Sự thiếu hụt và giá cả cao của các loại thuốc GLP-1 như Ozempic dùng để trị tiểu đường và giảm cân đã tạo ra một thị trường ngầm sôi động tại Mỹ.
Hàng loạt người tiêu dùng đang tìm đến các loại thuốc pha chế trên thị trường thứ cấp, được sản xuất tự do và không được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm của Mỹ (FDA) phê chuẩn, với hy vọng tìm kiếm giải pháp giảm cân giá rẻ hơn.
Theo nhật báo Los Angeles Times ngày 14/8, thuốc pha chế là thuốc được sản xuất bằng cách kết hợp, trộn lẫn, hoặc thay đổi các thành phần hoạt chất và tá dược để tạo ra một sản phẩm phù hợp nhu cầu cụ thể của bệnh nhân.
Mặc dù các dạng thuốc pha chế đóng vai trò quan trọng trong ngành dược phẩm, nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro do chất lượng, thành phần và hiệu quả của các loại thuốc này chưa được kiểm định, có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn và thậm chí đe dọa đến sức khỏe người dùng.
Các ý kiến lo ngại ngày càng gia tăng trong kỷ nguyên thuốc tiêm Ozempic khi các công ty khởi nghiệp khám chữa bệnh từ xa, spa y tế và hiệu thuốc trực tuyến phát triển mạnh trong "cơn sốt" thị trường thuốc giảm cân.
Một người phát ngôn của FDA khuyến cáo người tiêu dùng hết sức thận trọng. Gần đây, cơ quan này đã đưa ra một số cảnh báo quan ngại về thuốc semaglutide pha chế - một chất kích thích thụ thể peptide giống GLP-1.
Tuy nhiên, những cảnh báo này không phát huy tác dụng vì trên thực tế, Ozempic có giá hơn 1.000 USD/tháng trong khi các loại thuốc thay thế chỉ dao động từ 300-400 USD với quảng cáo có tác dụng giảm cân gần như tương đương.
Giám đốc điều hành Liên minh Pha chế Dược phẩm Scott Brunner cho biết, rất nhiều bệnh nhân đang tìm hiểu các loại thuốc thay thế Ozempic trên diễn đàn trực tuyến Reddit hoặc mạng xã hội TikTok và họ nhận được những lời khuyên độc hại, không có căn cứ khoa học.
Trong ngành dược phẩm của Mỹ, việc pha chế thuốc được coi là hợp pháp và đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Chẳng hạn, một loại thuốc có thể được pha chế cho một bệnh nhân trong trường hợp người đó bị dị ứng với một thành phần của thuốc hoặc cần thuốc ở dạng dung dịch thay vì dạng viên.
Việc pha chế thuốc cũng được coi là hợp pháp khi cơ quan y tế thiếu thuốc trong danh mục mà FDA đã cấp phép.
Hơn nữa, trong hệ thống phân cấp của ngành dược phẩm Mỹ, các hợp chất dễ bị "hiểu lầm" do chúng không phải là thuốc generic (có cùng dược chất, hàm lượng, dạng bào chế với biệt dược gốc và thường được sử dụng thay thế biệt dược gốc) mà FDA coi là "tương đương sinh học" với các loại thuốc có nhãn hiệu, được cơ quan này được phê duyệt để bán sau khi thuốc hết hạn bảo hộ sáng chế.
FDA khuyến nghị người tiêu dùng đánh giá cẩn trọng các hiệu thuốc trực tuyến, đồng thời gợi ý cách tìm mua thuốc bảo đảm như chỉ mua tại một hiệu thuốc yêu cầu có đơn của bác sĩ.
Hiệu thuốc đó được hội đồng dược phẩm của bang cấp phép và do một dược sỹ có giấy phép hành nghề tư vấn và bán thuốc.