Nhìn lại thời điểm cách đây 75 năm, trong bối cảnh sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc của nhân dân ta phải đối mặt với vô vàn khó khăn, thử thách; thay mặt Đảng, Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi Thi đua ái quốc.
Đây là nét đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh, thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược có sức lôi cuốn, động viên, hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, vượt qua mọi hy sinh, gian khổ, lập nên những thành tích to lớn, chiến công hiển hách trong sự nghiệp cách mạng nước ta. Thi đua đã thật sự trở thành một động lực để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Thấm nhuần sâu sắc tư tưởng Thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong Quân đội luôn coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo, phát động và tổ chức chặt chẽ, hiệu quả phong trào thi đua quyết thắng gắn với phong trào thi đua yêu nước và các phong trào thi đua, các cuộc vận động của các cấp, các ngành, các địa phương trở thành phong trào hành động cách mạng sâu rộng, tạo động lực to lớn, cổ vũ, động viên cán bộ, chiến sĩ toàn quân vượt qua mọi khó khăn thử thách, vươn lên lập nhiều thành tích, chiến công, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao trên mọi lĩnh vực.
Trong thời kỳ kháng chiến, các phong trào thi đua “Luyện quân lập công”, “Giết giặc lập công”, “Tay búa, tay súng”, “Hậu phương thi đua với tiền phương”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần”, “Mỗi người làm việc bằng hai, vì miền nam ruột thịt”... đã được diễn ra sôi nổi, rộng khắp, động viên cán bộ, chiến sĩ thi đua lập nên nhiều kỳ tích, chiến công, cùng toàn dân hoàn thành thắng lợi sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phong trào thi đua quyết thắng của toàn quân tiếp tục kế thừa, phát huy và phát triển lên tầm cao mới. Toàn quân đã phát động, thực hiện xuyên suốt phong trào “Xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực, tiêu biểu”, “Giành ba đỉnh cao quyết thắng”, “Ngành hậu cần quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”, “Thanh niên Quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”,... tạo thành những cao trào hành động cách mạng, liên tục cổ vũ các tập thể, cá nhân thi đua, đổi mới sáng tạo, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, trực tiếp góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Những năm gần đây, phong trào thi đua quyết thắng trong toàn quân có nhiều đổi mới, sáng tạo, gắn kết chặt chẽ với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới...
Trong bất luận điều kiện, hoàn cảnh nào, cán bộ, chiến sĩ trong toàn quân cũng luôn kiên định, vững vàng, đoàn kết, thống nhất, khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, phong trào thi đua quyết thắng cũng còn một số hạn chế cần nghiêm túc chấn chỉnh và sớm được khắc phục.
Những năm tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tiềm ẩn nhiều yếu tố có thể gây mất ổn định. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột cục bộ diễn ra gay gắt, tác động nhiều mặt đến các quốc gia, dân tộc.
Khu vực châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có Cộng đồng ASEAN tiếp tục phát triển năng động, nhưng cũng đứng trước nhiều khó khăn, thách thức mới. Các yếu tố an ninh truyền thống, phi truyền thống, nhất là an ninh an toàn không gian mạng, khủng bố, tội phạm, thiên tai, dịch bệnh,... tiếp tục diễn biến theo chiều hướng phức tạp hơn.
Trong nước, mặc dù thời cơ, thuận lợi là cơ bản, nhưng vẫn còn không ít khó khăn, thách thức; các thế lực thù địch, phản động tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, Quân đội ngày càng tinh vi, thâm hiểm, công khai, trực diện hơn. Quân đội tập trung điều chỉnh tổ chức lực lượng, đặt ra những yêu cầu mới về công tác tư tưởng, tổ chức và chính sách; công tác bảo đảm cho một số loại vũ khí, trang bị hiện đại cần tích cực nghiên cứu.
Trước bối cảnh đó, toàn quân phải tăng cường đoàn kết, thống nhất, nỗ lực phấn đấu trên mọi mặt công tác, với nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ; trong đó, đẩy mạnh thi đua-khen thưởng và phong trào thi đua quyết thắng là một trong những giải pháp quan trọng. Để công tác này phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, thực chất, hiệu quả, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân, trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp quán triệt, thực hiện tốt một số nội dung chủ yếu sau.
Một là, tiếp tục quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh; nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ về thi đua-khen thưởng và phong trào thi đua quyết thắng.
Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần chú trọng làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, trước hết là cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy các cấp về thi đua-khen thưởng và phong trào thi đua quyết thắng, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên nhằm động viên, khơi dậy mọi tiềm năng, sáng tạo của mỗi người, mỗi tổ chức, phát huy sức mạnh tổng hợp, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao.
Nội dung giáo dục, tuyên truyền cần tập trung phổ biến, quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh, trực tiếp là Chỉ thị số 34-CT/TW, ngày 7/4/2014 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới công tác thi đua-khen thưởng” và các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị về tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng và công tác thi đua-khen thưởng, những thuận lợi, khó khăn, yêu cầu xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Tập trung xây dựng bản lĩnh chính trị, tinh thần cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, thái độ, động cơ, ý thức, trách nhiệm của mỗi quân nhân; chủ động đấu tranh có hiệu quả với mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, nhất là lĩnh vực chính trị, tư tưởng trên không gian mạng. Coi trọng khâu tổ chức thực hiện, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm sau mỗi phong trào thi đua, khen thưởng biểu dương tập thể, cá nhân có thành tích, chiến công; đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng các điển hình tiên tiến, tạo phong trào thi đua liên tục, đua đuổi vượt các điển hình, giành đỉnh cao mới trên tất cả các lĩnh vực công tác.
Hai là, đẩy mạnh thi đua thực hiện thắng lợi ba đột phá, tạo sự chuyển biến về tổ chức, biên chế; huấn luyện và đào tạo, xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật của bộ đội và cải cách hành chính, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của Quân đội trong tình hình mới.
Đây là những vấn đề cơ bản để toàn quân thực hiện thắng lợi mục tiêu phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thi đua thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết số 05-NQ/TW, ngày 17/1/2022 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 230-NQ/QUTW, ngày 2/4/2022 của Quân ủy Trung ương về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và những năm tiếp theo, gắn với bảo đảm vũ khí, trang bị cho các lực lượng theo Nghị quyết số 15-NQ/TW, ngày 1/8/2018 của Bộ Chính trị (khóa XII).
Trong công tác sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, giáo dục và đào tạo cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, nhà trường tiếp tục quán triệt, triển khai nhiều chủ trương, biện pháp thi đua thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 1659-NQ/QUTW, ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo; Nghị quyết số 1657-NQ/QUTW ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong thời kỳ mới…
Đồng thời, thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp thi đua nâng cao trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu; chủ động bổ sung, hoàn chỉnh các kế hoạch, phương án kịp thời ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống, là lực lượng nòng cốt, luôn xung kích đi đầu trong ứng phó sự cố, thảm họa, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, góp phần bảo vệ vững chắc vùng biển, vùng trời, biên giới, nội địa và toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, không để Tổ quốc bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.
Cùng với đó, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị cần có nhiều đổi mới, sáng tạo tổ chức hiệu quả xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, gắn với xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh và các tổ chức quần chúng vững mạnh xuất sắc; hướng trọng tâm vào thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ, nền nếp chính quy; giữ vững kỷ luật, kỷ cương, bồi dưỡng tình cảm đạo đức cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho cán bộ, chiến sĩ.
Triển khai đồng bộ, có chất lượng các mặt công tác hậu cần, kỹ thuật, tài chính, kế hoạch-đầu tư, khoa học quân sự, pháp chế, tư pháp và thanh tra đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chú trọng xây dựng hoàn thiện thể chế, cải cách thủ tục hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử, chuyển đổi số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về quân sự, quốc phòng trong tình hình mới.
Ba là, tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Xây dựng nền quốc phòng toàn dân là quan điểm nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta, nhằm tạo sức mạnh tổng hợp, toàn diện, cân đối, đồng bộ, thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Vì vậy, thời gian tới, toàn quân cần tiếp tục thi đua phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương, tạo sức mạnh tổng hợp, huy động hiệu quả mọi nguồn lực xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh cả về tiềm lực, lực lượng và thế trận.
Trên cơ sở quán triệt sâu sắc Kết luận số 64-KL/TW, ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW, ngày 22/9/2008 của Bộ Chính trị, Nghị định số 21/2019/NĐ-CP, ngày 22/9/2019 của Chính phủ về xây dựng khu vực phòng thủ gắn với Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, các cơ quan, đơn vị cần đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo trong xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ các cấp, thực hiện tốt quan điểm bảo vệ đất nước từ sớm, từ xa “giữ nước từ khi nước chưa nguy”.
Trong đó, tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng xây dựng và hoạt động của lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ; chú trọng lực lượng dân quân thường trực, dân quân cơ động… ở các địa bàn chiến lược, trọng điểm. Đồng thời, triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quốc phòng ở các bộ, ngành Trung ương, địa phương; nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng và an ninh cho các đối tượng...
Toàn quân cần phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, lực lượng, địa phương trong xây dựng tiềm lực, lực lượng và thế trận quốc phòng. Tham gia tích cực, có trách nhiệm xây dựng hệ thống chính trị các cấp, nhất là cấp cơ sở ở các địa bàn chiến lược, trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo vững mạnh; giúp dân xóa đói giảm nghèo; xung kích trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa môi trường, dịch bệnh, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn, với tinh thần “Ở đâu có gian khổ, hiểm nguy, ở đó có bộ đội”, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc.
Bốn là, đẩy mạnh thi đua phát triển công nghiệp quốc phòng, hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội hiện đại. Các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng, trước hết là Tổng cục Công nghiệp quốc phòng trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, cần nghiên cứu, tổ chức nhiều phong trào thi đua trong triển khai các kế hoạch, chương trình, đề án, dự án phát triển công nghiệp quốc phòng, bảo đảm thiết thực, khả thi cao.
Có nhiều giải pháp khuyến khích, thu hút các nguồn lực đầu tư cho phát triển công nghiệp quốc phòng theo hướng tự chủ, tự cường, hiện đại, lưỡng dụng, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia, góp phần nâng cao tiềm lực, sức mạnh quân sự, quốc phòng của đất nước.
Từng bước cụ thể hóa việc áp dụng các văn bản pháp luật liên quan đến ngành công nghiệp quốc phòng, làm cơ sở cho việc đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án đã được Bộ Quốc phòng phê duyệt đầu tư, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành kế hoạch sản xuất, sửa chữa vũ khí, trang bị kỹ thuật, nhất là vũ khí, trang bị mới, hiện đại, bảo đảm an toàn, chất lượng; tích cực tìm kiếm, mở rộng thị trường, thúc đẩy sản xuất sản phẩm lưỡng dụng, ưu tiên mở rộng thị trường trong nước; tham gia chuỗi cung ứng những sản phẩm phụ trợ cho các tập đoàn kinh tế lớn; hoàn thành tốt các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh theo kế hoạch.
Cùng với đó, phong trào thi đua quyết thắng của toàn quân cần hướng vào nâng cao hiệu quả trong hợp tác quốc tế và đối ngoại quốc phòng, tạo nhiều nguồn lực để tăng cường sức mạnh quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc quan điểm, đường lối của Đảng, Quân ủy Trung ương về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng. Trong đó, ưu tiên quan hệ với các nước láng giềng, các nước trong khu vực ASEAN, bạn bè truyền thống; tham gia tích cực, có trách nhiệm các hoạt động hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa và gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc…
Năm là, tích cực triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong Đảng bộ Quân đội. Trên cơ sở nắm vững các chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, Quân ủy Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh thi đua thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI đối với công tác quan trọng này.
Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội trong tình hình mới; chấp hành nghiêm nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; các quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tổ chức đảng và tổ chức cơ quan chính trị trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thi đua thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”...
Trên cơ sở đó, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình; xây dựng quy chế làm việc và quy chế lãnh đạo các mặt công tác trọng yếu; tăng cường chỉ đạo công tác đào tạo, bồi dưỡng, sắp xếp đội ngũ cán bộ, đáp ứng yêu cầu điều chỉnh tổ chức lực lượng của toàn quân.
Thường xuyên chăm lo xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh tiêu biểu gắn với thi đua xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Mỗi cán bộ, chiến sĩ, trước hết là đội ngũ cấp ủy viên, cán bộ chủ trì các cấp phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ trách nhiệm của mình, tự giác tu dưỡng, rèn luyện để trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù khó khăn, phức tạp đến đâu, thì phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” vẫn phải được tỏa sáng, phát huy.
Thi đua là cách rất tốt, rất thiết thực làm cho mọi người tiến bộ. Thi đua để cho đoàn kết chặt chẽ thêm và đoàn kết chặt chẽ để thi đua mãi. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần lãnh đạo, tổ chức phong trào thi đua quyết thắng một cách khoa học, hiệu quả, khơi dậy tinh thần đoàn kết, mọi tiềm năng, sáng tạo của từng tổ chức, cá nhân, tạo nên những cao trào hành động cách mạng sôi nổi, rộng khắp thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn cách mạng mới. Đó là hành động, việc làm thiết thực của toàn quân, thể hiện sâu sắc sự thấm nhuần tư tưởng Thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
