Theo như người dân chia sẻ, Cầu Khum bắc qua một ngòi nước chảy từ Hương Ngải, Canh Nậu, Đồng Bùi ra sông Tích. Trước đây, cây cầu này đóng vai trò là con đường độc đạo để vào làng. Đến nay, cây cầu không được người dân sử dụng trong lưu thông hằng ngày. |
Cầu Khum có thiết kế dạng “thượng gia, hạ kiều”, tức trên là nhà, dưới là cầu. Cầu được đặt tên là cầu Khum bởi vì hình dáng của nó khi nhìn từ xa trông giống như chiếc thuyền nan úp ngược. |
Không ai rõ được Cầu Khum đã tồn tại từ bao giờ, chỉ biết cây cầu có từ rất lâu đời. Thông tin duy nhất chỉ là vào năm 1935, cây cầu đã bị hư hỏng nặng, và ngay trong năm đó, cây cầu được nhân dân trong làng tập trung lực lượng để sửa chữa, phục hồi lại như ngày nay. |
Phần Thượng gia của cầu Khum có độ dài trên 12m và được chia làm 5 gian, trong đó gian giữa dài 3,5m, các gian biên dài 2m. Phần Thượng gia của cầu có độ cao tương đối và thấp dần ra hai đầu hồi. |
Theo tập “Di sản văn hóa làng Yên”, gian giữa của Cầu là gian thờ “Thần linh”. Trên bức hoành phi ghi 3 chữ “Kính như tại”; nghĩa là kính thần như thấy thần tại đây. Hai bên có 2 câu đối làm bằng gỗ có khắc chữ: “Hùng trấn nhất phương tư địa mạch/mạc phù hạp hảnh gián xuân phong”, có nghĩa là: Thần trấn giữ nơi này, mang lại điều tốt lành cho dân. |
Hai đầu hồi của phần Thượng gia xây theo kiểu bít đốc, có bốn cột trụ, giữa cuốn cửa tò vò. |
Phía trên đầu hồi có ô lõm, gờ chỉ, đắp vẽ hoa lá, triện rút, đầu trụ lồng đèn, nghê chầu, tạo tác rất tinh xảo. |
Cầu Khum mang một nét đẹp đặc trưng của vùng nông thôn của Đồng bằng Bắc Bộ với phần mái ngói được lợp vẩy cá. |
Phần Hạ kiều có ba cống được cuốn bằng đá ong, xếp múi cam. |
“Hiện nay, gian giữa của cầu Khum đã trở thành một địa điểm sinh hoạt văn hóa, phục vụ tín ngưỡng cho người dân trong xã nói riêng và các xã lân cận nói chung. Ngày rằm, mùng một và tháng giêng, có rất đông người đến đây hành lễ, còn ngày thường thì người dân trong xã vẫn hay đến đây để cầu cho gia đình khỏe mạnh, hạnh phúc”. Ông Nguyễn Đình Bảng (76 tuổi), thành viên ban quản Ban quản lý di tích đình, đền làng Yên chia sẻ. |
Bên cạnh đó, cầu Khum còn là nơi để mọi người dân giao lưu trò chuyện, ngồi nghỉ ngơi sau những giờ lao động vất vả. |