Dự lễ công bố có lãnh đạo Cục Người có công (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), Viện Pháp y quân đội (Cục Quân y, Bộ Quốc phòng), lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ban, ngành tỉnh Đắk Lắk cùng đông đảo người thân các liệt sĩ đã các định được danh tính…
Trên cơ sở khảo sát tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk và Nghĩa trang liệt sĩ huyện Cư M’gar, Viện Pháp y quân đội phối hợp Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) tỉnh Đắk Lắk, Ban liên lạc Trung đoàn bộ binh 25, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk, Ban quản lý Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk và Nghĩa trang liệt sĩ huyện Cư M’gar cùng các cơ quan liên quan tiến hành khai quật, giám định nhận dạng sơ bộ 106 mộ liệt sĩ tại lô E, Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk và Nghĩa trang liệt sĩ huyện Cư M’gar; trong đó, có 93 mộ có hài cốt, các mộ còn lại không có xương, hoặc có xương nhưng đã bị phân hủy.
Trong 93 mộ có hài cốt thì 91 mộ là xương của một cá thể, hai mộ có xương của từ hơn hai cá thể người và đã tiến hành phân tích các chỉ số hình thái của 93 hài cốt, nhận dạng được về giới 16 trường hợp, nhận dạng được về tuổi 19 trường hợp, nhận dạng được về chiều cao 10 trường hợp…
Các đơn vị liên quan đã lấy tổng cộng 91 mẫu hài cốt liệt sĩ trong tổng số 106 mộ khai quật phục vụ công tác giám định hình thái và phân tích ADN.
Kết quả phân tích AND, trong tổng số 91 mẫu hài cốt, đã xác định được danh tính 34 mẫu hài cốt liệt sĩ trùng khớp, cùng huyết thống với mẫu của thân nhân ở 14 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Đắk Lắk là vùng căn cứ cách mạng có nhiều đơn vị tham gia chiến đấu và đã hy sinh. Trong đó, Trung đoàn bộ binh 25, Binh đoàn Tây Nguyên đã nhận nhiệm vụ chiến đấu ở đèo Hà Lan, thuộc địa bàn thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk hiện nay để ngăn chặn địch từ Kon Tum, Gia Lai theo Quốc lộ 14 kéo về Buôn Ma Thuột. Quá trình chiến đấu gian khổ, ác liệt đã có biết bao tấm gương anh dũng hy sinh.
Ông Hồ Đình Châu, ở xã Tân Sơn, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An cầm trên tay thông báo kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ anh trai mình là liệt sĩ Hồ Đình Quý, không kìm được nước mắt, ông chia sẻ: “Anh trai tôi hy sinh vào ngày 11-7-1974, trên chiến trường Tây Nguyên. Từ ngày anh trai tôi hy sinh đến nay, gia đình đã tổ chức đi tìm kiếm hài cốt của anh ở nhiều nơi nhưng đều không có kết quả. Vì thương nhớ con nên cha mẹ tôi đau buồn sinh bệnh rồi lần lượt ra đi. Khi còn sống, ba mẹ dặn tôi nhất định phải tìm được anh trai tôi đưa về quê hương. Trong khi gia đình chưa biết thực hiện lời mẹ dặn thế nào thì điều bất ngờ đã đến, tháng 6-2020, Sở LĐ-TB-XH tỉnh Đắk Lắk công bố kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ, trong đó đã xác định danh tính liệt sĩ Hồ Đình Quý là anh trai tôi đang an nghỉ tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk. Tháng 9-2020, Sở LĐ-TB-XH tỉnh Đắk Lắk thông báo đã làm xong bia mộ cho các liệt sĩ vừa xác định được danh tính. Nay vào nhận kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ anh trai mình, tôi cũng như các người thân trong gia đình hết sức vui mừng và xúc động, sau 46 năm tìm kiếm và chờ đợi, nay đã tìm được hài cốt anh trai mình là liệt sĩ Hồ Đình Quý đang an nghỉ tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk. Không chỉ anh em tôi mà chắc rằng, ba mẹ tôi ở nơi chín suối cũng vui mừng khi chúng tôi tìm được anh trai mình”.
Cũng như gia đình ông Hồ Đình Châu, những người thân của các liệt sĩ xác định được danh tính hôm nay đều vỡ òa cảm xúc. Ông Lê Viết Sinh 73 tuổi ở xã Tuân Chính, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc là em trai liệt sĩ Lê Văn Bằng, hy sinh ngày 3-3-1973, chỉ biết ngồi bên mộ anh trai mình rồi khóc. Bao nhiêu năm tìm kiếm đến hôm nay gặp lại, có lẽ ông đã phần nào nguôi ngoai nỗi đau thương mất mát. Xúc động không nói được nên lời nhưng chỉ một cái vuốt tay lên phần mộ anh trai mình cũng chất chứa bao cảm xúc của người em đã bao năm rong ruổi khắp nơi đi tìm kiếm hài cốt của anh trai mình.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk H’Yim Kdoh nhấn mạnh: “Sau kết quả tìm kiếm, xác minh tích cực lần này, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Đắk Lắk càng quyết tâm thực hiện có hiệu quả hơn nữa việc xác định danh tính hài cốt liệt sĩ. Đồng thời, Ban Chỉ đạo 515 của tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả công tác tìm kiếm hài cốt liệt sĩ để các anh được đoàn tụ với người thân yêu của mình”.
Nhân dịp này, UBND tỉnh Đắk Lắk đã trao tặng bằng khen cho một tập thể và hai cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác giám đình ADN hài cốt liệt sĩ.
