Sự ra đời của Công đoàn Viên chức Việt Nam (CÐVCVN) đã đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới do Ðảng khởi xướng, thực hiện chủ trương đa dạng hóa các hình thức tập hợp quần chúng mà Nghị quyết Ðại hội Ðảng toàn quốc lần VII đề ra; là chủ trương đúng đắn, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Ðảng đoàn, Ðoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong việc xây dựng và phát triển tổ chức của mình, đồng thời, thể hiện nguyện vọng của đông đảo cán bộ, công chức, viên chức cả nước.
Qua 30 năm xây dựng và phát triển với 6 kỳ Ðại hội, Công đoàn Viên chức Việt Nam đã không ngừng phát triển với 2 hệ thống: Công đoàn Viên chức ở các ban, bộ, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội, đơn vị sự nghiệp Trung ương và Công đoàn Viên chức tỉnh, thành phố.
Từ chỗ chỉ có 6 công đoàn cơ sở cơ quan ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương với 2,2 vạn đoàn viên khi mới thành lập, đến nay đã có 60 công đoàn trực thuộc với gần 8,5 vạn đoàn viên đang sinh hoạt tại 546 công đoàn cơ sở; hệ thống Công đoàn Viên chức tỉnh, thành phố cũng phát triển nhanh từ 8 Công đoàn Viên chức tỉnh, thành phố khi mới thành lập, đến nay toàn bộ 63 tỉnh, thành phố trong cả nước đã thành lập Công đoàn Viên chức với trên 3.000 công đoàn cơ sở và trên 24 vạn đoàn viên.
Với lực lượng đoàn viên chủ yếu làm nhiệm vụ nghiên cứu, tham mưu, xây dựng, quyết định, hướng dẫn, triển khai và kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phục vụ hoạt động của các cơ quan Trung ương, đây vừa là đặc thù, vừa là thế mạnh của CÐVCVN. Phát huy thế mạnh này, CÐVCVN đã tập trung chỉ đạo triển khai các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động gắn chặt với việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của từng cơ quan, đơn vị và đã đạt nhiều kết quả quan trọng.
30 năm qua, hàng vạn chủ trương, nghị quyết, chính sách, pháp luật quan trọng của Ðảng và Nhà nước thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, xây dựng và chỉnh đốn Ðảng, cải cách hành chính, bảo đảm an sinh xã hội, mở rộng đối ngoại và nâng cao vị thế của Việt Nam đã được hình thành từ chính bàn tay, khối óc, tâm huyết, trách nhiệm của đội ngũ đoàn viên công tác tại các cơ quan tham mưu của Ðảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị.
30 năm qua, với sức mạnh là tổ chức đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên và người lao động, các cấp CÐVCVN đã tập trung tham gia xây dựng quy chế, quy định, nội quy cơ quan liên quan đến người lao động; tham gia và có tiếng nói hiệu quả tại các Hội đồng của các cơ quan, đơn vị: Phối hợp tổ chức tốt các hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, hội nghị người lao động hằng năm. Cùng lãnh đạo cơ quan, đơn vị triển khai các giải pháp cải thiện môi trường, điều kiện làm việc; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, từng bước nâng cao thu nhập cho đoàn viên, người lao động, chú trọng bảo vệ quyền lợi lao động nữ và triển khai công tác nữ công. Kiến nghị và phối hợp đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp, kinh nghiệm cho CBCCVCLÐ.
Chương trình Phúc lợi cho đoàn viên được công đoàn viên chức và các đơn vị trực thuộc triển khai phù hợp với đặc thù đối tượng đạt kết quả tốt. Tích cực kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở và chế độ, chính sách đối với người lao động. Có nhiều đề xuất, kiến nghị hoàn thiện chính sách liên quan đến người lao động và tổ chức công đoàn; kịp thời chuyển tải ý kiến, mong muốn chính đáng của đoàn viên, người lao động đến lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành.
Với đặc thù công đoàn ngành có đội ngũ đoàn viên trình độ cao, CÐVCVN đã tập trung đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động cả về nội dung và phương thức, gắn với thực hiện nhiệm vụ chuyên môn của các cơ quan, đơn vị, trên cơ sở bám sát các sự kiện chính trị của đất nước, nhiệm vụ của Ðảng, Nhà nước, tổ chức Công đoàn và cơ quan, đơn vị. Các cấp công đoàn đã tập trung tuyên truyền các nghị quyết, chỉ thị của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nghị quyết và các chủ trương lớn của tổ chức Công đoàn, quan tâm giáo dục đạo đức công vụ, văn hóa công sở, tinh thần phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc cho đông đảo đoàn viên, người lao động.
Ðẩy mạnh việc vận dụng công nghệ thông tin, truyền thông đa phương tiện và mạng xã hội trong hoạt động công đoàn. Luôn tư duy, tìm tòi, đổi mới cách thức tuyên truyền bảo đảm thuyết phục, hấp dẫn, hiệu quả. Việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được các cơ quan, đơn vị tổ chức thực hiện nghiêm túc, bám sát chủ đề từng năm, gắn với nhiệm vụ và đặc thù của từng đơn vị, tạo chuyển biến lớn trong nhận thức và hành động của đa số đoàn viên.
Cùng với các cấp công đoàn cả nước vận động đoàn viên, CBCCVCLÐ hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước như: "Lao động giỏi, lao động sáng tạo"; "Giỏi việc nước, đảm việc nhà", "Xanh, sạch, đẹp, bảo đảm an toàn vệ sinh lao động",… CÐVCVN đã nghiên cứu, tìm tòi tổ chức một số phong trào thi đua, cuộc vận động lớn được xem như "thương hiệu" của CÐVCVN, đó là: Phong trào thi đua "Xây dựng cơ quan văn hóa và ngày làm việc 8 giờ có chất lượng, hiệu quả"; "Tham mưu giỏi, phục vụ tốt"; Cuộc vận động xây dựng người cán bộ, công chức, viên chức "Trung thành, sáng tạo, tận tụy, gương mẫu" nay là "Trung thành, trách nhiệm, liêm chính, sáng tạo". Qua đó đã có nhiều đề tài, đề án, sáng kiến, sáng tạo góp phần tích cực vào xây dựng những luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Công tác xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh được đặc biệt quan tâm thông qua việc triển khai nhiều giải pháp, như: đào tạo tập huấn cán bộ; hướng mạnh các hoạt động về cơ sở; đổi mới công tác đánh giá, xếp loại chất lượng hoạt động; củng cố, kiện toàn các cơ sở yếu kém; tổ chức nghiêm túc hoạt động kiểm tra, giám sát; tăng cường nguồn lực tài chính đủ mạnh.
Ðể tăng cường sức mạnh của tổ chức, 30 năm qua, CÐVCVN đã triển khai nhiều chương trình phối hợp với các bộ, ngành, trong đó nổi bật là phối hợp với Bộ Nội vụ triển khai chương trình tổng thể về cải cách hành chính; phối hợp với ngành Thể dục thể thao tổ chức phong trào thể dục thể thao quần chúng trong đoàn viên, người lao động.
Nhận thức rõ trách nhiệm của tổ chức mình với cộng đồng xã hội, bên cạnh việc quan tâm, chăm lo, bảo vệ đoàn viên, các cấp công đoàn đã có nhiều hoạt động đền ơn đáp nghĩa, xã hội từ thiện với số tiền hàng nghìn tỷ đồng, hàng vạn đơn vị máu được hiến, hàng nghìn ngôi nhà được trao tặng, hàng vạn việc làm tình nghĩa mang đến với người dân khắp mọi miền Tổ quốc.
Với những đóng góp to lớn trong 30 năm qua, Công đoàn Viên chức Việt Nam được đón nhận nhiều phần thưởng cao quý của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, các ban, bộ, ngành và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; Huân chương các loại của Ðảng, Nhà nước.
Những thành tích đạt được trong 30 năm qua là nhờ sự nỗ lực phấn đấu của các thế hệ cán bộ, đoàn viên, người lao động các cấp Công đoàn Viên chức Việt Nam; sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành; sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, trực tiếp của Ðảng đoàn, Ðoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; sự quan tâm, phối hợp của lãnh đạo các cấp ủy, chuyên môn các cơ quan, đơn vị có tổ chức công đoàn trực thuộc; là sự tận tụy, trách nhiệm, tâm huyết của đội ngũ cán bộ công đoàn viên chức các cấp.
Bước sang giai đoạn mới, trước yêu cầu của tình hình mới và nhu cầu, nguyện vọng ngày càng cao của đông đảo đoàn viên, người lao động, các cấp Công đoàn Viên chức đang đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, tập trung vào các nhiệm vụ cốt lõi; lựa chọn những phương thức tiếp cận đoàn viên mới; tổ chức các hoạt động bám sát với nhiệm vụ chuyên môn; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại vào hoạt động công đoàn; khẳng định tiếng nói mạnh mẽ và trách nhiệm của công đoàn trong các diễn đàn của cơ quan, đơn vị; mang lại quyền lợi thiết thực để thuyết phục đoàn viên, người lao động; khẳng định là tổ chức đồng hành, là người bạn tin cậy của đoàn viên, người lao động ở mỗi cơ quan, đơn vị.