Sau bốn đợt dịch bùng phát liên tiếp, ngành du lịch đã rơi vào tình trạng khủng hoảng chạm đáy khi mọi hoạt động đưa, đón khách đều tê liệt, nhiều doanh nghiệp không thể tồn tại, buộc phải đóng cửa, dừng kinh doanh. Tuy nhiên gần đây, cùng với việc đẩy mạnh tốc độ tiêm chủng vắc-xin, sự nối lại hoạt động du lịch nội tỉnh của một số địa phương cơ bản kiểm soát được dịch bệnh cùng kế hoạch triển khai các chính sách kích cầu, phục hồi hoạt động du lịch, lữ hành được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành đã mang đến nhiều tín hiệu tích cực để ngành du lịch từng bước khôi phục. Song vấn đề đặt ra là làm thế nào để vừa khơi thông được thị trường du lịch đáp ứng nhu cầu du khách, vừa có thể bảo đảm an toàn phòng dịch? Để tìm giải pháp, Hội Lữ hành Hà Nội (VISTA Hà Nội) vừa phối hợp Câu lạc bộ Du lịch Bền vững VGreen tổ chức Hội thảo trực tuyến với chủ đề “Chiến dịch xanh - xanh VISTA Hà Nội”. Ông Phùng Quang Thắng, Chủ tịch VISTA Hà Nội nhận định: Thời gian này, vẫn cần xác định du lịch nội địa là động lực phát triển. Yếu tố an toàn chỉ có thể kiểm soát khi bảo đảm được sự kết nối xanh - kết nối an toàn giữa du khách và người lao động trong lĩnh vực du lịch, giữa các điểm đến với nhau và giữa các dịch vụ trong chuỗi cung ứng dịch vụ cho du khách. Để thực hiện điều này, sản phẩm du lịch phải đáp ứng năm tiêu chí “xanh”, bao gồm: Thẻ thông hành xanh, doanh nghiệp xanh, hành lang xanh, điểm đến xanh và dịch vụ xanh. Bên cạnh các quy định về yêu cầu tiêm vắc-xin đầy đủ, có chứng nhận hồi phục sau nhiễm dịch, chứng nhận xét nghiệm PCR âm tính dành cho những người tham gia du lịch, các đơn vị cần liên kết để xây dựng sản phẩm du lịch theo tour, dịch vụ khép kín với sự giám sát chặt chẽ của công ty lữ hành trên cơ sở lên phương án điều hành tour an toàn đối với từng loại hình.
Muốn thế, phải có sự thay đổi cụ thể trong phương thức cung cấp dịch vụ cho du khách ở từng khâu, từ vận chuyển, lưu trú, nhà hàng, điểm đến. Chẳng hạn, trong vận chuyển, phương tiện di chuyển, tuyến, điểm tham quan, ngay cả điểm dừng chân cũng đều phải cố định. Trong lưu trú, cần áp dụng nhận phòng, trả phòng không tiếp xúc, bố trí phòng ở theo nhóm, gia đình có yếu tố dịch tễ giống nhau để dễ kiểm soát an toàn phòng dịch, ngoài phòng dịch vụ cần có thêm phòng chuyên cách ly. Tại nhà hàng, cũng cần bố trí khu vực ăn theo nhóm hoặc gia đình, chỉ phục vụ tại bàn, hạn chế tối đa việc tổ chức ăn theo hình thức buffet, yêu cầu khách hạn chế di chuyển trong quá trình dùng bữa. Hay khi đưa khách tới các điểm du lịch xanh, cũng cần tính đến độ kín, mở của không gian, sức chứa để bố trí phục vụ số lượng khách phù hợp bảo đảm giãn cách. Lãnh đạo VISTA cũng nhấn mạnh: Các công ty cung cấp dịch vụ du lịch cần chuẩn bị sẵn những tình huống có thể xảy ra và phương án xử lý. Đơn cử, trước đây, khi khách trong đoàn gặp sự cố về sức khỏe, hướng dẫn viên thường liên hệ ngay với cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ. Hiện nay, nếu phát hiện du khách có biểu hiện nghi nhiễm SARS-CoV-2, việc đầu tiên là phải cách ly ngay người này khỏi đoàn rồi mới gọi y tế trợ giúp. Các phương án phải được xây dựng dựa trên tham khảo cơ quan chuyên môn để có quy trình xử lý đúng nhất. Các công ty lữ hành cũng cần thống nhất, làm rõ trước với du khách về các nội dung liên quan xét nghiệm như số lần xét nghiệm, thời điểm xét nghiệm, chi phí y tế phát sinh ngay trên hợp đồng du lịch để tránh những thắc mắc không cần thiết. Các hãng bảo hiểm nên tính đến việc áp dụng bảo hiểm du lịch về Covid-19 đối với du khách để du lịch vận hành tự tin hơn.
Theo các chuyên gia, để có thể tổ chức những chương trình du lịch an toàn trong trạng thái bình thường mới, nhất thiết phải có sự vào cuộc của các địa phương trong cung cấp danh sách đơn vị cung ứng dịch vụ du lịch an toàn, bảo đảm chất lượng, và đặc biệt phải có sự kết nối chặt chẽ giữa các địa phương để hạn chế những rào cản trong quá trình di chuyển, kết nối điểm đến. Ông Bùi Văn Mạnh, Giám đốc Sở Du lịch Ninh Bình cho rằng, rất cần kết nối giữa các vùng xanh bảo đảm an toàn du lịch. Để tạo sự thống nhất, cần có vai trò điều phối của các đơn vị chủ trì như Tổng cục Du lịch, Hiệp hội Du lịch trong xây dựng các bộ tiêu chí cụ thể về sản phẩm xanh, nhà hàng xanh, lưu trú xanh… Trên cơ sở đó mới tổ chức các tour du lịch xanh liên kết giữa các địa phương. Việc kết nối cũng nên được thí điểm trước ở một vài địa phương.
Mới đây, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã xây dựng “Chương trình khôi phục du lịch nội địa toàn quốc khắc phục hậu quả đại dịch Covid-19 đợt bốn”. Với chủ đề “Kết nối xanh du lịch Việt Nam”, chương trình xây dựng tiêu chí an toàn ở các vị trí làm việc trong chuỗi dịch vụ du lịch cung cấp cho khách; xây dựng khung quy trình tổ chức hoạt động du lịch phù hợp; hướng dẫn các hiệp hội và doanh nghiệp du lịch địa phương linh hoạt áp dụng vào tình hình thực tế, mang đến sự tin tưởng cho du khách. Nhiều doanh nghiệp du lịch cũng đã lên kế hoạch triển khai những sản phẩm du lịch đáp ứng tiêu chí an toàn mùa dịch, chỉ chờ được kết nối sẽ vận hành ngay như: Hanoitourist với các tour caravan di chuyển bằng xe tự lái về thăm Đường Lâm - Làng cổ đất hai vua (Hà Nội), Hoa Lư - Cố đô nghìn năm (Ninh Bình), Đông Tây Bắc - Tuyệt tác vùng cao và Sa Pa - Vừa quen vừa lạ, các sản phẩm du lịch homestay, khách sạn an toàn; Vietfoot Travel với các tour đạp xe phù hợp nhiều lứa tuổi… ■