Sống khép kín khi bố mẹ chia tay, em N.M.H, học sinh lớp 8 Trường trung học cơ sở Lê Văn Thịnh (xã Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh) từng rơi vào khủng hoảng, có những tâm sự không biết nói cùng ai, ảnh hưởng tới kết quả học tập và sức khỏe tinh thần. Mạnh dạn đến với Phòng Tư vấn học đường của trường, chia sẻ với thầy cô về hoàn cảnh gia đình, N.M.H bày tỏ: “Từ những e ngại ban đầu, được thầy cô lắng nghe, động viên, bạn bè quan tâm, em đã chấp nhận hoàn cảnh của mình và lấy đó làm động lực vươn lên trong học tập và cuộc sống. Qua đó, em biết thương mẹ nhiều hơn, quan tâm, giúp đỡ mẹ và anh việc nhà, chú tâm hơn vào học tập và đã giành Giải nhất môn Toán trong kỳ thi của trường”.
Được thành lập từ năm 2023, đến nay, Phòng Tư vấn học đường trường Trung học cơ sở Lê Văn Thịnh (xã Gia Bình) là địa chỉ tin cậy được các em gửi gắm tâm sự, giải đáp băn khoăn của lứa tuổi học trò. Đã có gần 100 học sinh đến để chia sẻ về những căng thẳng, áp lực trong thi cử, lựa chọn môn học; từ mâu thuẫn với bạn bè, người thân hay việc lạm dụng sử dụng mạng xã hội, tình yêu tuổi học trò…
Cô Nguyễn Thu Hằng, thành viên Tổ tư vấn tâm lý học đường của trường chia sẻ: “Tư vấn tâm lý học đường đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tư tưởng, nhân cách học sinh. Điểm nhấn trong công tác tư vấn là bảo đảm học sinh được tôn trọng, bảo mật thông tin, được tham gia quyết định giải pháp cho chính mình. Các thầy cô giáo là thành viên tổ tập huấn, nghiên cứu tài liệu, vận dụng kiến thức, kinh nghiệm của bản thân để có thể hỗ trợ tốt nhất, giúp các em vượt qua nhiều trở ngại về mặt tâm lý, vướng mắc trong cuộc sống và các mối quan hệ xã hội”.
Trong quá trình triển khai tư vấn học đường, nhiều trường trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã lồng ghép việc tuyên truyền, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các tiết sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt lớp, giáo dục kỹ năng sống, hình thức câu lạc bộ, các lớp kỹ năng về phòng, chống bạo lực học đường, xâm hại tình dục, định hướng nghề nghiệp…
Bên cạnh đó, từ năm 2024, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp Báo và Phát thanh, Truyền hình Bắc Ninh thực hiện chương trình “Góc tư vấn học đường”. Từ tháng 2/2024 đến nay, chương trình đã ghi hình và phát sóng được 12 số với từng chủ đề riêng cùng những trao đổi đa chiều nhằm định hướng, hỗ trợ học sinh những vấn đề về tâm lý, xã hội; tránh xa những hành vi nguy cơ có thể gây tổn thương đến thể chất, tinh thần. Đồng thời, chương trình cung cấp thêm kiến thức về tâm sinh lý lứa tuổi, nâng cao kỹ năng giao tiếp ứng xử trong mối quan hệ thầy trò, tránh xa những xung đột không đáng có; các hành vi về lệch chuẩn; bạo lực học đường; định hướng giá trị của học sinh, định hướng nghề nghiệp; các vấn đề trong mối quan hệ với gia đình, nhà trường và xã hội…
Trưởng phòng Giáo dục chính trị và Học sinh sinh viên, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bắc Ninh Phí Hữu Quynh cho biết: Toàn tỉnh hiện có 788 cơ sở giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên. Công tác tư vấn tâm lý học đường luôn được sở quan tâm chỉ đạo, tổ chức các lớp bồi dưỡng, cấp chứng chỉ cho cán bộ, giáo viên, nhân viên tham gia. Các nhà trường đã bố trí phòng hoặc góc tư vấn tâm lý, thành lập Tổ tư vấn học đường với đội ngũ là cán bộ quản lý, cán bộ đoàn, đội và giáo viên, nhân viên có chuyên môn, kinh nghiệm.
Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh xảy ra một số vụ bạo lực học đường gây mất an toàn trong trường học, ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm, lành mạnh của môi trường giáo dục. Do vậy, tư vấn tâm lý học đường là một hoạt động rất hữu ích và cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Trên thực tế, đây là nội dung mới nên không ít cơ sở giáo dục chưa bố trí được nhân sự chuyên trách, hoạt động tư vấn còn mang tính kiêm nhiệm, thiếu kinh phí, cơ sở vật chất chưa bảo đảm, thậm chí mang tính hình thức. Để nâng cao hiệu quả công tác này rất cần sự quan tâm đầu tư của địa phương, ngành giáo dục và chú trọng hơn nữa việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội, hướng tới xây dựng “trường học hạnh phúc” nơi mỗi học sinh được bảo vệ, thấu hiểu và phát triển toàn diện.
Ngày 15/9 vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 18/2025/TT-BGDĐT hướng dẫn về công tác tư vấn học đường và công tác xã hội trong trường học. Bám sát các nội dung của thông tư, căn cứ tình hình thực tế tại địa phương, ngành giáo dục Bắc Ninh đang tham mưu và xây dựng kế hoạch triển khai để công tác tư vấn học đường ngày một thiết thực, hiệu quả.