Bắc Ninh xây dựng Chiến lược dữ liệu là bệ đỡ cho tương lai số

Với vị thế là tỉnh công nghiệp dẫn đầu miền bắc, Bắc Ninh đang chứng minh rằng dữ liệu có thể giải quyết những vấn đề thực tiễn, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp.

Anh Nguyễn Văn Trường, Giám đốc một công ty vận tải tại phường Bắc Giang, tham gia vào vận chuyển các mặt hàng phục vụ sản xuất linh kiện điện tử, thường gặp khó khăn trong việc theo dõi chuỗi cung ứng. Năm 2025, nhờ kết nối dữ liệu qua nền tảng chia sẻ của tỉnh, anh áp dụng công nghệ IoT và Big Data, đã có thể phân tích về tình hình sản xuất của các nhà máy để chủ động tham gia sâu vào vận chuyển các mặt hàng cấp thiết phục vụ sản xuất. Anh cho biết: Dữ liệu đang được "làm giàu" đã mở ra cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa được tham gia vào chuỗi sản xuất toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử và logistics.

Mục tiêu cốt lõi của Chiến lược xây dựng dữ liệu của tỉnh Bắc Ninh là hình thành hệ thống dữ liệu thống nhất, an toàn, kết nối toàn diện, biến dữ liệu thành nguồn lực chiến lược để chuyển đổi cơ cấu kinh tế, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước. Đến năm 2030, tỉnh đặt mục tiêu 100% cơ sở dữ liệu dùng chung được số hóa, kết nối với quốc gia; kinh tế số chiếm ít nhất 45% GRDP; và 100% người dân tiếp cận dịch vụ số thiết yếu như: y tế, giáo dục, an sinh xã hội.

Với sự hỗ trợ của Trung tâm Dữ liệu quốc gia, Bắc Ninh đang nỗ lực xây dựng mô hình mẫu về tạo lập chiến lược dữ liệu địa phương. Tính đến nay, tỉnh đã hoàn thành kết nối hệ thống Trung tâm Điều hành thông minh với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, là một trong 16 tỉnh đầu tiên làm được điều này. Trong lĩnh vực đất đai, Bắc Ninh là một trong 6 địa phương thí điểm liên thông dữ liệu đất đai với dân cư, làm sạch gần 4 triệu dữ liệu thửa đất, đạt 100% chuyển đổi từ chứng minh nhân dân sang căn cước công dân. Điều này giúp giảm thời gian xử lý thủ tục hành chính từ vài ngày xuống chỉ vài giờ.

Trong y tế, tỉnh triển khai bệnh án điện tử tại toàn bộ 54 bệnh viện, đồng bộ hơn 968 nghìn dữ liệu với Bệnh viện Bạch Mai. Bác sĩ Bùi Văn Minh từ Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Ninh, chia sẻ: "Liên thông dữ liệu giúp bệnh nhân giảm chi phí khi phải chuyển lên tuyến trên. Đặc biệt, dữ liệu sạch giúp chúng tôi chẩn đoán nhanh hơn, giảm sai sót, đặc biệt trong các ca cấp cứu".

Ngoài ra, tỉnh Bắc Ninh còn hoàn thiện dữ liệu số nhà cho gần 15,7 nghìn hộ trên 88 tuyến đường, đạt 90,5% gắn với căn cước công dân; và lấy mẫu ADN cho hơn 32,8 nghìn thân nhân liệt sĩ, cập nhật lên cơ sở dữ liệu quốc gia đây là một nỗ lực ý nghĩa kết nối quá khứ với hiện tại qua công nghệ.

Tuy nhiên, hiện nay, hệ thống dữ liệu vẫn rời rạc, thiếu đồng nhất về định dạng, dẫn đến khó khăn trong tích hợp và khai thác. Để khắc phục, chiến lược nhấn mạnh chuyển đổi nhận thức từ "sở hữu riêng lẻ" sang "chia sẻ chung", đẩy mạnh dữ liệu mở qua Cổng dữ liệu mở của tỉnh. Đồng thời, dữ liệu được bảo mật được ưu tiên với mô hình bảo vệ bốn lớp nhằm bảo đảm an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Đại tá Nguyễn Thành Vĩnh, Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, đánh giá: "Bắc Ninh có cách tiếp cận quyết liệt, bám sát khung kiến trúc dữ liệu quốc gia. Chiến lược không chỉ đồng bộ mà còn bổ sung yếu tố đặc thù như dữ liệu chuỗi cung ứng FDI, di sản văn hóa Quan họ, hay nông nghiệp OCOP. Đây là mô hình điểm, giúp các địa phương khác học hỏi trong việc biến dữ liệu thành 'nhiên liệu' cho đổi mới sáng tạo".

Để thực hiện Chiến lược xây dựng dữ liệu, tỉnh Bắc Ninh thành lập Ban Chỉ đạo dữ liệu với các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm: nâng cấp Trung tâm tích hợp dữ liệu tỉnh, triển khai AI cho phân tích dự báo, thúc đẩy thương mại dữ liệu qua Sàn dữ liệu quốc gia, và đào tạo nguồn nhân lực, 100% cán bộ được bồi dưỡng về quản lý dữ liệu đến năm 2030.

Ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh, nhấn mạnh: Chiến lược xây dựng dữ liệu xác định '6 rõ' là mục tiêu, nhiệm vụ, sản phẩm, tiến độ, nguồn lực và trách nhiệm. Với sự hỗ trợ từ Trung ương và doanh nghiệp như FPT, Bắc Ninh sẽ xây dựng hệ thống dữ liệu thống nhất, an toàn, phục vụ chuyển đổi số thực chất.

Với chiến lược này, Bắc Ninh không chỉ giải quyết điểm nghẽn dữ liệu mà còn hướng tới trở thành trung tâm dữ liệu và đổi mới sáng tạo vùng Đồng bằng sông Hồng.

Ông Nguyễn Gia Phong, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ khẳng định: "Dữ liệu của tỉnh phản ánh về con người, xã hội và các lĩnh vực liên quan, được tạo lập từ cơ quan nhà nước, doanh nghiệp FDI, địa phương và chia sẻ từ Trung tâm Dữ liệu quốc gia”

Với quan điểm là lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, hình thành hệ sinh thái dữ liệu mở, bảo đảm mọi người được thụ hưởng dịch vụ số công bằng, Chiến lược xây dựng dữ liệu của Bắc Ninh đang góp phần thiết thực vào công cuộc chuyển đổi số quốc gia.