Bối cảnh đưa đến đề xuất này là việc Việt Nam đến nay đã nằm trong top 6 thế giới về tốc độ triển khai tiêm vaccine, độ bao phủ tiêm chủng đã đạt 80%, nhiều người đã tiêm mũi thứ 3, tỷ lệ người nhiễm bệnh nặng và tử vong giảm.
Bên cạnh đó, Việt Nam đã có những bước đi đầu tiên thực hiện thành công các đề án thí điểm đón khách du lịch quốc tế và nối lại một số đường bay quốc tế thường lệ. Đây chính là cơ sở để công bố chính thức việc mở cửa, trở lại với các chính sách, quy định có trước đại dịch Covid-19.
Tại buổi trao đổi trực tuyến diễn ra chiều 20/1 giới thiệu về nội dung thư của TAB, Ban IV và VBF đã gửi Thủ tướng Chính phủ, ông Hoàng Nhân Chính, Trưởng Ban Thư ký Hội đồng Tư vấn Du lịch nhấn mạnh: Đến thời điểm này, cả Campuchia và Lào đã chính thức mở cửa biên giới. Không ít người Việt Nam ở nước ngoài đã và đang phải chọn về nước bằng cách bay đến Phnom Penh, rồi đi tiếp đường bộ để tránh phải trả chi phí cao cho các chuyến bay hồi hương trọn gói.
Bên cạnh đó, một số thủ tục hành chính cũng đang tạo các ràng buộc cho các doanh nghiệp. Chẳng hạn, doanh nghiệp lữ hành, khách sạn có giấy phép kinh doanh vẫn bị đòi hỏi phải xin thêm các phê duyệt khác nhau mới có thể tham gia kinh doanh. Ngoài ra, cả người nước ngoài và người Việt Nam muốn hồi hương đều đối mặt với những khó khăn đáng kể do không biết rõ cần hỏi ai, hỏi gì và bao giờ được phép vào Việt Nam. Vì thế, việc công bố thời điểm chính thức mở cửa là cần thiết để trở lại trạng thái “bình thường”.
Trong thư gửi Thủ tướng, các chuyên gia nhận định: “Mặc dù chúng ta biết biến chủng Omicron có thể sẽ gây nguy hiểm nhưng chúng tôi tin rằng Việt Nam có thể vượt qua được sóng dịch này vì chúng ta có: (1) tỷ lệ tiêm chủng cao; (2) kinh nghiệm đã có ở Thành phố Hồ Chí Minh, và (3) các phương pháp điều trị mới. Chúng tôi hoàn toàn tin rằng Việt Nam có thể xử lý tốt bất kỳ đợt dịch nào và làn sóng nào cũng sẽ kết thúc trong vòng vài ba tháng”.
Các chuyên gia cũng đưa ra đề xuất nên chọn thời điểm ngày 1/5/2022 để chấm dứt tất cả các hạn chế di chuyển cả nội địa và quốc tế vào Việt Nam và từ Việt Nam. Bởi điều này sẽ cho phép ngành du lịch, bao gồm các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn, hãng hàng không đủ thời gian chuẩn bị các nguồn lực; các địa phương có thể hoàn tất chương trình tiêm liều tăng cường (mũi 3) cho phần đông dân cư; có thời gian triển khai các hoạt động quảng bá thông tin, truyền thông về việc bảo đảm an toàn cho khách du lịch và thông điệp "Việt Nam là điểm đến an toàn", đặc biệt Việt Nam sẽ nhận được nhiều quảng bá miễn phí nhờ hành động mạnh mẽ và đưa ra công bố này.
Để hoạt động đón khách quốc tế đạt hiệu quả, các chuyên gia khuyến nghị các bộ, ngành liên quan cần quan tâm đến các vấn đề như: Các cơ chế, quy trình cần thiết để triển khai chương trình cần được phối hợp ở cấp trung ương, thay vì để cho các địa phương thực hiện riêng rẽ; mở rộng miễn visa cho tất cả các thị trường mục tiêu và các quốc gia có nhiều đầu tư nước ngoài tại Việt Nam; các đại sứ quán và cơ quan nhà nước tại các thị trường mục tiêu cần được thông báo rõ các kế hoạch này; dỡ bỏ yêu cầu đối với công dân mang hộ chiếu nước ngoài phải nộp hồ sơ xin “giấy phép nhập cảnh” và áp dụng trở lại như trước đây hệ thống quy định đối với khách nhập cảnh vào Việt Nam phải có thị thực hoặc được miễn thị thực; công dân Việt Nam ngay lập tức được tạo điều kiện trở về Việt Nam bằng chuyến bay thương mại.
TS Lương Hoài Nam, thành viên TAB, cho hay: So với các nước như Singapore, Thái Lan, nước ta bắt đầu thí điểm đón khách quốc tế muộn hơn, nhưng việc không xuất hiện ca nhiễm nào từ các đoàn khách du lịch quốc tế cho thấy Việt Nam đã thí điểm rất thành công. Du lịch quốc tế là ngành xuất khẩu tại chỗ mang đến doanh thu lớn khoảng 70 triệu USD/ngày vào thời điểm chưa dịch. Vì thế, việc sớm công bố thời điểm mở cửa du lịch quốc tế là rất quan trọng, không chỉ giúp các địa phương, doanh nghiệp chuẩn bị nguồn lực mà còn giúp các du khách có thông tin rõ ràng, chính xác để chủ động lên kế hoạch. Như vậy, Việt Nam mới có thể khai thác được thị trường quốc tế hiệu quả, phục hồi lại ngành du lịch…
