“Lũ cuốn hết đi rồi”!
Lời anh Giàng A Cú - người nông dân có tiếng hay lam hay làm ở bản Nậm Nhừ 1 nói với chúng tôi. Chỉ tay về giữa dòng nước đục ngầu, anh Cú buồn bã kể: Chỗ ấy là nền nhà tôi đấy. Lũ về cuốn hết mọi thứ vợ chồng tôi gom góp bao nhiêu năm trời. Bây giờ, bát ăn cơm cũng không còn một cái.
Và rồi, nghe hàng xóm của anh Cú kể tôi mới biết, để mua được ngôi ở đây, vợ chồng anh Cú phải tích cóp hơn chục năm trời cộng với tiền bán lợn và hai con trâu mới đủ.
Những tưởng, ở dưới thấp sẽ thuận lợi đi lại, làm ăn, nào ngờ về nhà mới chưa đầy năm tháng thì lũ về cuốn trôi đi hết. Chẳng nói tài sản, đến cái nền nhà giờ cũng chẳng biết tìm ở đâu.
Cũng bị lũ cuốn trôi toàn bộ nhà cửa, tài sản như gia đình anh Cú còn có ba ngôi nhà của hai thầy giáo: Quàng Văn Định, Phạm Văn Hòa và nhà của gia đình anh Đỗ Công Mạnh.
Vừa không muốn tin là sự thật, vừa buồn vì bị mất hết nhà cửa tài sản, nghe tin giáo viên trong trường thông báo lũ cuốn trôi nhà thì thầy giáo Phạm Văn Hòa còn không tin vì nghĩ… mọi người đùa. Chỉ khi giáo viên gửi hình ảnh, quay video trực tiếp thì thầy Hòa mới tin sự thật.
Cô giáo Nguyễn Thị Thúy, Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Nậm Nhừ, cho biết: Nước lũ ập về rất nhanh, đột ngột, mọi người chỉ lo chạy nước đã không kịp chuyển đồ dùng. Nhà ở của thầy Định, thầy Hòa bị lũ cuốn trôi tất cả!
Kể thêm khi cơn lũ đổ về, anh Giàng A Cú khẽ rùng mình run sợ. Anh Cú nhớ lại: Khoảng bốn giờ sáng tôi dạy xem thì thấy nước suối dâng nhưng không nhiều, vậy mà chỉ hơn một tiếng sau nước đã ầm ầm như gào thét. Mở cửa nhìn ra, tôi thấy cây cối, gỗ luồng đã dập duềnh trên dòng nước. Chẳng kịp thu dọn đồ đạc, tôi chỉ kịp giục vợ con chạy ào ra khỏi nhà. Chạy được một quãng gần chục mét ngoái đầu nhìn lại thì nhà tôi đã đổ sập trên con suối. Mấy chục năm ở đây, chưa khi nào tôi thấy nước suối Nậm Nhừ lại đổ về dữ dội như thế, cứ như thể bao nhiêu oán giận ông “trời” đều dồn về nơi này. Cuộc sống vốn khó giờ lại càng khó hơn!
Trao đổi với chúng tôi về thiệt hại chung ở Nậm Nhừ, ông Vàng A Thính, Chủ tịch UBND xã, cho biết: Rạng sáng ngày 17-8 lũ quét trên suối Nậm Nhừ cuốn theo rất nhiều cây cối từ đầu nguồn đổ về trung tâm xã và tràn vào nhà dân. Tám giờ sáng, khắp khu vực bản Nậm Nhừ 1 ngổn ngang như “bãi chiến trường”; đất đá, cây cối theo dòng suối tràn về làm tắc ngầm Nà Khoa, gẫy ngầm Nậm Nhừ 1; nhà công vụ, nhà ở của giáo viên, nhân dân bản Nậm Nhừ 1 bị lũ cuốn.
Thống kê sơ bộ, lũ quét đã cuốn trôi toàn bộ bốn ngôi nhà ở bản Nậm Nhừ 1; gây ngập úng hàng chục nhà của giáo viên và nhân dân. Trường DTBT Tiểu học Nậm Nhừ bị ngập trong nước gần 3m; nhà công vụ và sáu phòng học thuộc của Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Nậm Nhừ bị hư hỏng hoàn toàn.
Đến chín giờ sáng, nước lũ từ thượng nguồn đổ về vẫn ầm ầm, cuốn trôi ngầm Nà Khoa, ngầm Nậm Nhừ 1 làm cô lập hoàn toàn ba xã: Nậm Nhừ, Nà Khoa và Na Cô Sa. Thống kê sơ bộ, thiệt hại sau cơn lũ gần 5 tỷ đồng.
Khẩn trương giúp dân sau cơn lũ
Ngay khi nhận thông tin cơn lũ tràn về, lãnh đạo Đồn Biên phòng Nậm Nhừ đã chỉ đạo 19 cán bộ, chiến sĩ cùng dân quân, cán bộ, công chức xã Nậm Nhừ về địa bàn hỗ trợ giáo viên, nhân dân di chuyển tạm đến nơi tránh trú an toàn. Song do mưa lớn, nước lũ dâng cao nên công tác cứu hộ, hỗ trợ nhân dân của các lực lượng hết sức khó khăn, nguy hiểm.
Trực tiếp chỉ đạo cứu hộ tại hiện trường, Trung tá Đặng Văn Hạnh, Đồn trưởng Đồn biên phòng Nậm Nhừ, cho biết: Công tác cứu hộ rất khó khăn, do vậy, bộ đội biên phòng cùng dân quân xã, các lực lượng cứu hộ đã thống nhất ưu tiên di chuyển người, động viên bà con tránh trú tạm ở nơi an toàn.
Đến hơn 13 giờ thì mưa ngớt, nước trên suối Nậm Nhừ rút dần, các lực lượng cứu hộ mới hoàn toàn tiếp cận điểm bị lũ quét nặng là Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Nậm Nhừ để khơi bùn tìm đồ dùng sót lại nhưng gần như không còn gì. “Hai dãy phòng học bị lũ đánh thẳng vào làm sập gần chục mét; một số phòng học sót lại thì bùn ngập hàng mét; nhà công vụ bị đổ hoàn toàn. Sách vở, đồ dùng dạy học cũng không còn gì”- Trung tá Đặng Văn Hạnh cho biết như thế.
Tức tốc về địa bàn xảy ra cơn lũ ngay trong sáng sớm ngày 17-8, song gần 12 giờ cùng ngày đoàn công tác của huyện Nậm Pồ do đồng chí Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Bí thư Thường trực huyện dẫn đầu mới đến được hiện trường nơi cơn lũ đi qua.
Chia sẻ với các gia đình mất nhà do lũ cuốn, đồng chí Nguyễn Ngọc Sơn đã giao nhiệm vụ cho chính quyền, các đoàn thể xã Nậm Nhừ và Đồn Biên phòng Nậm Nhừ phải ưu tiên công tác cứu trợ, bảo đảm an toàn tính mạng cho nhân dân và các thầy, cô giáo.
Trao hỗ trợ mỗi gia đình thiệt hại do lũ hai triệu đồng khắc phục hậu quả trước mắt do mất nhà, Phó Bí thư Huyện ủy Nguyễn Ngọc Sơn đề nghị bà con nhân dân bản Nậm Nhừ 1 chung tay giúp đỡ các gia đình về lương thực, đồ dùng tạm.
Với các thiệt hại về giao thông, trường học nhất là khi năm học mới đã cận kề, đồng chí Nguyễn Ngọc Sơn giao Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn của huyện phải tăng cường ngay máy móc, nhân lực vào địa bàn khẩn trương khắc phục.
Trước nhất, phải thu dọn toàn bộ cây cối, hót bùn, đất đá và làm cầu tạm qua suối Nậm Nhừ. Cùng với đó, huyện phải liên tục cảnh báo, xây dựng phương án di chuyển nhân dân các khu vực có nguy cơ sụt sạt, lũ ống lũ quét.
Đến cuối ngày 17-8, trên địa bàn xã Nậm Nhừ đã ngớt mưa, song theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Điện Biên, mưa lớn diện rộng rất có khả năng kéo dài đến khoảng ngày 19 và 20-8, tiềm ẩn gây nguy cơ xảy ra lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập úng cục bộ tại nhiều huyện, như: Mường Nhé, Nậm Pồ, Mường Chà. Do vậy, công tác hỗ trợ khắc phục hậu quả cơn lũ ở Nậm Nhừ đang được chính quyền, các lực lượng tiến hành hết sức khẩn trương với mục tiêu đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân.
