Cơ hội vay vốn mở rộng quy mô sản xuất
Thiếu vốn và tài sản thế chấp là "căn bệnh" kinh niên của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Nhiều dự án đã không được thực hiện hoặc triển khai chậm làm giảm tính hiệu quả cũng được xác định vì nguyên nhân này, trong đó yếu tố thiếu máy móc thiết bị trở thành cản trở chính.
Đại diện một doanh nghiệp cho biết, trước đây công ty từng có dự án mở rộng quy mô nhưng không thể nào thực hiện được, vì thiếu vốn để nhập trang thiết bị sản xuất, mặc dù vẫn biết nếu đi vào hoạt động sẽ có lãi. Theo ông, nếu đến ngân hàng may ra tài sản thế chấp cũng chỉ đủ để vay được trên dưới 100.000 USD. Trong khi đó, giá trị của các loại thiết bị công ty cần có thể lên đến mấy trăm nghìn USD thì không thể nào có được.
Công ty đã từng tới gõ cửa nhiều ngân hàng nhưng vẫn không có kết quả, cuối cùng đành bỏ cuộc. Nay với sự xuất hiện của US Exim Bank sẽ là cơ hội làm lại từ đầu.
Để vay được nguồn vốn này, doanh nghiệp chỉ cần chứng minh được khả năng tài chính của mình qua công ty kiểm toán uy tín là có thể vay đến 20 triệu USD hay ở mức cao hơn theo nhu cầu, nhằm phục vụ cho công việc sản xuất của mình. Thời hạn trả nợ là năm năm hoặc có thể kéo dài đến bảy năm, tùy từng trường hợp, với mức lãi suất cạnh tranh với các ngân hàng khác trên thế giới.
Tuy nhiên, theo US Exim Bank, các doanh nghiệp phải báo cáo tài chính có kiểm toán trong ba năm gần nhất và báo cáo tài chính tạm thời cho năm hiện tại do một công ty kiểm toán có uy tín cung cấp hoặc báo cáo tín nhiệm của một tổ chức đánh giá tín nhiệm nào đó.
Ngoài ra, doanh nghiệp đó phải có thâm niên hoạt động ít nhất ba năm trong một ngành nghề kinh doanh nhất định. Trường hợp, doanh nghiệp mới đi vào hoạt động thì cần một doanh nghiệp khác có đủ các chỉ tiêu tài chính như trên đứng ra bảo lãnh.
Mục tiêu của US Exim Bank là đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ Mỹ bằng cách cung cấp tín dụng có bảo lãnh thông qua các ngân hàng thương mại làm đối tác cho vay. US Exim Bank sẽ hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp trong việc nhập khẩu hàng hóa bao gồm: thiết bị (xây dựng, y tế, thiết bị liên quan đến hạ tầng xây dựng, xử lý môi trường, chất thải...) và dịch vụ, trừ những loại có thể đe dọa đến môi trường, nhưng phải được vận chuyển từ Mỹ đến Việt Nam.
Ông Suha Kocabal, Phó tổng giám đốc phụ trách tài trợ thương mại quốc tế Ngân hàng Toronto - Dominion (Singapore) - đơn vị cầu nối giữa US Exim Bank và các doanh nghiệp, cho biết, đơn vị nhập khẩu phải thỏa mãn một số điều kiện về chuẩn mực tín nhiệm tùy thuộc vào bản chất và quy mô giao dịch. Nếu tổng doanh thu của đơn vị xin vay đạt dưới 50 triệu USD thì bảo lãnh cá nhân có thể phải yêu cầu các cổ đông cá nhân sở hữu hơn 20% vốn cổ phần của công ty. Có nghĩa là người đại diện cho công ty đứng ra vay vốn phải có 20% cổ phần của công ty.
Không dễ tiếp cận nguồn vốn của US Exim Bank
Hàng hóa nhập khẩu đủ tiêu chuẩn nhận tài trợ của US Exim Bank không được liên quan đến quân sự và quốc phòng hoặc những sản phẩm có thể đe dọa đến môi trường và phải đáp ứng ba yêu cầu.
Thứ nhất là hàng hóa phải được vận chuyển từ Mỹ tới Việt Nam. Thứ hai, hàng hóa phải được sản xuất tại Mỹ, có xuất xứ từ Mỹ hoặc phải thỏa mãn yêu cầu về hàm lượng của Mỹ có trong hàng hóa đó (ít nhất 50%).
Thứ ba là giá trị tài trợ phải ít hơn 85% giá trị hàng hóa, dịch vụ được tài trợ và 100% hàm lượng Mỹ có trong hàng hóa dịch vụ. thiết bị và dịch vụ vốn bao gồm các lĩnh vự như xây dựng, truyền tải điện, y tế...
Thực tế, Mỹ là một quốc gia xuất khẩu các thiết bị máy móc hiện đại. Để nhập khẩu được các loại máy móc thiết bị này về Việt Nam là một trong những khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp. Đa phần họ đều thiếu vốn nhưng khi đến ngân hàng thì không nhận được sự trợ giúp, do không đủ tài sản thế chấp. Các doanh nghiệp Việt Nam có những hạn chế nhất định trong việc tiếp cận nguồn vốn vay của các ngân hàng nước ngoài.
Theo ông Seth Winnick, Tổng lãnh sự quán Mỹ tại TP Hồ Chí Minh, từ trước đến nay các doanh nghiệp Việt Nam chủ yếu chỉ dựa vào thực lực lao động có kỹ năng của nhân công, chưa nhận thấy được những yếu kém, bất lợi khi vẫn sử dụng máy móc thiết bị cũ kỹ.
Điều này sẽ ảnh hưởng đến số lượng cũng như chất lượng thành phẩm và khó có thể làm vừa lòng khách hàng, đặc biệt là khách hàng Mỹ. Nếu chất lượng sản phẩm không đạt tiêu chuẩn như ban đầu đặt ra hoặc giao hàng trễ hẹn thì khó mà tồn tại được. Mặt khác, hiện thuế chuyển lợi nhuận của Việt Nam ra nước ngoài khá cao, đạt tới 10%.
Về cơ chế chính sách, các doanh nghiệp nhà nước có thể cần phải có sự chấp nhận của của cơ quan bộ hoặc cơ quan chủ quản khác có liên quan, tùy thuộc vào số tiền vay.
Đồng thời, những doanh nghiệp này cần phải hỏi ý kiến Ngân hàng nhà nước về các điều khoản của hợp đồng tín dụng trước khi thực hiện hợp đồng.
Đây là những yếu tố gây cản trở các doanh nghiệp trong quá trình tiếp cận nguồn tài trợ của US Exim Bank.
