Sáng 1/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; và tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
Nhiều chuyển biến tích cực trong xử lý nợ xấu
Góp ý về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 42, đại biểu Cầm Thị Mẫn bày tỏ đồng tình và đánh giá cao những nỗ lực, sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò đầu mối của Ngân hàng Nhà nước và sự phối kết hợp vào cuộc của các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các địa phương trong tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết.
Theo đại biểu, các đối tượng của Nghị quyết đã chủ động xây dựng các văn bản hướng dẫn, cụ thể hóa việc triển khai xử lý nợ xấu theo Nghị quyết, thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền, kiểm tra, giám sát định kỳ, đột xuất, tổ chức đánh giá việc thực hiện Nghị quyết bảo đảm kịp thời, đúng quy định. Đặc biệt, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã chủ động báo cáo Quốc hội kết quả 3 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 42 tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn khẳng định, Nghị quyết số 42 của Quốc hội khóa XIV đã tạo hành lang pháp lý cần thiết cho công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, mang lại chuyển biến tích cực, thể hiện định hướng, chính sách đúng đắn của Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Qua đó, củng cố niềm tin của xã hội đối với công tác xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng, góp phần quan trọng vào kết quả triển khai Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2016-2020.
Sau khi Nghị quyết số 42 được ban hành và có hiệu lực, ý thức trả nợ của khách hàng được nâng cao; một số quy định tại Nghị quyết số 42 đã được các tổ chức tín dụng áp dụng có hiệu quả trên thực tế. Các Bộ, ngành, cơ quan liên quan đã vào cuộc để thúc đẩy mạnh mẽ hơn công tác xử lý nợ xấu, tạo sự thay đổi đáng kể về nhận thức, trách nhiệm của các bên liên quan.
Báo cáo của Chính phủ đã chỉ rõ, lũy kế từ ngày 15/8/2017 đến 31/12/2021, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu theo Nghị quyết số 42, bằng 47,9% số nợ xấu theo Nghị quyết số 42 tại thời điểm 15/8/2017 và số nợ xấu theo Nghị quyết số 42 phát sinh mới trong thời gian Nghị quyết số 42 có hiệu lực.
Trong tổng số 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu theo Nghị quyết số 42 đã được xử lý có 148 nghìn tỷ đồng là do khách hàng tự trả nợ (chiếm 38,93%), cao hơn so với mức 22,8% trung bình năm từ 2012-2017. Tính trung bình nợ xấu đã xử lý đạt khoảng 5,67 nghìn tỷ đồng/tháng, cao hơn mức trung bình 3,25 nghìn tỷ đồng/tháng trong giai đoạn trước khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực (2012-2017).
Cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng quy định của Nghị quyết số 42
Bên cạnh những kết quả đạt được, đại biểu Cầm Thị Mẫn cũng chỉ rõ, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết vẫn còn những khó khăn, vướng mắc. Do vậy, đại biểu cho rằng Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động, phân tích rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan của những tồn tại, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết, qua đó đề xuất những giải pháp phù hợp với tình hình thực tiễn của đất nước hiện nay.
Để tránh tạo ra khoảng trống pháp lý khi Nghị quyết số 42 hết hiệu lực thi hành sau ngày 15/8 tới, đại biểu tán thành với sự cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết, đồng thời đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước phân tích, đánh giá các vấn đề thực tiễn đặt ra, trên cơ sở đó nghiên cứu luật hóa quy định về xử lý nợ xấu nhằm tạo hành lang pháp lý ổn định cho công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
Cùng chung quan điểm, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cho rằng kết quả xử lý nợ xấu chưa thực sự vững chắc, thực trạng xử lý nợ xấu cho thấy nền kinh tế vẫn tiềm ẩn rủi ro, nợ xấu ngân hàng có khả năng tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới.
Làm rõ một số nguyên nhân chủ yếu dẫn tới thực trạng trên, đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết và tính ngoại lệ phải kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng tới cuối năm 2023 để tránh khoảng trống pháp lý trong thời gian đợi “gia cố” khuôn khổ pháp luật về xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm nợ vay trở nên có sức thuyết phục.
