Bản Kết luận vừa được công bố đã thu hút được sự quan tâm, tạo sự phấn khởi, ủng hộ của đông đảo cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân.
Thực tiễn cho thấy, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Ðảng, Nhà nước ta luôn khuyến khích, phát huy tinh thần năng động, sáng tạo của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa"(1). Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, các chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Ðảng ta luôn quan tâm đến nội dung này nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ "đủ tâm và tầm" để phục vụ đất nước, phụng sự nhân dân.
Sự nghiệp đổi mới đất nước do Ðảng ta khởi xướng và lãnh đạo được tiến hành với tinh thần năng động, sáng tạo và sự nỗ lực, phấn đấu của toàn Ðảng, toàn dân, trong đó có sự đóng góp rất quan trọng của nhiều thế hệ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Công cuộc đổi mới trở thành cuộc bứt phá ngoạn mục của kinh tế Việt Nam, đưa đất nước ta thoát khỏi tình trạng trì trệ, nghèo nàn, lạc hậu.
Tuy nhiên, cùng với đó, công tác xây dựng Ðảng, xây dựng đội ngũ cán bộ cũng còn những hạn chế, khuyết điểm. Trong đó có những nội dung được chỉ rõ: "Việc thể chế hóa, cụ thể hóa một số nghị quyết của Ðảng còn chậm; tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu"; "Chính sách chưa thực sự tạo động lực để cán bộ toàn tâm toàn ý với công việc; chưa có cơ chế bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung" (2).
Công tác xây dựng Ðảng của nhiệm kỳ Ðại hội XIII có trọng tâm: Ðổi mới mạnh mẽ và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cán bộ; tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, người đứng đầu các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm nhiệm vụ. Gắn liền với xác định công tác cán bộ phải thực sự là "then chốt của then chốt", việc bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung đi đôi với sàng lọc, đưa ra khỏi vị trí công tác đối với những người không đủ phẩm chất, năng lực, uy tín được đề cập qua nhiều kỳ Ðại hội và được đặc biệt nhấn mạnh tại Ðại hội XIII của Ðảng.
Ban hành chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung, Bộ Chính trị nêu rõ yêu cầu: Nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu, tạo sự thống nhất cao trong toàn Ðảng và đồng thuận trong xã hội về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung. Bản Kết luận thể hiện rõ quyết tâm và bước tiến mới của Ðảng "Về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ". Ðây cũng là một giải pháp xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Chủ trương mà Kết luận số 14 đưa ra thực sự là kim chỉ nam cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Coi trọng khuyến khích cán bộ có tư duy sáng tạo, cách làm đột phá, tháo gỡ giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách…, sẽ mang lại hiệu quả thiết thực, tạo được chuyển biến mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung. Bản Kết luận chỉ rõ khung nguyên tắc: "Ðề xuất đổi mới, sáng tạo của cán bộ phải báo cáo với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị nơi công tác; được cơ quan có thẩm quyền xem xét quyết định cho thực hiện hoặc thực hiện thí điểm, bảo đảm không trái với Hiến pháp và Ðiều lệ Ðảng"(3). Ðồng thời, xác định rõ vai trò "bà đỡ" của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu, tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị quan tâm hỗ trợ nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi để cán bộ triển khai thực hiện. Kết luận nêu rõ yêu cầu thường xuyên theo dõi, kiểm tra, giám sát quá trình triển khai thực hiện thí điểm các đề xuất đổi mới, sáng tạo. Phát hiện sớm và kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh sai sót, vi phạm.
Chủ trương được ban hành tạo "hành lang" bảo đảm tính công tâm, khách quan, nhân văn cho cán bộ dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo. Ðó là: "Khi cán bộ thực hiện thí điểm mà kết quả không đạt hoặc chỉ đạt được một phần mục tiêu đề ra hoặc gặp rủi ro, xảy ra thiệt hại thì cấp có thẩm quyền phải kịp thời xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, đánh giá công tâm để xem xét, xử lý phù hợp, nếu thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung thì được xem xét miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm".
Mặt khác, cũng khẳng định tính kỷ cương, "hàng rào thép", xử lý nghiêm việc lợi dụng chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ để thực hiện bao che hành vi vụ lợi, tham nhũng, tiêu cực vi phạm kỷ luật của Ðảng và pháp luật Nhà nước. Bộ Chính trị yêu cầu định kỳ sơ kết, tổng kết, đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng những mô hình, giải pháp thí điểm đổi mới, sáng tạo có hiệu quả; kịp thời xem xét, nghiên cứu để thể chế hóa thành quy định pháp luật, tạo cơ sở pháp lý để nhân rộng các mô hình, giải pháp đó. Ðồng thời biểu dương, khen thưởng xứng đáng; ưu tiên bố trí, sử dụng cán bộ có tư duy đổi mới, cách làm đột phá, sáng tạo, hiệu quả cao.
Vấn đề đổi mới, sáng tạo được Ðại hội XIII của Ðảng đặt ra như một yêu cầu cấp thiết của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Từ bản Kết luận, Ðảng ta thêm một lần chỉ rõ "năng động, sáng tạo vì lợi ích chung" là tiêu chuẩn quan trọng của cán bộ, đảng viên, phẩm chất cần có của người cách mạng. Bản Kết luận thể hiện quyết tâm của Ðảng ta trong quá trình lãnh đạo triển khai, đưa nghị quyết của Ðảng sớm đi vào cuộc sống. Nhiệm vụ hiện nay của cấp ủy, cơ quan liên quan các cấp là phải cụ thể hóa chủ trương này của Ðảng thành cơ chế, quy định cụ thể; có phương án tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả ở tất cả các cấp. Từ đó góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ phát triển mới dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung, như Ðại hội XIII của Ðảng đặc biệt nhấn mạnh. Ðó chính là nhân tố tạo động lực cho sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" ■
----------------------
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, t.13, tr. 66.
(2) Về các văn kiện Ðại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Ðảng, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, tr.131.
(3) Kết luận của Bộ Chính trị “về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung”, Báo Nhân Dân ngày 25/9/2021.
