Hằng năm, Viện Nước-Tưới tiêu và Môi trường làm nhiệm vụ quan trắc, giám sát chất lượng nước trong toàn bộ hệ thống. Đây là kênh thông tin quan trọng giúp người dân phòng ngừa và chủ động lấy nguồn nước tưới, góp phần giảm thiểu thiệt hại do ô nhiễm gây ra.
Để chủ động nguồn nước tưới và khắc phục tình hình ô nhiễm trong hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, đầu năm 2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã xây dựng và đưa vào vận hành trạm bơm dã chiến Xuân Quan.
Vất vả vì ô nhiễm nước sinh hoạt
Theo Thạc sĩ Vũ Quốc Chính, Viện Nước, Tưới tiêu và Môi trường, chất lượng nguồn nước được cải thiện rất nhiều nhờ trạm bơm dã chiến Xuân Quan, nhất là việc cung cấp nước tưới trong mùa kiệt. Tuy nhiên, nhiều điểm trong hệ thống vẫn chưa đạt tiêu chuẩn nước tưới. Nguyên nhân do nguồn thải chưa được xử lý.
“Theo thống kê của chúng tôi, trong hệ thống Bắc Hưng Hải có rất nhiều nguồn thải ra, từ các khu cụm công nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, nước thải y tế, làng nghề, chăn nuôi, nước thải sinh hoạt. Đáng lo ngại nhất chính là nước thải sinh hoạt chiếm khoảng 60 đến 70% đều chưa được xử lý và đây là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm nước trong hệ thống Bắc Hưng Hải”, ông Chính chia sẻ.
Ông Chính cũng cho biết, từ số liệu quan trắc, Viện nước Tưới tiêu và Môi trường đã xây dựng 2 bản tin về kết quả quan trắc ngoài hiện trường và phân tích số liệu trong phòng thí nghiệm. Từ đó làm căn cứ đánh giá tình hình ô nhiễm và khuyến cáo vùng nào cần dừng lấy nước hoặc vùng nào cần bổ sung thêm nước, giúp người dân phòng ngừa và chủ động lấy nguồn nước tưới, giảm thiểu thiệt hại do ô nhiễm gây ra.
Về lâu dài, ông Chính kiến nghị, các cấp, ngành và chính quyền địa phương cần vào cuộc quản lý nguồn thải, xử lý nguồn ô nhiễm và xây dựng công trình xử lý nước thải trước khi chảy vào hệ thống Bắc Hưng Hải.
 |
Cán bộ Viện nước Tưới tiêu và Môi trường lấy mẫu kiểm tra chất lượng nước tại trạm bơm dã chiến Xuân Quan. |
Theo ông Đào Văn Chương, Trạm trưởng Trạm Quản lý công trình Xuân Quan, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải, Trạm bơm Xuân Quan hiện có 8 tổ máy bơm chìm, tổng công suất lên đến 16m3/giây đưa nước từ sông Hồng vào hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Trạm bơm giúp giảm phụ thuộc vào lượng nước tự chảy, các địa phương đã chủ động được nguồn nước tưới phục vụ sản xuất và mức độ ô nhiễm trong hệ thống cũng đã giảm đi tương đối".
Tuy nhiên, ông Chương cho rằng: “Trạm bơm vẫn còn nhỏ, chưa giải quyết triệt để nguồn nước tưới mùa kiệt và pha loãng nguồn nước ô nhiễm trong hệ thống. Chúng tôi mong muốn nâng công suất trạm bơm. Thí dụ trạm bơm này công suất 16 khối/giây thì nâng lên 32m3/giây, tức là thêm 8 máy nữa thì chúng tôi sẽ chủ động được 100% nguồn nước tưới và nguồn xả thải sẽ được pha loãng.
Chúng tôi mong muốn các địa phương phối hợp đơn vị quản lý thủy lợi hạn chế tối đa nguồn nước xả thải từ dân sinh hay khu công nghiệp và trước khi xả ra hệ thống Bắc Hưng Hải phải được xử lý”.
