Tình hình Trung Đông tiếp tục căng thẳng

Tình hình khu vực Trung Đông lại căng thẳng sau khi quân đội Mỹ và lực lượng Houthi ở Yemen tiến hành hàng chục cuộc không kích đáp trả lẫn nhau. Houthi tuyên bố sẽ giáng đòn trả đũa nặng nề, coi những đợt không kích của Mỹ là sự ủng hộ dành cho Israel và sẽ đẩy căng thẳng lên “mức nghiêm trọng và đau đớn hơn”. Trong khi đó, Mỹ cáo buộc Iran đứng sau hậu thuẫn lực lượng ở Yemen này.

Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ngày 16/3 cảnh báo sẽ đáp trả “quyết đoán” mọi cuộc tấn công, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh tiến hành đợt không kích nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, cũng như khuyến cáo Tehran không ủng hộ lực lượng này.

Ngày 9/3, Israel tuyên bố dừng cấp điện cho Dải Gaza nhằm gây sức ép buộc Phong trào Hồi giáo Hamas thả con tin.

Phong trào Hồi giáo Hamas của người Palestine ngày 8/3 cho biết, lực lượng này nhận thấy những dấu hiệu tích cực hướng đến giai đoạn 2 thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi tù nhân lấy con tin ở Gaza với Israel.

Trong các tuyên bố riêng ngày 8/3, Liên đoàn Arab (AL), Ai Cập và Iraq đã lên tiếng quan ngại về tình hình an ninh tại Syria.

Bên cạnh thiệt hại nhân đạo, xung đột còn làm trầm trọng thêm khủng hoảng kinh tế-tài chính của Liban, với tổng thiệt hại ước tính 14 tỷ USD, trong đó thiệt hại về cơ sở hạ tầng lên tới 6,8 tỷ USD.

Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) đã mạnh mẽ lên án việc Israel phong tỏa viện trợ nhân đạo tại Dải Gaza, đồng thời phản đối kế hoạch cưỡng chế di dời người Palestine khỏi vùng đất lịch sử của họ.

Ngày 5/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo, Dải Gaza sẽ tiếp tục hứng chịu thêm tổn thất nếu Phong trào Hồi giáo Hamas không thả tất cả các con tin còn lại, đồng thời ra “tối hậu thư” yêu cầu các thủ lĩnh Hamas rời khỏi dải đất này.

Quan chức cấp cao của Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) ngày 5/3 cho biết, Dải Gaza sẽ không bao giờ ổn định nếu không có giải pháp chính trị toàn diện và Israel không rút quân.

Phát biểu tại lễ bế mạc Hội nghị Thượng đỉnh Liên đoàn Arab tại thủ đô hành chính mới của Ai Cập, Tổng thống nước chủ nhà Abdel-Fattah el-Sissi ngày 4/3 (giờ địa phương) tuyên bố các nước tham dự đã thông qua kế hoạch của Ai Cập về việc tái thiết Gaza.

Israel đã chính thức chấp thuận đề xuất của Mỹ về việc ngừng bắn tạm thời tại Dải Gaza trong tháng Ramadan thiêng liêng của người Hồi giáo và kỳ nghỉ lễ Passover của người Do Thái.

Hamas khẳng định sẵn sàng thực hiện "các giai đoạn còn lại" của thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza, khi giai đoạn đầu tiên sắp kết thúc trong bối cảnh chưa rõ bước đi tiếp theo.

Phong trào Hamas ngày 1/3 đã từ chối gia hạn giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza theo “công thức” của phía Israel. Tuyên bố này được đưa ra đúng vào ngày kết thúc giai đoạn 1 của thỏa thuận.

Theo kênh truyền hình Al-Qahera News, phong trào Hamas tuyên bố có thể sẽ không tham gia quản lý Dải Gaza trong giai đoạn sắp tới. Theo nguồn tin trên, Hamas khẳng định cam kết của mình đối với việc tuân thủ 3 giai đoạn của thỏa thuận ngừng bắn, đồng thời cho biết Ai Cập đang tăng cường nỗ lực để thành lập một ủy ban tạm thời nhằm giám sát các nỗ lực cứu trợ và tái thiết ở Dải Gaza.

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Hamas và Israel có hiệu lực từ ngày 19/1 và đến nay vẫn được các bên tuân thủ thực hiện, tuy nhiên, triển vọng về giai đoạn 2 của thỏa thuận này là viễn cảnh khó đoán định.

Thủ tướng Israel đã trao đổi với đặc phái viên Trung Đông của Tổng thống Mỹ và nhất trí rằng các cuộc đàm phán về giai đoạn 2 của lệnh ngừng bắn ở Gaza sẽ "bắt đầu khi họ gặp nhau ở Washington".

Ba con tin đầu tiên của Israel và 90 người Palestine được trả tự do theo thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas có hiệu lực ngày 19/1 đã trở về Israel đoàn tụ với gia đình. 

Ngày 14/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar Majed Al Ansari xác nhận, các cuộc đàm phán cấp cao về việc thúc đẩy ngừng bắn tại Dải Gaza diễn ra ở Doha (Qatar) đã "đi đến giai đoạn cuối".

Ngày 4/1, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz xác nhận các cuộc đàm phán gián tiếp với Hamas đã nối lại tại Qatar về việc thả các con tin bị bắt trong các vụ tấn công tháng 10/2023.

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tiến hành họp khẩn về tình hình tại Dải Gaza, trong bối cảnh các cơ quan y tế cho biết cuộc đột kích của Israel vào bệnh viện Kamal Adwan đã khiến 50 người thiệt mạng.

Bộ Quốc phòng trong chính phủ lâm thời Syria đã họp với các nhà lãnh đạo quân sự để bắt đầu quá trình hợp nhất những phe phái đối lập.

Theo TASS, kênh truyền hình Al Jazeera đưa tin một cuộc tấn công được cho là do Israel thực hiện đã nhắm vào một kho đạn ở tỉnh Damascus.

Theo Al Jazeera, cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã lên tiếng lần đầu tiên kể từ khi rời khỏi Syria, bảo vệ thời gian nắm quyền của mình và phủ nhận đã lên kế hoạch bỏ chạy khi các tay súng đối lập tiến vào Damascus đầu tháng này.

Cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad cho biết, ông đã được sơ tán tới Nga từ căn cứ Hmeimim ở Syria vào tối 8/12 khi căn cứ này bị tấn công bằng thiết bị bay không người lái.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Israel Katz, đã ra lệnh cho quân đội chuẩn bị tư thế sẵn sàng tại vùng đệm giữa lực lượng Israel và Syria tại khu vực Cao nguyên Golan chiến lược trong suốt mùa đông.

Ngày 12/12, Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc (OCHA) cho biết hơn 1,1 triệu người đã phải rời bỏ nhà cửa trên khắp Syria trong vòng 2 tuần qua khi các cuộc giao tranh nổ ra.