“Trường học kết nối” góp phần đổi mới cách thức tổ chức dạy và học

Không gian mới cho các hoạt động chuyên môn

“Trường học kết nối” là hệ thống hỗ trợ tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo qua mạng thông tin trực tuyến, được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận nhấn nút khai trương vào cuối tháng 10-2014. Theo lộ trình đề ra khi triển khai, đến năm 2015, 100% cơ sở giáo dục trong cả nước từ bậc học mầm non đến đại học được kết nối miễn phí hạ tầng cáp quang, cho phép tiếp cận Internet tốc độ cao, chất lượng ổn định và cùng lúc số lượng lớn người sử dụng. Ứng dụng được tổ chức một cách thống nhất, toàn diện và xuyên suốt từ trung ương đến địa phương trong các hoạt động giáo dục, đào tạo của ngành giáo dục.

Kể từ khi đi vào triển khai, nguồn học liệu mở (thư viện học liệu) về câu hỏi, bài tập, đề thi, kế hoạch bài học, tài liệu tham khảo trên "Trường học kết nối" đã liên tục được tăng cường. Theo đánh giá của Bộ GD-ĐT, thông qua “Trường học kết nối” các hoạt động chuyên môn đã thu hút đông đảo giáo viên, học sinh, cán bộ quản lý giáo dục. Các thành viên tham gia đã tích cực tham gia các hoạt động chuyên môn tại đây về xây dựng các chuyên đề dạy học tích hợp, liên môn; đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh.

Đến thời điểm này, trên hệ thống "Trường học kết nối" có tổng số 31.131 tài khoản cấp trường bao gồm trường phổ thông (tiểu học, THCS, THPT), các khoa của 4 trường ĐHSP (Thái Nguyên, ĐHSP Hà Nội 2, ĐHSP Hà Nội, ĐHSP Đà Nẵng); 827.917 tài khoản của giáo viên; 8.321.330 tài khoản của học sinh.

Các khóa tập huấn trên "Trường học kết nối" do Bộ GD-ĐT và các sở GD-ĐT chủ trì tổ chức đã thu hút đông đảo giáo viên tham gia, tùy theo đề tài, nội dung. Tiêu biểu như tập huấn về Trường học mới có hơn 61 nghìn người tham gia, với gần 11 nghìn sản phẩm thu hoạch; tập huấn công tác nghiên cứu khoa học kỹ thuật năm 2016 thu hút gần 7.500 học viên, có 4.395 tài khoản hoàn thành 100% sản phẩm; tập huấn kiểm tra đánh giá 2016 có gần 3 nghìn học viên,…

Hoạt động sinh hoạt chuyên môn trên “Trường học kết nối” cũng được giáo viên toàn quốc tham gia sôi nổi. Trên không gian của Bộ GD-ĐT quản lý có 225.154 tổ/nhóm sinh hoạt chuyên môn với 110.702 sản phẩm đã được nộp lên mạng; trên không gian của các sở giáo dục và đào tạo quản lý, cả nước có 2.914 chuyên đề của 266.162 giáo viên trong 74.405 tổ/nhóm sinh hoạt chuyên môn và có 47.170 sản phẩm đã nộp lên mạng.

Tới nay, các đơn vị tích cực tham gia hoạt động trên “Trường học kết nối” là Sở Giáo dục và Đào tạo: TP Hồ Chí Minh, Cao Bằng, Phú Thọ, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Đồng Tháp, An Giang, Tiền Giang, Bến Tre, Lào Cai, Quảng Nam, Quảng Trị, Yên Bái, Bắc Giang, Lạng Sơn…; và các đơn vị khác như ĐHSP Đà Nẵng, ĐHSP Hà Nội 2, ĐHSP Thái Nguyên,…

Để những “kết nối” thực sự chất lượng

Việc đưa hệ thống “Trường học kết nối” vào hoạt động được xem là bước đi chủ động, sáng tạo, của ngành giáo dục trong nỗ lực từng bước triển khai vào cuộc sống Nghị quyết số 29-NQ/T.Ư về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Tại “Trường học kết nối” mỗi học sinh được cấp một tài khoản để tham gia các hoạt động học tập do giáo viên xây dựng, tổ chức và quản lý trên mạng. Học sinh có thể lựa chọn các bài học cũng như lựa chọn giáo viên trong phạm vi toàn quốc để học trên mạng; được đăng ký học cá nhân hoặc theo nhóm; được trao đổi, thảo luận với nhau và trao đổi với giáo viên để thực hiện các nhiệm vụ học tập; nộp kết quả học tập qua mạng để được giáo viên nhận xét, đánh giá.

Với giáo viên, "Trường học kết nối" giúp cho việc đổi mới hình thức tổ chức và quản lý các hoạt động tập huấn, bồi dưỡng giáo viên và hoạt động sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn trong nhà trường. Mỗi giáo viên được nhận một tài khoản trên mạng, kê khai đầy đủ thông tin cá nhân và được quản lý theo đơn vị công tác.

Các cơ quan chức năng như Bộ GD-DT sử dụng "Trường học kết nối", để thực hiện việc phân cấp tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên môn qua mạng đến các sở, phòng GD-ĐT, cơ sở giáo dục để triển khai các nội dung tập huấn, bồi dưỡng giáo viên; Hỗ trợ sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn ở trường trung học; tổ chức diễn đàn trên mạng về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; Hỗ trợ thí điểm mô hình trường học mới VNEN; Hỗ trợ dạy học tích cực thông qua một số học liệu điện tử.

Với phương thức tổ chức như vậy, hệ thống mạng không chỉ được dùng để tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng giáo viên, mà còn hướng tới sử dụng trong quá trình đào tạo giáo viên ở các trường sư phạm hay tổ chức các hoạt động dạy học "trải nghiệm sáng tạo" ở trường phổ thông.

Tuy nhiên, dù đã đạt được những kết quả rất tích cực nhưng "Trường học kết nối" cũng có những vấn đề cần xem xét. Trong số khoảng 1,2 triệu giáo viên phổ thông, có gần 830 nghìn giáo viên đăng ký (chiếm khoảng 69%) và trong số các tài khoản giáo viên đăng ký, có gần 73% tài khoản đang sử dụng thường xuyên. Đối với học sinh, tài khoản sử dụng thường xuyên mới đạt 26%. Đây là những chỉ số thể hiện chất lượng của hệ thống. Cần có những thống kê kỹ lưỡng hơn đối với những đơn vị, những trường học ở vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn…

Bên cạnh đó, theo phản ảnh của một số giáo viên, học sinh, nhiều bài giảng chưa đạt chất lượng được đăng tải lên hệ thống đã gây khó khăn khi tham khảo, đồng thời đặt ra vấn đề kiểm định về chất lượng các nội dung đăng tải.

Bước vào học kỳ II của năm học 2016-2017, một trong những nhiệm vụ trọng tâm đề ra đối với giáo dục trung học là tăng cường ứng dụng CNTT trong dạy học và quản lý. Trong đó, “Trường học kết nối” tiếp tục được sử dụng trong công tác tổ chức tập huấn cho các cơ sở giáo dục trung học và giáo viên thực hiện việc ra đề kiểm tra, đánh giá theo quy trình ra đề chuẩn hóa; tổ chức ôn tập thường xuyên trong quá trình dạy học và sau khi hoàn thành chương trình lớp 12, bảo đảm chuẩn bị cho học sinh lớp 12 có đủ kiến thức và kỹ năng tham gia kỳ thi THPT quốc gia năm 2017.