Cụ thể, trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, đồng chí Viên Hồng Tiến, Chánh Văn phòng Tỉnh ủy Đồng Nai cho biết tại cuộc họp Ban Thường vụ Tỉnh ủy vào sáng cùng ngày dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Hồng Lĩnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, sau khi nghe các đơn vị liên quan báo cáo, ý kiến thảo luận, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai quyết định giữ lại công trình biệt thự “nhà lầu ông Phủ” để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy giao Ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc của ngôi biệt thự. Song song đó, có giải pháp triển khai tuyến đường ven sông Đồng Nai theo đúng kế hoạch đề ra, bảo đảm các quy định của pháp luật.
Biệt thự cổ ven sông Đồng Nai được định giá bồi thường gần 5,4 tỷ đồng
Biệt thự Võ Hà Thanh hay còn gọi là “nhà lầu ông Phủ” được khởi công xây dựng từ năm 1922, hoàn thành năm 1924, tọa lạc bên phía hữu ngạn sông Đồng Nai, khu phố 5, phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Hiện trạng ngôi biệt thự đã xuống cấp do đã lâu không được trùng tu, tôn tạo.
Căn biệt thự "nhà lầu ông Phủ" được xây dựng năm 1922 và hoàn thành 1924. |
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai, từ năm 2016, đơn vị đã nghiên cứu, đánh giá sơ bộ và đề nghị bổ sung vào danh mục đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh. Sau đó, Ủy ban nhân dân tỉnh chấp thuận phê duyệt Danh mục thay đổi, bổ sung quy hoạch lộ trình xếp hạng di tích-danh thắng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2011-2020 với tên gọi “Nhà lầu ông phủ”, bằng nguồn vốn ngân sách.
Ban Quản lý di tích-danh thắng tỉnh Đồng Nai (đơn vị thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai) đã nhiều lần đến liên hệ gia đình để phối hợp lập hồ sơ khoa học xếp hạng di tích. Tuy nhiên, nhiều lần người sinh sống trong căn biệt thự, trực tiếp quản lý căn nhà không đồng ý xếp hạng di tích.
Qua nắm bắt thông tin, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai được biết, ngôi nhà cũng đang có sự tranh chấp quyền sử dụng/sở hữu giữa các thế hệ sau của người xây dựng ngôi nhà - ông Võ Hà Thanh.
Do không có sự đồng ý của chủ nhà khi tiến hành lập hồ sơ xếp hạng di tích nên Ban Quản lý di tích-danh thắng tỉnh Đồng Nai dừng thực hiện lập hồ sơ di tích và đưa ra khỏi danh mục lập hồ sơ xếp hạng di tích.
Đến năm 2023, khi Ban Quản lý dự án thành phố Biên Hòa triển khai thi công Dự án đường ven sông Đồng Nai, đoạn từ cầu Hóa An đến giáp ranh huyện Vĩnh Cửu, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận được đơn của bà Đặng Thị Linh Phương (người trông giữ ngôi biệt thự hiện nay) đề nghị giữ lại ngôi biệt thự. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có văn bản đề nghị Ban Quản dự án thành phố Biên Hòa xem xét giải quyết.
Cán bộ Đoàn khảo sát do Sở Xây dựng chủ trì kiểm tra hiện trạng căn biệt thự cổ vào chiều 20/9. |
Ngày 20/9, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai phối hợp Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan khảo sát thực tế phạm vi giải tỏa công trình kiến trúc lâu đời khi triển khai thi công công trình đường ven sông Đồng Nai. Tại cuộc khảo sát, các đơn vị có liên quan thống nhất đề xuất các giải pháp gìn giữ, bảo tồn công trình kiến trúc biệt thự hiện hữu.
Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đồng Nai, trường hợp giữ lại “nhà lầu ông Phủ” thì cần hết sức thận trọng trong công tác quản lý, khai thác giá trị ngôi nhà này.
Bởi, đây là tài sản sở hữu cá nhân nên phải có sự thống nhất của đại diện hợp pháp ngôi nhà với các cơ quan chức năng trong việc bảo tồn, phát huy giá trị của nó. Cùng với đó, đánh giá thận trọng việc xếp hạng di tích này.
Trong trường hợp cần thiết, nhà nước có thể tính toán phương án trưng mua, sau đó tiến hành tu bổ, tôn tạo toàn diện và biến nó trở thành một điểm du lịch hoặc thành bảo tàng nghề gốm, bảo tàng nghề đá...
Trước đó, sau khi Báo Nhân Dân đăng bài viết Cần tìm phương án bảo tồn biệt thự cổ trăm năm tuổi ở Biên Hòa đã nhận được ý kiến của nhiều cán bộ, đảng viên và người dân bày tỏ quan điểm đề nghị ngành chức năng bảo tồn, giữ lại căn biệt thự có giá trị lịch sử, kiến trúc và khai thác để trở thành điểm du lịch hấp dẫn ven sông Đồng Nai.