Đây là biện pháp mạnh của tỉnh nhằm dẹp nạn khai thác vàng trái phép tái diễn liên tục trong nhiều năm qua tại địa phương này.
Từ chiều 19-7, lực lượng công binh (LLCB) Quảng Ngãi đã lội suối, băng rừng và men theo những triền đồi để lên đỉnh núi Cà Nhút, xã Trà Quân, huyện Tây Trà, bám sát các điểm khai thác vàng trái phép. "Chiến dịch” phá các hầm vàng ở đây được LLCB triển khai nhanh chóng với mục tiêu dùng thuốc nổ, đánh sập 36 hầm vàng trái phép từ nay đến cuối tháng 7-2015.
Đi theo LLCB trong chiến dịch phá hầm vàng khai thác trái phép ở Tây Trà sáng nay, chúng tôi chứng kiến những bãi đào, đãi vàng trái phép nằm sâu hun hút trong rừng rậm. Khi phát hiện lực lượng chức năng, nhóm đào vàng, khoảng hàng chục người lập tức bỏ lại các dụng cụ và nhanh chân lẩn trốn vào rừng. Tại hiện trường hầm vàng trên đỉnh núi Cà Nhút, xã Trà Quân là cảnh rừng bị đào xới, tàn phá tan hoang. Một khu rừng già rộng lớn với nhiều cây cổ thụ đường kính hơn cả mét bật gốc, nằm chỏng chơ trên đất, đá lởm chởm, nhiều hầm hố giống như địa đạo xuyên trong lòng núi cùng những sàng đãi vàng thô sơ được dựng lên ngay giữa núi rừng bạt ngàn vùng tây Quảng Ngãi.
Có thể nói, tình trạng khai thác vàng trái phép ở Cà Nhút hay tại các đỉnh đồi xã Trà Thanh, huyện Tây Trà đã tồn tại từ năm 2012 đến nay. Nhiều lần lực lượng chức năng đến kiểm tra, tổ chức triệt phá, nhưng khi lực lượng chức năng rút đi, các đối tượng lại tiếp tục hoạt động.
Tại đỉnh Cà Nhút, có 26 hầm vàng, ở xã Trà Thanh có khoảng 10 hầm vàng. Các hầm vàng đào sâu vào trong núi đá, tàn phá môi trường xung quanh. Lúc cao điểm, có hàng trăm người tham gia khai thác vàng trái phép, gây mất an ninh trật tự địa phương.
Chỉ tay về con suối Cà Xó, nằm dưới chân núi Cà Nhút, một cán bộ huyện Tây Trà nói: “Lực lượng chức năng càng truy quét, tình trạng đào, đãi vàng trái phép tại đây vẫn tiếp diễn, gây mất an ninh trật tự nghiêm trọng. Bao nhiêu bùn, đất và các loại hóa chất độc hại dùng để đãi vàng đều đổ xuống dòng suối, khiến nước ở đầu nguồn đỏ, ô nhiễm, nhiều hộ đồng bào sống gần đó bị ảnh hưởng sinh hoạt nặng nề ”.
Gần đây, chính quyền huyện Tây Trà quyết tâm ngăn chặn nạn đào, đãi vàng trái phép. Huyện đã cắt cử lực lượng chốt chặn tuyến đường từ xã Trà Quân lên và Trà Thanh sang núi Cà Nhút. Tuy nhiên, chốt chặn đường này thì dân đào, đãi vàng lại cắt rừng đi lối khác. Thậm chí, lực lượng công an, bộ đội huyện đã cắm chốt tại bãi vàng Cà Nhút cả tháng trời, nhưng không hiệu quả.
Để “xóa sổ” những hầm vàng khai thác trái phép, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi giao Sở Công thương , Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh và huyện Tây Trà phối hợp khẩn trương triển khai “chiến dịch” dùng mìn đánh sập những hầm vàng khai thác trái phép.
Sáng 20-7, Đại tá Nguyễn Phương, Phó Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Qua kiểm tra các bãi vàng trên núi Cà Nhút, tôi đã khảo sát, chỉ đạo LLCB hết sức thận trọng trong công việc, khi thật sự an toàn mới cho nổ mìn. Theo Đại tá Phương, các hầm khai thác vàng chủ yếu đào theo kiểu thủ công, với hai loại hầm đứng và hầm ngang. Hầm đứng có miệng khoảng một mét, sâu ít nhất ba mét. Hầm ngang miệng khoảng một mét, sâu ít nhất 10 m. Sau khi tính toán, chúng tôi quyết định mỗi hầm đứng đặt bốn kg thuốc nổ và hầm ngang là 36 kg thuốc nổ để đánh sập các miệng hầm. Khi các hầm bị đánh sập, dân đào, đãi vàng nếu có bạo gan đào miệng hầm để chui vào cũng không dám vì lượng công phá của thuốc nổ đã làm vỡ sự liên kết của các khối đá”, Đại tá Phương nói.
Ngay trong ngày đầu tiên, LLCB Quảng Ngãi đã đánh sập bốn hầm vàng và trong ngày 20-7, đã sử dụng trên 400 kg thuốc nổ phá sập thêm 10 hầm vàng trái phép khác. Từ nay đến cuối tháng 7-2015, LLCB sẽ tiếp tục đánh sập toàn bộ 36 hầm vàng trái phép ở hai xã Trà Quân và Trà Thanh, huyện Tây Trà. Đây là các hầm vàng do những đối tượng khai thác vàng trái phép lập ra, tồn tại nhiều năm chưa triệt phá được. Việc phá hủy các hầm khai thác vàng trái phép không những dẹp được nạn “vàng tặc” mà còn tránh xảy ra tình trạng sập hầm gây chết người, mỗi khi mùa mưa đến.
“Để xóa sổ tình trạng “vàng tặc” ở xã Trà Quân và Trà Xinh, sau khi nhận bàn giao thực địa, chính quyền địa phương sẽ giao cho các cơ quan chức năng của huyện lập phương án giao đất, rừng, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trong lòng đất cho các tổ chức, cá nhân. UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng chỉ đạo UBND huyện Tây Trà tăng cường việc quản lý địa bàn sau khi nổ mìn, nếu để tình trạng đào, đãi vàng trái phép tái diễn, Chủ tịch UBND huyện phải chịu trách nhiệm”, một lãnh đạo huyện Tây Trà nó.
![]() |
Hiện trường một bãi khai thác vàng trái phép ở xã Trà Quân, huyện Tây Trà.