Theo Kết luận điều tra này, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến 2013, Bùi Quang Hùng, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã và Trần Quang Thưởng, nguyên cán bộ địa chính xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã thực hiện vượt quá thẩm quyền được giao.
Các đối tượng đã giao diện tích đất chợ Hiên cũ (thuộc xã) cho các ông Nguyễn Xuân Thanh (135,8m2), ông Phạm Hồng Hạnh (510m2), ông Vũ Đình Điều (181m2), gây thiệt hại hơn 27 triệu đồng cho ngân sách. Hành vi này đã phạm vào tội Lạm quyền trong khi thi hành công vụ, quy định khoản 1, Điều 357, Bộ luật Hình sự.
Trước đó, ngày 9/6/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự; ngày 26/7/2022 khởi tố bị can đối với Bùi Quang Hùng về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Điều 356 Bộ luật Hình sự).
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Yên Sơn cũng khởi tố bị can đối với Đỗ Văn Dậu (nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Bằng); Nguyễn Thị Oanh (nguyên thủ quỹ Ủy ban nhân dân xã Mỹ Bằng) về cùng tội danh; Lương Văn Sâm (Kế toán xã) đã chết nên không xem xét xử lý.
Từ ngày 20-21/9/2023, Tòa án nhân dân huyện Yên Sơn đã đưa vụ án trên ra xét xử, trong đó tuyên phạt bị cáo Bùi Quang Hùng 2 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, theo quy định tại điểm b, c khoản 2, Điều 356, Bộ luật Hình sự.
Tuy nhiên, Bùi Quang Hùng có đơn kháng cáo bản án. Hiện nay, vụ án đang được Tòa án nhân dân tỉnh Tuyên Quang xem xét, giải quyết theo trình tự phúc thẩm hình sự.
 |
Các bị cáo trong phiên xử sơ thẩm. |
Theo hồ sơ vụ án và qua quá trình xét xử vụ án Bùi Quang Hùng cho thấy, năm 2011, Ủy ban nhân dân huyện Yên Sơn phê duyệt Đề án xây dựng nông thôn mới xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang (giai đoạn 2011-2020).
Theo đó, xã Mỹ Bằng sẽ hoàn thành việc xây dựng nông thôn mới trong năm 2014. Để thực hiện Đề án trên, năm 2012, Ủy ban nhân dân xã Mỹ Bằng đã triển khai thực hiện nâng cấp Chợ trung tâm (được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích là 6.714,9m2; Ủy ban nhân dân huyện Yên Sơn cấp vốn để thi công san lấp mặt bằng).
Sau khi đã có mặt bằng, với chủ trương xã hội hóa, ông Bùi Quang Hùng đã đưa ra giải pháp huy động kinh phí bằng cách chỉ đạo chia diện tích đất xây dựng Chợ thành nhiều ô ki-ốt bán hàng để giao cho những hộ dân có nhu cầu đăng ký kinh doanh tại Chợ tự xây ki-ốt; đồng thời phải nộp thêm cho Ủy ban nhân dân xã từ 11.500.000 đồng đến 100.000.000 đồng/1 ô, tùy từng vị trí, để xã sử dụng xây dựng các hạng mục khác của Chợ trung tâm.
Ông Hùng chỉ đạo thông báo rộng rãi nội dung trên để hộ dân nào có nhu cầu thì đăng ký và nộp tiền cho Ủy ban nhân dân xã. Việc phân ô ki-ốt Chợ trung tâm và thu tiền của các hộ dân nêu trên là do ông Hùng tự ý quyết định.
Từ tháng 6 đến tháng 12/2014, ông Hùng đã chỉ đạo ông Lương Văn Sâm và bà Nguyễn Thị Oanh thu của 28 hộ dân đăng ký nhận mặt bằng tại Chợ trung tâm để xây dựng ki-ốt và kinh doanh, với tổng số tiền là 1.548.500.000 đồng; ngoài ra, hộ ông Nguyễn Ngọc Viên và Công ty chè Phù Hiên (cùng địa chỉ tại thôn Lập Thành, xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn) ủng hộ 85.000.000 đồng cho chương trình xây dựng nông thôn mới của xã. Tổng số tiền thu được là 1.633.500.000 đồng.
Tuy nhiên, toàn bộ số tiền này ông Hùng không chỉ đạo lập chứng từ kế toán để theo dõi, quản lý; không nộp vào tài khoản ngân sách của xã mở tại Kho bạc nhà nước huyện Yên Sơn để cân đối thu, chi theo quy định.
Đến cuối năm 2014, Chợ trung tâm xã Mỹ Bằng được xây dựng xong, với tổng kinh phí quyết toán là 1.241.362.662 đồng; số tiền xã hội hóa sau khi chi xây dựng Chợ còn lại là 307.137.338 đồng, nhưng sau đó ông Hùng không tổ chức họp 28 hộ dân đã nộp tiền để cùng bàn bạc và quyết định xử lý, mà tự ý quyết định chi tiêu hết số tiền trên không đúng với mục đích huy động.
Ông Hùng còn chỉ đạo lấy 28.576.082 đồng (trong số tiền 85.000.000 đồng mà ông Viên và Công ty chè Phù Hiên ủng hộ xã xây dựng nông thôn mới) để chi vào các nội dung không đúng mục đích. Tổng số tiền xã hội hóa xây dựng Chợ trung tâm và tiền ủng hộ xây dựng nông thôn mới mà ông Hùng chỉ đạo chi không đúng mục đích, không đúng quy định là 335.713.420 đồng.
Sau khi Chợ trung tâm đi vào hoạt động, từ năm 2015 đến năm 2021, ông Hùng còn chỉ đạo ông Sâm và bà Oanh thu tiền của các hộ dân thuê ô chợ bán hàng, mức thu từ 1.500.000 đồng đến 4.000.000 đồng/1 ô, tùy từng loại và vị trí. Số tiền đã thu được là 183.100.000 đồng, cộng với 56.423.918 đồng là số tiền còn lại của Quỹ ủng hộ xây dựng nông thôn mới (tổng cộng là 239.523.918 đồng), số tiền này không được quản lý thu, chi theo quy định của Luật Kế toán, mà để ngoài sổ sách.
Hành vi của các bị cáo đã trực tiếp xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, đồng thời xâm phạm đến các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; làm giảm uy tín và lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Sau đó, ông Hùng đã chỉ đạo ông Sâm và bà Oanh tự chi cho các hoạt động của Chợ trung tâm và hoạt động của Ủy ban nhân dân xã hết 162.601.715 đồng; chi khen thưởng nông thôn mới cho 25 thôn với số tiền là 34.500.000 đồng; tổng số tiền đã chi là 197.101.715 đồng (trong đó, lấy từ nguồn thu phí chợ 183.100.000 đồng, lấy từ Quỹ ủng hộ xây dựng nông thôn mới 14.001.175 đồng).
Như vậy, tổng số tiền mà ông Bùi Quang Hùng chỉ đạo chi không đúng quy định, không đúng mục đích, gây thiệt hại cho ngân sách Ủy ban nhân dân xã Mỹ Bằng, huyện Yên Sơn là 341.637.338 đồng.
Theo nhận định của Hội đồng xét xử, hành vi của các bị cáo đã trực tiếp xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, đồng thời xâm phạm đến các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; làm giảm uy tín và lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.
Bản thân các bị cáo là người có đầy đủ năng lực hành vi; các bị cáo là người có chức vụ, quyền hạn nhận thức rõ hành vi của mình là trái với công vụ, chức trách, nhiệm vụ được giao, làm không đúng với các quy định của pháp luật gây thiệt hại cho Ủy ban nhân dân xã Mỹ Bằng.
Tuy nhiên, Hội đồng xét xử cũng đã căn cứ vào nhiều tình tiết giảm nhẹ của bị cáo và cũng xác định một phần là do bị cáo Hùng vì nôn nóng muốn hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới, nên đã không thực hiện đúng các quy định về tài chính, kế toán. Do vậy, khi lượng hình đã xử bị cáo Bùi Quang Hùng 2 năm tù, dưới khung hình phạt mà luật quy định (khoản 2, Điều 356 Bộ luật Hình sự có mức hình phạt từ 5 năm tù trở lên).
