mạc Tử" của soạn giả Viễn Châu. |
Ông sớm tham gia cách mạng khi Pháp tái chiếm Đông Dương và xâm lược nước ta vào cuối năm 1945. Khi Trà Vinh bị giặc Pháp chiếm giữ, Bảy Bá rời quê nhà lên Sài Gòn. Tại đây, ông bí mật tham gia hoạt động tại Ban công tác thành. Ít lâu sau, Bảy Bá bị giặc bắt cùng một nhóm đang rải truyền đơn cách mạng và chịu tù đày ở trại giam Cẩm Giang, tỉnh Tây Ninh năm 1947.
Hai năm sau, ông được trả tự do. Ông bắt đầu bước vào con đường nghệ thuật chuyên nghiệp khi viết vở cải lương "Nát cánh hoa rừng" với nghệ danh Viễn Châu, phóng tác từ truyện “Đường rừng” của Khái Hưng năm 1950.
 |
Nghệ sĩ Nhân dân Minh Vương trình bày bài ca cổ Giây phút ngậm ngùi của soạn giả Viễn Châu. |
Từ đây, tên tuổi soạn giả Viễn Châu luôn xuất hiện trong những đêm diễn với các vở nổi tiếng như "Chuyện tình Hàn Mạc Tử", "Chuyện tình Lan và Điệp", "Hoa Mộc lan"; "Sau bức màn thương", "Quân vương và thiếp"... với hơn 50 vở tuồng đã được trình diễn trong suốt nhiều thập kỷ.
 |
Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Nam, Nghệ sĩ Nhân dân Mỹ Hằng thể hiện bài vọng cổ hài "Ông Trượng Tiên Bửu" của soạn giả Viễn Châu. |
Trong suốt hành trình phát triển 200 năm của đờn ca tài tử, hơn 100 năm nghệ thuật sân khấu cải lương, đóng góp của nhiều người con Nam Bộ đã mang lại giá trị văn hóa đặc thù, góp phần khẳng định bản sắc của văn hóa phương nam trong tổng thể nền văn hóa dân tộc.
 |
Các nghệ sĩ trình bày tác phẩm Người mẹ miền Nam của soạn giả Viễn Châu. |
Trong đó, chân dung của Nghệ sĩ Nhân dân, soạn giả Viễn Châu hiện lên như một “cổ thụ của nghiệp đờn ca”, trở thành tấm gương về tài năng, lòng đam mê, sự nghiêm túc trong lao động nghệ thuật, đưa những giá trị của văn hóa truyền thống phương nam lưu truyền và ngời sáng đến hôm nay.
Về sáng tác vọng cổ, theo giới chuyên môn, đến nay Nghệ sĩ Nhân dân Viễn Châu đã viết hơn 2.000 bài vọng cổ, gồm cổ nhạc và tân cổ. Đây là kho tàng tác phẩm lớn cả về số lượng và về giá trị tư tưởng, nghệ thuật.
 |
Nghệ sĩ Nguyễn Thanh Toàn, Nghệ sĩ Nhân dân Hữu Quốc trong hoạt cảnh dựng lại chân dung ông Huỳnh Trí Bá (soạn giả Viễn Châu). |
Đặc biệt, Nghệ sĩ Nhân dân Viễn Châu là người có công khai mở thể loại “Tân cổ giao duyên” khi kết hợp tân nhạc với làn điệu vọng cổ. Đây là một thể loại mới lạ mà ông đã sáng tạo và kiên trì theo đuổi hàng chục năm. Cái mới lạ ấy đã được khán giả đón nhận và giúp các nghệ sĩ có đất sáng tạo trong làn hơi và giọng ca.
Đồng thời, ông có công lớn biến đổi bài bản vọng cổ truyền thống mang âm hưởng buồn của điệu Oán, thành bài bản vọng cổ vui, hài hước, với hai trong số những giọng ca rất đặc trưng, được nhiều thế hệ khán giả yêu thích, đó là nghệ sĩ Hề Minh và nghệ sĩ Văn Hường.
 |
Họa sĩ Lê Sa Long tặng cho Khu lưu niệm cố soạn giả Nghệ sĩ Nhân dân Viễn Châu ở tỉnh Trà Vinh bức tranh chân dung Nghệ sĩ Nhân dân, soạn giả Viễn Châu. |
Trong chương trình khán giả đã được thưởng thức những bài ca cổ, tân cổ nổi tiếng của ông như: Tình anh bán chiếu, Lá trầu xanh, Võ Đông Sơ- Bạch Thu Hà, Chàng là ai, Người mẹ miền Nam, Tiếng chày trên sóc Bom Bo, Hai sắc hoa ti gôn, ông Trượng Tiên Bửu, Chuyện tình Hàn Mạc Tử, Giây phút ngậm ngùi…
 |
Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tử Long trình bày bài vọng cổ Võ Đông Sơ của soạn giả Viễn Châu. |
Chương trình có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng: Nghệ sĩ Nhân dân Lệ Thủy, Nghệ sĩ Nhân dân Minh Vương, Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Hữu, Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Nam, Nghệ sĩ Nhân dân Thoại Miêu, Nghệ sĩ Nhân dân Trọng Phúc, Nghệ sĩ Nhân dân Hữu Quốc, Nghệ sĩ Nhân dân Mỹ Hằng, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tử Long, Nghệ sĩ Ưu tú Phượng Hằng; cùng nhiều Nghệ sĩ Ưu tú, các Chuông vàng vọng cổ,…
