“Trước mắt, sẽ có một số ngành nghề truyền thống như Chăm sóc khách hàng, sáng tạo nội dung (content creator)… sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, mức độ không lớn trong tương lai gần”, ông Đào Ngọc Thắng, một chuyên gia trong lĩnh vực số dành cho ngân hàng nêu quan điểm.
Vì sao ChatGPT lại có sức hút lớn với người dùng Việt Nam?
Là một chuyên gia có 12 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dữ liệu và trí tuệ nhân tạo cho các công ty công nghệ tài chính, ông Đào Ngọc Thắng phân tích: ChatGPT về bản chất là AI học máy, tức là học theo dạng neutral network và deep learning để đoán biết nội dung người hỏi và tìm kiếm câu trả lời.
“Mô hình này về thực chất đã được nhiều ông lớn công nghệ triển khai, điển hình như Google. Kết quả Google trả về khác nhau về độ tuổi, quốc gia cũng như thói quen sử dụng của người tìm kiếm. Các chatbot trước đây xây dựng một mạng tế bào đủ rộng để tìm kiếm theo phương thức cây nhị phân nhằm trả về kết quả tra cứu. Điểm nổi bật của ChatGPT là mở rộng theo hướng xử lý ngôn ngữ tự nhiên (natural language processing). Đây là một nhánh nghiên cứu của trí tuệ nhân tạo, trong đó phát triển các thuật toán, xây dựng các chương trình máy tính có khả năng phân tích, xử lý, và hiểu ngôn ngữ của con người”, chuyên gia về dữ liệu và trí tuệ nhân tạo lý giải.
 |
ChatGPT có khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên. |
Cụ thể, theo vị chuyên gia này, ChatGPT có khả năng vượt trội trong việc bóc tách ngôn ngữ tự nhiên, đặc biệt là ở khả năng bắt keywords trong các đoạn trao đổi với người dùng.
“Trước đây, đã có rất nhiều doanh nghiệp sử dụng chatbot làm cơ sở để giao tiếp với khách hàng nhưng việc xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NPL) luôn là một bài toán khó. ChatGPT đã giải quyết vấn đề này khi xử lý ngôn ngữ Tiếng Việt khá tốt dựa trên bộ dữ liệu đồ sộ để dạy cho máy học liên tục”, ông Thắng tiếp tục.
Ông Thắng cho biết: Để làm được điều này, cần dữ liệu mẫu (sample data) là hàng trăm triệu đoạn chat của người Việt Nam.
Thực tế, đây cũng là điểm gây bất ngờ cho hầu hết người đã trải nghiệm chatbot của OpenAI. ChatGPT giao tiếp và hiểu tiếng Việt như… một người Việt Nam thực thụ. Đoạn giao tiếp dưới đây là một thí dụ điển hình.
 |
Một thí dụ cho thấy khả năng ngôn ngữ, khả năng hiểu của ChatGPT vượt trội cho với các chatbot đã từng xuất hiện trước đây. |
Trong thí dụ này, một nhà sáng tạo nội dung đã "thử dạy" ChatGPT về ý nghĩa từ vựng tiếng Việt. Kết quả, ChatGPT có thể giải thích từ vựng và hiểu cả nghĩa bóng, cũng như học cả văn hóa biểu đạt từ vựng.
"ChatGPT có thể hiểu được nghĩa bóng của từ đối tượng trong các bối cảnh khác nhau. Tôi dự đoán ChatGPT có thể dần vượt qua được cả từ điển tiếng Việt vì chatbot này có thể giải thích từ ngữ như một nhà nhân chủng học và là một tổ chức sống, học hỏi liên tục", nhà nghiên cứu này nhận xét.
Là người trực tiếp tạo ra các chatbot cho lĩnh vực chăm sóc khách hàng, ông Thắng bày tỏ sự khâm phục với đội ngũ nghiên cứu đã tạo ra ChatGPT.
“Trong khi chúng tôi vẫn đang đau đầu để chatbot có thể hiểu được những từ viết tắt như Công ty TNHH, công ty MTV (một thành viên-PV) thì ChatGPT đã bước đầu giải quyết vấn đề này một cách khá tốt, trong khi cấu trúc ngôn ngữ Việt Nam vốn vô cùng phức tạp”, vị chuyên gia đưa ra quan điểm.
 |
ChatGPT đã lập kỷ lục về phần mềm có lượng người dùng phát triển nhanh nhất. |
Trong khi đó, ông Bùi Công Duyến, Giám đốc Sản phẩm Giải pháp Tòa soạn hội tụ ONECMS, Công ty Cổ phần Công nghệ NEKO cho rằng: Sở dĩ ChatGPT có khả năng “làm mưa, làm gió” như hiện nay là do chatbot này có khả năng trả lời được nhiều loại câu hỏi, kể cả những yêu cầu như làm thơ về một đề tài chỉ định, dù cho từ vựng, cách đặt câu còn khá ngô nghê.
ChatGPT có đe dọa nhiều ngành, nghề?
Năm 2016, phần mềm AlphaGo đã đánh bại đại kiện tướng cờ vây hàng đầu thế giới người Hàn Quốc Lee Sedol với một tỷ số hết sức thuyết phục: 4-1.
Năm 2019, AI còn tiến thêm một bước xa hơn nữa khi phần mềm Pluribus được các nhà nghiên cứu ở Mỹ phát triển đã lần đầu đánh bại được những vận động viên poker hàng đầu thế giới trong một trò chơi 6 người (vốn dĩ phức tạp hơn nhiều những trò thi đấu tay đôi như cờ vây hay cờ vua).
Năm 2021, công ty OpenAI tung ra phần mềm Dall-E, lần đầu tiên cho phép con người sáng tạo ra những bức họa từ những dòng lệnh bằng chữ như "Hãy vẽ cho tôi một con mèo lên sao Hỏa theo phong cách tranh Van Gogh". Cuối năm 2022, đầu năm 2023, tới lượt ChatGPT ra đời đặt ra câu hỏi về việc con người có cần phải thay đổi tư duy, cách thức làm việc hay không?
Nhìn nhận ảnh hưởng của ChatGPT nói riêng, AI nói chung đối với các ngành, nghề hiện nay, nhiều chuyên gia cho rằng: Đây là tiếng chuông cảnh báo cho “những người đang cảm thấy an toàn và bằng lòng với công việc hiện tại”.
 |
Ảnh minh |
“Thực chất, AI đã ảnh hưởng tới sự vận hành của các công ty công nghệ tài chính (Fintech) từ rất lâu rồi. Nhiều chuyên gia vốn dựa vào kinh nghiệm đã dần được thay thế bằng Trí tuệ nhân tạo (AI - Aritifical Intelligient), Máy học (ML - Machine learning), Học sâu (DL - Deep Learning); đặc biệt trong việc phân tích quản trị dữ liệu, dự đoán lợi nhuận và đưa ra quyết định sau cùng. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, AI sẽ chưa thể thay thế hoàn toàn con người”, ông Thắng đưa ra dẫn chứng.
Tuy nhiên, cũng theo vị chuyên gia này, sự xuất hiện của ChatGPT cho thấy: Về lâu dài hơn, khi tập mẫu đủ lớn, AI sẽ dần dần đóng vai trò ngày càng lớn hơn trong công tác vận hành hệ thống cũng như tiếp cận với người dùng cuối.
“Qua thời gian, AI với quá trình tự học hỏi sẽ hiểu khách hàng hơn, không bị áp đặt cảm xúc khi tiếp xúc, hiệu suất làm việc lớn hơn bất kể ngày đêm. Với điều kiện tập mẫu khách hàng đủ lớn, AI sẽ chứng minh được lợi thế. Trong trường hợp này, một số ngành như telesales, chăm sóc khách hàng sẽ bị đánh bại đầu tiên. AI sẽ làm việc hiệu quả trên diện rộng mà không cần mất công đào tạo từng nhân sự như hiện nay”, ông Thắng dự đoán.
Nhìn nhận trên lĩnh vực xuất bản, truyền thông, ông Bùi Công Duyến lại tỏ ra lạc quan hơn. Dẫn kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters về một số xu hướng báo chí, truyền thông và công nghệ trong năm 2023, ông Duyến cho biết: Mặc dù tổng quan AI đã thu hút được nhiều sự chú ý vào nửa cuối năm 2022, nhưng việc sử dụng nó vẫn còn hạn chế tại các hãng tin tức. Theo nghiên cứu, hiện nay các tòa soạn (khoảng 67% theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters) chủ yếu mới sử dụng các công cụ gợi ý dựa trên AI để thu hút thuê bao đăng ký và cá nhân hóa nội dung cho từng độc giả.
 |
Kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu Báo chí Reuters về một số xu hướng báo chí, truyền thông và công nghệ trong năm 2023 cho thấy hầu hết các tòa soạn trên thế giới đang thử nghiệm trí tuệ nhân tạo. (Ảnh: ONECMS) |
“Tôi cho rằng, ChatGPT không thể thay thế được các nhà báo chuyên nghiệp bởi đây chỉ là một mô hình ngôn ngữ được huấn luyện. Có nghĩa là, ChatGPT sẽ chỉ tổng hợp được thông tin từ các dữ liệu có sẵn. Trong khi đó, báo chí thì luôn cần những chủ đề mới, những đề tài mới, góc nhìn mới. Những điều này, chỉ có các phóng viên trong thực tế mới làm được”, ông Duyến đưa ra quan điểm.
Tuy nhiên, ông Duyến cho hay: Các phóng viên, nhà báo nói riêng, người dùng nói chung có thể tận dụng ChatGPT để nâng cao hiệu quả công việc của mình.
 |
Ông Bùi Công Duyến cho rằng, nếu sử dụng đúng cách, ChatGPT nói riêng và AI nói chung sẽ giúp ích rất nhiều cho công việc của người dùng. |
“ChatGPT có thể giúp tóm tắt các văn bản, tài liệu dài; tạo câu hỏi và trả lời các câu hỏi, qua đó giúp người dùng tìm kiếm góc nhìn mới, hay ‘thử’ tiến hành nghiên cứu về sự kiện, nhân vật… Ngoài ra, ChatGPT cũng sẽ hỗ trợ dịch bài viết sang các ngôn ngữ khác nhau”, ông Duyến dẫn một nghiên cứu về lợi ích của ChatGPT.
Một chuyên gia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo cho rằng: Sẽ luôn có những lĩnh vực mà AI sẽ không thể thay thế con người, đặc biệt là trong những bối cảnh đòi hỏi sự quyết định dựa trên đạo đức.
“Một thí dụ kinh điển là nếu máy bay bốc cháy, AI sẽ khuyên phi công nhảy dù vì tỷ lệ cứu máy bay chỉ xấp xỉ 0%. Nhưng các phi công sẽ lựa chọn cứu máy bay hoặc làm giảm thiệt hại tối đa có thể. AI được con người dạy, còn con người sẽ làm việc và quyết định dựa cả vào cảm xúc.
Cảm xúc và nghệ thuật là thứ cuối cùng AI có thể chạm tới. AI có thể vẽ tranh, làm thơ, sáng tác nhạc nhưng để chạm tới cảm xúc thì AI tới bây giờ vẫn chưa tìm được lối đi”, vị chuyên gia chia sẻ .
