Bảo đảm an toàn thực phẩm dịp Tết

Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn do Thứ trưởng Trần Thanh Nam dẫn đầu vừa phối hợp Ban An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh lập tổ kiểm tra, làm việc về công tác bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh nông, lâm, thủy sản dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Tại chợ đầu mối Bình Điền (quận 8), các mặt hàng thủy, hải sản tươi sống, rau, củ… đã về nhiều nhưng sức mua không cao. Chủ sạp Lựa Tiền, chị Phan Văn Lựa chuyên doanh thủy, hải sản cho biết: “Từ lúc mở cửa hoạt động trở lại, việc buôn bán giảm hơn trước khoảng 50%. Trước đây, bạn hàng mua từ 10-20kg, mình còn có thể chào mời mua thêm gấp đôi, nhưng giờ bạn hàng chỉ mua vừa đủ bán vì ai cũng bán rất chậm. Hàng thủy, hải sản của tôi lấy từ nhiều nơi như Phan Thiết, Đồng Tháp, Bến Tre, Tiền Giang… Giá cả nhiều mặt hàng Tết hiện chỉ bằng ngày thường vì sức mua thấp”.

Bà Chi, chuyên kinh doanh các mặt hàng sò, ốc cho hay, cùng thời điểm này năm ngoái, mỗi đêm bà nhập về cả tấn, giờ chỉ dám nhập 100-200kg, nhưng ngồi cả đêm vẫn bán không hết. Còn chị Võ Thị Hoa, chủ sạp thịt heo Thuận Hoa,  cho biết: “Mỗi đêm tôi chỉ nhập về khoảng chục con heo, giảm rất sâu so với trước dịch và rất vắng khách mua. Thịt heo có truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Trong khi đó, các quầy sạp kinh doanh tự phát phía ngoài chợ vẫn bán càng gây thêm khó khăn cho tiểu thương trong chợ”…

Đại diện Công ty Quản lý và Kinh doanh chợ Bình Điền cho biết, trong năm 2021, đơn vị này đã lấy 5.000 mẫu kiểm tra nhanh; phối hợp Đội 10 Ban An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh kiểm tra, xử phạt 22 trường hợp với số tiền 146 triệu đồng; buộc tiêu hủy 339kg, chuyển mục đích sử dụng 698kg hàng hóa; so năm 2020 giảm 45% số trường hợp.

“Chúng tôi đang gặp một số khó khăn như hàng hóa từ các tỉnh nhập về chợ chưa được kiểm tra, kiểm soát từ gốc (trừ sản phẩm động vật do đã được cơ quan thú y các tỉnh kiểm soát), hàng hóa chưa được sơ chế tại nguồn; những nơi buôn bán tự phát, đặc biệt điểm họp chợ lấn chiếm lòng lề đường chung quanh chợ Bình Điền vẫn ngang nhiên hoạt động…”, đại diện Công ty Quản lý và Kinh doanh chợ Bình Điền cho biết thêm.

Theo 1 cán bộ của UBND huyện Bình Chánh, huyện đã phối hợp UBND quận 8 và chợ Bình Điền ký kết kế hoạch liên tịch để các bên cùng ra quân xử lý tình trạng buôn bán tự phát chung quanh chợ. Huyện Bình Chánh làm rất kiên quyết, ngày nào lực lượng chức năng cũng xuống kiểm tra, xử lý.

Chủ tịch UBND phường An Lạc, quận Bình Tân Tô Hoàng Giang thừa nhận, mặc dù phường thường xuyên ra quân kiểm tra, triển khai xử lý các tuyến đường chính thường xuyên có bán hàng rong như An Dương Vương, Hồ Học Lãm, Kinh Dương Vương nhưng vẫn chưa dẹp được triệt để. Nguyên nhân có phần do lực lượng mỏng; người bán hàng rong đối phó bằng cách tản ra khi có đoàn kiểm tra, nhưng sau đó tiếp tục họp chợ; vận động người dân vào chợ kinh doanh nhưng ít người vào... Mặt khác, nhiều người tiêu dùng còn “tiếp tay” bằng cách mua hàng khiến cho cơ quan chức năng càng khó dẹp chợ tự phát.

Quận Bình Tân đã chỉ đạo phường An Lạc rà soát lại các điểm kinh doanh tự phát có nguy cơ gây mất an toàn thực thực phẩm. Ông Tô Hoàng Giang cho biết thêm: “Người bán hàng rong đa số đều khó khăn, gánh hàng rong là nguồn sống của cả gia đình họ. Chúng tôi không chủ trương “đạp đổ chén cơm” của họ mà từng bước tuyên truyền, vận động. Sắp tới, quận Bình Tân sẽ vận động chủ đất bố trí điểm bán hàng cố định để những người bán hàng rong vào đó kinh doanh giúp địa phương dễ dàng kiểm soát an toàn thực phẩm”…

Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Việt Nam kỹ nghệ súc sản (Vissan) Nguyễn Ngọc An cho biết, hiện, Vissan đã sản xuất được 90% các loại thực phẩm có hạn sử dụng dài ngày và gần 70% thực phẩm có hạn sử dụng ngắn. Dù sức mua đang thấp nhưng Vissan dự trù tình huống sức mua tăng mạnh những ngày cận Tết, do đó đã chuẩn bị hàng Tết dồi dào, giữ giá từ nay đến 1 tháng sau Tết Nguyên đán và giảm giá vào những ngày cận Tết để hỗ trợ bà con mua sắm.

Theo Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh, trong năm 2021, Ban và các sở, ngành, quận, huyện, thành phố Thủ Đức đã kiểm tra 2.466 cơ sở chế biến, kinh doanh thực phẩm, trong đó phát hiện 86 cơ sở vi phạm và có 85 cơ sở bị xử phạt với tổng số tiền hơn 1,1 tỷ đồng. Hơn 7,5 tấn sản phẩm thực phẩm vi phạm an toàn thực phẩm bị tịch thu để thay đổi mục đích sử dụng hoặc tiêu hủy.  Đã lấy mẫu kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm về chỉ tiêu hàn the, formol, phẩm màu đối với thực phẩm. Kết quả có 175 trong số 6.675 mẫu không đạt, đa số là sản phẩm không có nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ.

“Tại các chợ đầu mối, chợ truyền thống vẫn còn nhiều điểm bán hàng tự phát. Chúng ta đang mất kiểm soát tại các khu vực tự phát này. Do đó, bên cạnh lực lượng chức năng tập trung giải quyết thì ý thức người mua hàng vẫn là yếu tố quyết định. Nên chọn những nơi mua sắm bảo đảm an toàn, chất lượng, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng”, Trưởng Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh Phạm Khánh Phong Lan nhấn mạnh.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam nhìn nhận, điều lo lắng nhất hiện nay là giá cả hàng hóa dịp Tết, cần phải quản lý giá để phòng trường hợp biến động cục bộ những ngày cận Tết. Phải làm sao kiểm soát được thực phẩm từ gốc, tốt nhất là làm sao để không bị xử phạt. Mặt khác, cần có sự khuyến khích, tôn vinh những chuỗi an toàn thực phẩm tốt. TP Hồ Chí Minh cần liên kết với các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long để xây dựng chuỗi an toàn thực phẩm…