Tham dự tọa đàm có chỉ huy các đơn vị, các nhân chứng lịch sử đã từng chiến đấu và phục vụ chiến đấu tại Tàu Ô năm xưa và các nhà khoa học.
Chốt chặn Tàu Ô năm xưa, nay nằm trên Quốc lộ 13, đoạn qua thị trấn Tân Khai, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước. Trong chiến tranh, chốt chặn Tàu Ô dài gần 20km, từ phía nam thị xã An Lộc đến phía bắc huyện Chơn Thành, trọng điểm là khu vực Tàu Ô-Xóm Ruộng.
Bằng ý chí kiên cường cùng sự vận dụng sáng tạo các hình thức chiến thuật, ta đã biến chốt chặn Tàu Ô thành bức tường thép trên Quốc lộ 13 tạo sự chia cắt triệt để bao vây, cô lập thị xã An Lộc; đồng thời, bảo vệ địa bàn vùng mới giải phòng Lộc Ninh-Bù Đốp và giành thế chủ động trên chiến trường, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972.
Tại buổi tọa đàm, có nhiều ý kiến đóng góp liên quan đến vị trí, vai trò của chốt chặn Tàu Ô trong chiến dịch Nguyễn Huệ; công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật của Sư đoàn 7 phòng ngự khu vực Tàu Ô; vai trò của lực lượng vũ trang Bình Phước trong chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972 và chốt chặn Tàu Ô…
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Doanh, nguyên Phó Tư lệnh Chính trị, Quân đoàn 4, xúc động nhớ lại, với khẩu hiệu “Một người là một mũi thép tiến công, một tổ là một trụ thép, lấy vũ khí của địch để đánh địch, một người sử dụng nhiều loại vũ khí”… Sư đoàn 7 đã tổ chức đánh hơn 800 trận lớn nhỏ với nhiều hình thức khác nhau, tiêu diệt 8.189 tên địch, bắt 211 tên; bắn rơi và phá hủy 119 máy bay các loại; phá hủy 202 xe các loại, 102 khẩu pháo; thu 390 súng các loại. Địch thiệt hại nặng buộc phải rút chạy khỏi khu vực tác chiến, từ bỏ ý đồ giải tỏa đường 13.
Sư đoàn 7 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Bộ Tư lệnh Miền trao cờ thưởng luân lưu “Quyết chiến, Quyết thắng” có ảnh Bác Hồ lần thứ 2. Tuy nhiên, để có chiến thắng Chốt chặn Tàu Ô, đã có hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 7, lực lượng vũ trang và nhân dân địa phương đã anh dũng ngã xuống.
 |
Đại tá Trần Văn Kiểm, nguyên Phó Tham mưu trưởng Quân đoàn 4 phát biểu về nghệ thuật quân sự của Sư đoàn 7 trong Chiến dịch Nguyễn Huệ 1972. |
Đại tá Trần Văn Kiểm, nguyên Phó Tham mưu trưởng Quân đoàn 4 nhận định, chiến thắng chốt chặn Tàu Ô thể hiện nghệ thuật quân sự tài tình của Sư đoàn 7. Nổi bật có nghệ thuật nghi binh tạo thế để đánh bại các cuộc hành quân của địch, giữ vững chốt trên đường 13; linh hoạt điều chỉnh thế trận chốt và lực lượng cơ động; nghệ thuật đánh trận then chốt; nghệ thuật chiến đấu chốt chặn kết hợp đánh vận động; nghệ thuật vừa chuyển hóa thế trận, lực lượng linh hoạt, vừa kết hợp phòng ngự vững chắc với vận động tiến công kết hợp chốt và đánh địch ngoài công sự.
