Hiện hữu nguồn lây từ những người trở về từ nước ngoài
PGS, TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, làn sóng dịch covid-19 lần đầu tiên ở châu Âu diễn ra khoảng tháng 3-5. Nhiều quốc gia rơi vào tình trạng hệ thống y tế quá tải và với các biện pháp nhanh chóng phong tỏa nghiêm ngặt, tình hình dịch đã được kiểm soát tốt hơn.
Tuy nhiên, việc tái bùng phát trở lại dịch Covid-19 ở một số nước châu Âu từ tháng 9 đến nay có vẻ nghiêm trọng và dữ dội hơn so với làn sóng dịch ban đầu.
Theo các chuyên gia dịch tễ học trên thế giới, nguyên nhân của việc tái bùng phát này là các nước nới lỏng quá nhanh và tiến tới dỡ bỏ gần như hoàn toàn các biện pháp phòng, chống dịch mang tính nguyên tắc như cách ly, giãn cách, đeo khẩu trang, phòng chống dịch tại các nơi công cộng, kiểm soát tại biên giới. Thêm nữa, ý thức của người không được tốt, thiếu sự phối hợp, đồng lòng với các chỉ đạo của Chính phủ.
“Tại các nước ngày, việc kiểm soát, cách ly nguồn lây gần như bị buông lỏng. Người bệnh ở nhà, không được quản lý, không cách ly tập trung. Khi nguồn lây còn ở cộng đồng thì việc bùng phát khó tránh khỏi”, ông Dương nói.
Về nguy cơ nào với Việt Nam khi dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên thế giới, PGS, TS Trần Như Dương cho biết, nguồn lây từ những người trở về từ nước ngoài vẫn luôn hiện hữu. Bên cạnh đó, với đường biên giới dài như Việt Nam, chúng ta cũng vẫn có nguy cơ có nguồn lây từ ca nhập cảnh trái phép.
Thời gian qua, có rất nhiều ca Covid-19 được phát hiện tại các khu cách ly tập trung dù họ đã nhập cảnh về Việt Nam tới hơn hai tuần. Có những ca bệnh, phải xét nghiệm tới lần thứ 3 bằng phương pháp rRT-PCR mới phát hiện ra dương tính với SARS-CoV-2.
Đặc biệt, hôm qua, Sở Y tế Hà Nội phát đi thông báo đang cách ly hai nhân viên khách sạn Mường Thanh (khách sạn cách ly cho người nhập cảnh) do tiếp xúc gần với ca mắc Covid-19 là một chuyên gia người nước ngoài. Mặc dù kết quả xét nghiệm ban đầu của hai người này âm tính, tuy nhiên, nguy cơ lây nhiễm vẫn luôn hiện hữu khi đơn vị thực hiện cách ly là các khách sạn chủ quan, không tuân thủ các quy trình cách ly, giữ khoảng cách theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế.
Hà Nội đã yêu cầu khách sạn Mường Thanh và các khách sạn khác (là khu cách ly) trên địa bàn rút ra bài học kinh nghiệm để làm tốt hơn công tác phòng, chống dịch. Đây cũng là lời cảnh báo cho các địa phương khi triển khai cách ly tại khách sạn. không thể chủ quan, lơ là, bỏ qua các bước phòng, chống dịch khi tiếp nhận người nhập cảnh vào Việt Nam.
Chúng ta cũng không loại trừ nguồn lây từ người lành mang trùng như một kẻ thù giấu mặt, đang ẩn nấu trong cộng đồng, duy trì sự lây nhiễm này. Theo các chuyên gia trên thế giới, Covid-19 còn nguy hiểm khi có tới 40% người lành mang trùng, có thể lây nhiễm cho người khác.
Người lành mang trùng về mặt dịch tễ còn nguy hiểm hơn người có dịch tễ vì họ mang virus trong người mà không hề biết và vẫn sống trong cộng đồng. Vì thế, nguy cơ dịch Covid-19 ở Việt Nam luôn thường trực, có thể bùng phát bất kỳ lúc nào. Chúng ta phải luôn trong tâm thế sẵn sàng chủ động, không được một phút lơ là chủ quan.
Chung sống an toàn với dịch Covid-19 khi mùa đông tới
GS, TS Nguyễn Văn Kính, Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam cho biết, hiện nay, cả thế giới là màn hỉnh phẳng và Covid-19 đã không còn lệ thuộc vào thời tiết. Nếu không áp dụng quyết liệt biện pháp phòng chống thì nước ôn hòa, nhiệt đới hay lạnh thì virus vẫn phát triển như thường.
Tuy nhiên, khi nghiên cứu về bệnh sinh, con này có ưu thế phát triển trong môi trường lạnh, ẩm. PGS, TS Trần Như Dương nhấn mạnh, mùa đông rất thuận lợi cho bệnh hô hấp trong đó có Covid-19. “Mùa đông mọi người có xu hướng chung là ở trong phòng kín, tụ tập ăn tết là điều kiện virus phát triển, lây lan. Do đó, Bộ Y tế cảnh báo nhiều lần chúng ta sẽ phải đối mặt với mùa động khốc liệt để chủ động phòng, chống dịch Covid-19”, ông Dương nói.
Thời gian qua, cùng với các hoạt động chuyên môn, Bộ Y tế triển khai “Bản đồ chung sống an toàn với dịch Covid-19” (www.antoancovid.vn) nhằm kiểm soát dịch bệnh trên quy mô toàn quốc. Trước mắt, bản đồ được triển khai trong hệ thống các cơ sở y tế và giáo dục sử dụng ứng dụng, cập nhập các công việc đảm bảo môi trường an toàn phòng, chống Covid-19. Hiện tại danh sách 1.530 bệnh viện toàn quốc,145 trung tâm cách ly, 6.539 khách sạn từ ba sao trở lên, 53.839 trường học đã được cập nhật lên bản đồ.
Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát các địa phương trong công tác chuẩn bị, đáp ứng với dịch Covid-19, Bộ Y tế đã thành lập sáu đoàn đi kiểm tra, giám sát công tác xét nghiệm SARS-CoV-2 và đã thực hiện giám sát tại Hà Nội ngày 30-10, tại Nha Trang vào ngày 3-11 và Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 6-11.
Trong lĩnh vực nghiên cứu vaccine, tháng 11 này, Việt Nam cũng chuẩn bị triển khai thử nghiệm giai đoạn 1 vaccine Covid-19 do Việt Nam nghiên cứu trên 60 người tình nguyện. Vaccine của đơn vị đầu tiên đang được Bộ Y tế xem xét phê duyệt hồ sơ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 1 (thử nghiệm trên người) là vaccine Covid-19 do Công ty cổ phần công nghệ sinh học dược Nanogen (Khu công nghệ cao, quận 9, TP HCM) nghiên cứu phát triển.
Việc sớm thử nghiệm vaccine Covid-19 trên người của Việt Nam là những bước đi nhanh chóng của Việt Nam để cùng với thế giới đối phó với đại dịch nguy hiểm này.
PGS, TS Trần Như Dương nhấn mạnh: "Chúng ta đang có những ngày bình yên nhưng thực sự đó là những ngày bình yên trong sự cảnh giác cao độ. Chúng tôi mong mọi người cùng nỗ lực chung sức chung lòng cùng Chính phủ, ngành y tế ra sức chống dịch tốt như thời gian vừa qua. Mỗi gia đình là một pháo đài, mỗi người dân là một chiến sĩ cùng thực hiện thật tốt thông điệp 5K của Bộ Y tế. Khi có sự chung sức đồng lòng, chúng ta sẽ có sức mạnh tổng hợp chiến đấu với đại dịch Covid-19".
