Thực tế, thời gian qua, hàng chục vụ cháy đã xảy ra tại các cơ sở sản xuất, gây nhiều thiệt hại cho doanh nghiệp và ảnh hưởng đến đời sống người dân khu vực lân cận.
Khoảng 19 giờ 30 phút ngày 27/11, một vụ cháy lớn xảy ra tại nhà máy sản xuất các sản phẩm từ giấy thuộc Công ty cổ phần Đại Phát, nằm trong Khu công nghiệp Tiên Sơn, phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Nhận được tin báo, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, Công an tỉnh Bắc Ninh đã huy động hàng chục cán bộ, chiến sĩ, 9 xe chữa cháy cùng lực lượng tại chỗ triển khai các phương án dập lửa và ngăn chặn cháy lan.
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, vụ cháy không gây thương vong về người, nhưng toàn bộ kết cấu nhà xưởng khoảng 6.000 m² đã bị cháy sập. Trước đó, khoảng 12 giờ ngày 26/11, ngọn lửa bất ngờ bùng phát và lan rộng ra gần 2.000 m² nhà kho chứa các sản phẩm giấy và nguyên liệu sản xuất giấy của Công ty TNHH Tissue Linh An, Khu công nghiệp Khai Quang, phường Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ. Rất may, thời điểm xảy ra vụ cháy, toàn bộ công nhân đã rời khỏi khu nhà xưởng để ăn cơm và nghỉ trưa cho nên không có thiệt hại về người.
Vụ cháy gây thiệt hại lớn về tài sản và máy móc, thiết bị bên trong nhà xưởng. Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy Công an tỉnh Phú Thọ đã huy động lực lượng cùng hàng chục xe cứu hỏa đến hiện trường triển khai các biện pháp dập tắt đám cháy. Tuy nhiên, do thời tiết nắng và hanh khô nên lực lượng chức năng tại hiện trường gặp rất nhiều khó khăn mới có thể dập tắt đám cháy.
Theo thống kê của Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, hơn 70% số vụ cháy xảy ra thời gian qua có nguyên nhân xuất phát từ sự cố điện, trong đó có các vụ cháy tại cơ sở sản xuất. Các cơ sở sản xuất là môi trường tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ do tập trung đông người, máy móc hoạt động liên tục, sử dụng nhiều nguyên vật liệu dễ cháy, như: hóa chất, dầu mỡ, bụi vải, gỗ, giấy...
Hệ thống điện là “huyết mạch” vận hành máy móc, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ hàng đầu. Một sự cố cháy nổ do chập điện xảy ra không chỉ gây thiệt hại nặng nề về tài sản, dây chuyền sản xuất mà còn đe dọa trực tiếp tính mạng người lao động và gây ô nhiễm môi trường. Do đó, công tác phòng, chống cháy nổ phải được đặt lên hàng đầu, coi là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên tại mọi cơ sở sản xuất.
Nguy cơ cháy nổ không chỉ tiềm ẩn tại cơ sở sản xuất trong các khu công nghiệp mà còn tại nhiều làng nghề. Việc nâng cao ý thức trong phòng cháy, chữa cháy cũng đang được đặt ra đối với các cấp chính quyền địa phương và người dân, nhất là thời điểm cuối năm, các làng nghề đẩy mạnh sản xuất đáp ứng nhu cầu của thị trường. Tại làng nghề Nông Xá, phường An Dương, thành phố Hải Phòng nổi tiếng hơn trăm năm với nghề làm bánh đa và cốm, những ngày này không khí sản xuất đang rất sôi nổi.
Thượng tá Trương Thanh Hiếu, Trưởng Công an phường An Dương cho biết: Các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ trong làng nghề thường nằm xen kẽ khu dân cư, nguy cơ cháy lan rất lớn nếu xảy ra sự cố. Vì vậy, công an phường thường xuyên phối hợp tổ dân phố kiểm tra, tuyên truyền, hướng dẫn cơ sở thay thế thiết bị cũ, bảo dưỡng bình chữa cháy, cắt điện ngoài giờ sản xuất. Mỗi hộ đều ký cam kết bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy, nhất là trong mùa sản xuất cao điểm.
Không chỉ ở Nông Xá, nhiều làng nghề khác như: Làng nghề cơ khí, đúc kim loại Mỹ Đồng, phường Thiên Hương; gốm Chu Đậu, xã Thái Tân; đồ da Phong Lâm, xã Gia Phúc; mộc Đông Giao, xã Cẩm Giàng... cũng đang vào vụ sản xuất nhộn nhịp. Song song với khí thế lao động, công tác phòng cháy, chữa cháy được đặt lên hàng đầu.
Ông Trần Văn Tân, chủ một cơ sở sản xuất đồ da ở thôn Phong Lâm, cho biết: Cơ quan chức năng, nòng cốt là lực lượng công an, thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở các cơ sở sản xuất thực hiện nghiêm quy định về phòng, chống cháy nổ; đồng thời hướng dẫn, tư vấn kỹ năng phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, giúp người lao động nắm vững cách xử lý khi có sự cố.
Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khuyến cáo cơ sở sản xuất trong các khu công nghiệp, làng nghề cần đặc biệt quan tâm đến công tác phòng, chống cháy nổ, nhất là dịp cuối năm, trong đó tập trung 4 nhóm giải pháp quan trọng. Về xây dựng và quy hoạch, cần sắp xếp nhà xưởng, kho bãi khoa học, bảo đảm khoảng cách an toàn giữa các công trình và giữa các vật liệu dễ cháy với nguồn nhiệt. Sử dụng vật liệu xây dựng, vách ngăn, trần, mái có khả năng chống cháy và khó cháy. Sơn chống cháy cho kết cấu thép, sử dụng hệ thống cửa chống cháy, cửa cuốn chống cháy và lắp đặt hệ thống thông gió mái để thoát khói khi có hỏa hoạn. Bố trí đủ lối thoát hiểm, biển báo rõ ràng, không bị chặn và có đèn chiếu sáng sự cố, đèn chỉ dẫn thoát nạn.
Về giải pháp kỹ thuật, các cơ sở sản xuất cần thường xuyên, định kỳ kiểm tra, bảo trì hệ thống điện. Lắp đặt aptomat chống quá tải, cầu dao an toàn và ngắt điện khi không sử dụng. Trang bị đầy đủ hệ thống báo cháy tự động (cảm biến khói, nhiệt, còi báo cháy) và hệ thống chữa cháy (bình chữa cháy, vòi phun, hệ thống chữa cháy bằng bọt/ khí CO2). Bên cạnh đó, cần tăng cường kiểm tra, giám sát định kỳ việc chấp hành các quy định, đặc biệt là sau giờ làm việc. Phân loại hàng hóa, vật tư theo mức độ nguy hiểm cháy nổ và sắp xếp chúng ở những nơi an toàn, giữ gìn vệ sinh công nghiệp. Tổ chức huấn luyện, tập huấn về kiến thức phòng, chống cháy nổ và kỹ năng ứng phó khi xảy ra cháy nổ cho toàn bộ nhân viên cũng như nâng cao ý thức tự giác của người lao động trong việc tuân thủ các quy định an toàn.