Ngày 31-12 tới đây là mốc thời gian cuối cùng Thủ tướng Chính phủ ấn định cho các địa phương đặt trạm thu phí BOT phải lắp đặt và đưa vào vận hành hệ thống thu phí không dừng.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Thái Bình thừa nhận, đối với trạm thu phí BOT Kiến Xương (Thái Bình) chắc chắn không đáp ứng được yêu cầu của người đứng đầu Chính phủ bởi đến nay địa phương vẫn đang loay hoay tìm phương án tháo gỡ những khó khăn trong quá trình hoạt động của trạm.
Được biết, Trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ tại km 13+250 để hoàn vốn cho dự án cải tạo, nâng cấp đường 39B đoạn tuyến tránh thị trấn Thanh Nê (huyện Kiến Xương) và đoạn từ đường vào Trung tâm điện lực Thái Bình đến cầu Diêm Điền (huyện Thái Thụy) theo hình thức hợp đồng BOT. Nhà đầu tư dự án này là Công ty cổ phần Tasco, giá trị quyết toán được tỉnh phê duyệt ngày 25-11-2019 là 451,72 tỷ đồng.
Từ ngày 1-1-2017, UBND tỉnh Thái Bình cho phép nhà đầu tư được thu phí hoàn vốn trong thời gian 18 năm, nhưng gần bốn năm nay đều thất thu so với phương án tài chính ban đầu xây dựng. Tính đến nay mới thu được hơn 49 tỷ đồng, bình quân chỉ đạt 19,2% so với phương án tài chính. Điển hình như 11 tháng năm nay, doanh thu đạt 7,2 tỷ đồng (bằng 10,6% so với phương án tài chính) và thất thu gần 90%. Do số tiền bù đắp quá lớn, nhà đầu tư không còn nguồn lực để bố trí chi trả ngân hàng và vận hành trạm.
Theo Công ty cổ phần Tasco, việc thu phí hiện đang không hiệu quả, xu hướng ngày càng giảm nguồn thu, nếu đầu tư hệ thống thu phí không dừng (khoảng 30 tỷ đồng) thì tiếp tục gây khó khăn thêm cho dự án. Nhưng nếu không xây dựng, vận hành hệ thống này hoàn thành vào thời hạn cuối cùng 31-12 tới đây thì theo quy định trạm không được tiếp tục thu phí hoàn vốn.
Đại diện Công an tỉnh Thái Bình cho rằng, thời gian qua, lực lượng đã phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư và chính quyền huyện Kiến Xương trong bảo đảm an ninh trật tự. Còn việc xử lý rất hạn chế bởi hành vi lăng mạ, chửi bới hay nâng cần ba-ri-e để xe lưu thông rất khó xác định, hoặc chưa đủ cơ sở cấu thành tội phạm để xử lý hình sự hay như phạt vi phạm hành chính.
Còn theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Bình, phương án dùng ngân sách để mua lại trạm thu phí là bất khả thi bởi đây là dự án xã hội hóa nguồn lực (nhà nước không phải bỏ tiền vốn vẫn có đường giao thông), giờ lại bỏ ngân sách mua là “vướng luật”, vì vậy không nên đặt vấn đề này ra.
Kết luận buổi họp, ông Nguyễn Quang Hưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình cho biết: Đây là hợp đồng ký kết giữa UBND tỉnh và nhà đầu tư BOT đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thái Bình và Nghị quyết HĐND phê chuẩn, đã được báo cáo cấp có thẩm quyền là Bộ Giao thông vận tải, do đó việc tiến hành thu phí vẫn phải được triển khai. Đề nghị huyện Kiến Xương và Tiền Hải tuyên truyền vận động nhân dân, các chủ phương tiện tự giác chấp hành nhưng tuyệt đối không để phức tạp an ninh trật tự, tạo thành điểm nóng.
Ông Hưng cũng giao Sở Giao thông vận tải cùng nhà đầu tư trong ngày 17-12 làm việc với Bộ Giao thông vận tải giãn hoãn đầu tư hệ thống thu phí không dừng bởi hoạt động tại trạm trong bốn năm qua không hiệu quả, nếu đầu tư thêm lượng tiền rất lớn (30 tỷ) thì càng làm khó khăn cho dự án này.
Nếu Bộ Giao thông vẫn tải không đồng ý, vẫn phải làm thì giao Sở Kế hoạch và Đầu tư thẩm định phương án tài chính để báo cáo cấp có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, cũng giao Sở Kế hoạch và Đầu tư xây dựng phương án xử lý tồn tại hiện nay của dự án để báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh, Ban cán sự đảng UBND tỉnh như cùng góp với nhà đầu tư theo hình thức PPP (đối tác công tư), hoặc góp bằng đất…
