Theo Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục bắc-nam có quy mô đường đôi, khổ 1.435 mm với chiều dài khoảng 1.545 km, lộ trình đầu tư trước năm 2030.
Ngày 28/2/2023 vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 49-KL/TW về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, yêu cầu dự án cần nghiên cứu, phân tích, đánh giá, kết hợp tham khảo kinh nghiệm quốc tế để lựa chọn phương án đầu tư xây dựng hiện đại, có tầm nhìn dài hạn, phát huy được các lợi thế, tiềm năng của đất nước, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới; mục tiêu đến năm 2025, phấn đấu hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.
Triển khai Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng, thực hiện Đề án chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục bắc-nam (Đề án) và các dự án quan trọng quốc gia (Ban Chỉ đạo). Ban Chỉ đạo đã họp cho ý kiến chỉ đạo về nội dung Đề án.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Ban Chỉ đạo, Bộ Giao thông vận tải đã lấy ý kiến các cơ quan, ban ngành để hoàn thiện Đề án và trình Thường trực Chính phủ.
Theo kế hoạch, sau khi Đề án được cấp có thẩm quyền thông qua, Bộ Giao thông vận tải sẽ hoàn thiện hồ sơ báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án và trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và phấn đấu khởi công xây dựng 2 đoạn ưu tiên trước năm 2030.
Năm 2025, thông qua chủ trương đầu tư đường sắt tốc độ cao bắc-nam
Trước đó, tại cuộc họp về Đề án tổ chức ngày 1/12 vừa qua, đánh giá Đề án có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần rất lớn trong phát triển kinh tế-xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý quá trình xây dựng, triển khai Đề án cần có sự đồng thuận, góp sức và thực sự vào cuộc của liên ngành trên nhiều lĩnh vực.
Về kịch bản, cần dựa vào nhu cầu nội tại về phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam, kinh nghiệm đầu tư đường sắt tốc độ cao trên thế giới để nghiên cứu đầu tư đường sắt tốc độ cao bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, phù hợp với xu thế phát triển trên thế giới, tốc độ thiết kế 350 km/giờ, thật sự trở thành "trục xương sống" vận tải của đất nước, khai thác hiệu quả tuyến đường sắt hiện có.
Phó Thủ tướng TRẦN HỒNG HÀ
Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải căn cứ thực tiễn, dựa trên yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, kinh nghiệm quốc tế, với số liệu, dữ liệu kinh tế, kỹ thuật, khoa học để phân tích đầy đủ, rõ nét hơn tác động của đường sắt tốc độ cao đến tổng thể nền kinh tế-xã hội, trên cơ sở tính tương hỗ giữa các phương thức vận tải để nghiên cứu, lựa chọn, đề xuất phương án đầu tư bảo đảm khả thi, an toàn, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu giai đoạn trước mắt và lâu dài.
“Về kịch bản, cần dựa vào nhu cầu nội tại về phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam, kinh nghiệm đầu tư đường sắt tốc độ cao trên thế giới để nghiên cứu đầu tư đường sắt tốc độ cao bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, phù hợp với xu thế phát triển trên thế giới, tốc độ thiết kế 350 km/giờ và thật sự trở thành trục “xương sống" theo Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị, khai thác hiệu quả tuyến đường sắt hiện có”, Phó Thủ tướng chỉ đạo.
 |
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp, địa phương và doanh nghiệp nghiên cứu, đề xuất cơ chế chính sách “đặc thù đặc biệt cả gói" để báo cáo Bộ Chính trị, trình Quốc hội khi thông qua chủ trương đầu tư, bao gồm: Cơ chế huy động và sử dụng các nguồn vốn; cơ chế sử dụng tiền thu từ sử dụng đất từ các địa phương; cơ chế đào tạo, sử dụng cán bộ, kỹ sư; cơ chế nội địa hóa gắn với phát triển ngành công nghiệp đường sắt; cơ chế thu hút đầu tư PPP; cơ chế hợp tác, thu hút đầu tư và chuyển giao công nghệ thông qua FDI; mô hình tổ chức vận hành-kinh doanh,... phải triệt để thực hiện kết luận cuộc họp của Ban Chỉ đạo…
