Bài Tiến quân ca được nhạc sĩ Văn Cao sáng tác trong những ngày đất nước ta đang sục sôi chuẩn bị cho ngày khởi nghĩa, giành độc lập. Dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 16-8-1945, Đại hội Quốc dân họp ở Tân Trào quyết định chọn bài Tiến quân ca làm Quốc ca. Ngay sau đó, bài Tiến quân ca đã được hàng vạn quần chúng nhân dân hát vang trong những ngày Cách mạng Tháng Tám lịch sử.
Đặc biệt, vang lên trong Lễ chào cờ tại buổi Lễ Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa vào ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình. Tại kỳ họp thứ nhất, QH khóa I được tổ chức vào tháng 3-1946, bài Tiến quân ca chính thức được QH chọn làm Quốc ca của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, cho đến ngày nay là Quốc ca của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, được quy định trong Hiến pháp. Đây là niềm tự hào, một vinh dự to lớn, chưa một tác phẩm âm nhạc Việt Nam nào có được.
Hơn 70 năm trôi qua, bài Tiến quân ca luôn thể hiện sức sống mãnh liệt và ngày càng khẳng định giá trị của một tác phẩm lớn, gắn liền với lịch sử dân tộc, được vang lên trong các sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước, trở thành bài hát của cả dân tộc. Mỗi người dân Việt Nam trên khắp mọi miền Tổ quốc và ở nước ngoài đều hát ca khúc này như một biểu tượng linh thiêng về Tổ quốc Việt Nam, tiếp tục vang mãi như một lời hiệu triệu non sông.
Phát biểu ý kiến tại lễ tiếp nhận, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ xúc động, trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất tới bà Nghiêm Thúy Băng - vợ nhạc sĩ Văn Cao và gia đình cố nhạc sĩ về nghĩa cử cao đẹp của bà và gia đình. Đồng thời khẳng định: Đảng và Nhà nước luôn ghi nhận và đánh giá cao những đóng góp to lớn của nhạc sĩ Văn Cao đối với nền âm nhạc, văn học, nghệ thuật Việt Nam. Tiến quân ca đã và sẽ mãi mãi là tài sản chung, vô giá của cả dân tộc, đúng như ý nguyện của gia đình và nhạc sĩ lúc sinh thời. Chủ tịch QH bày tỏ tin tưởng những lời ca, giai điệu tràn đầy lòng yêu nước và tự hào dân tộc của Tiến quân ca sẽ sống mãi trong mỗi người dân Việt Nam. Đồng thời đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Văn phòng QH, các cơ quan nhà nước hữu quan tiếp tục phối hợp, giúp đỡ gia đình nhạc sĩ Văn Cao nhằm khai thác, phát huy những giá trị to lớn của gia tài âm nhạc, cũng như các tác phẩm văn học, nghệ thuật của cố nhạc sĩ để lại.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân trao Huân chương Hồ Chí Minh của Chủ tịch nước truy tặng cố nhạc sĩ Văn Cao. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao Bằng khen tặng vợ nhạc sĩ Văn Cao - bà Nghiêm Thúy Băng, do có những thành tích xuất sắc trong việc bảo tồn, giữ gìn các tác phẩm của nhạc sĩ Văn Cao.
* Tối cùng ngày, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam đã đến thăm gia đình cố nhạc sĩ Văn Cao, nhân dịp gia đình hiến tặng bài hát Tiến quân ca và cố nhạc sĩ được truy tặng Huân chương Hồ Chí Minh.
Thay mặt Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân bày tỏ lòng cảm ơn của nhân dân cả nước trước việc gia đình nhạc sĩ Văn Cao đã hiến tặng ca khúc Tiến quân ca cho nhân dân và Tổ quốc Việt Nam; khẳng định, việc gia đình nhạc sĩ Văn Cao hiến tặng ca khúc Tiến quân ca cho nhân dân và Nhà nước Việt Nam và nhận Huân chương Hồ Chí Minh là một ngày đặc biệt của gia đình và đất nước.
Thay mặt gia đình, bà Nghiêm Thúy Băng cảm ơn tình cảm trân trọng của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với gia đình mình.
Nhân dịp này, Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam đã tặng gia đình cố nhạc sĩ chiếc đồng hồ quả lắc với ý nghĩa dù đã đi xa nhưng nhịp sống của nhạc sĩ Văn Cao sẽ mãi đồng hành cùng dân tộc.
