Vừa qua, Thanh tra tỉnh Hòa Bình đã chỉ ra hàng loạt sai phạm liên quan việc giao đất, cho thuê đất cho Công ty Thanh Út. Cụ thể, năm 2006, Công ty TNHH Hoa - Cây cảnh Thanh Út, nay là Công ty cổ phần Thanh Út (Công ty Thanh Út) lập dự án thuê đất 50 năm có quy mô diện tích 20.000 m2 tại phường Thịnh Lang, TP Hòa Bình. Theo đó, công ty đầu tư xây dựng nhà làm việc; nhà thường trực, hồ nước, vườn trưng bày các loại đá cảnh, khu bảo tồn các loại hoa, khu triển lãm bon-sai...
Sau khi được UBND tỉnh Hòa Bình cấp giấy chứng nhận đầu tư, đáng lẽ Công ty Thanh Út phải tổ chức lập, trình Sở Xây dựng thẩm định hồ sơ thiết kế cơ sở dự án đầu tư, rồi tổ chức phê duyệt, làm căn cứ thực hiện thủ tục xin cấp phép xây dựng và tổ chức thi công, nhưng, công ty đã không thực hiện các thủ tục nêu trên. Thêm nữa, tại thời điểm Công ty Thanh Út đề xuất đầu tư dự án thì khu vực dự án chưa được lập quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng.
Điều đáng nói là, trong quá trình quản lý sử dụng đất từ năm 2009, ngoài việc đầu tư xây dựng các hạng mục không phép, Công ty Thanh Út còn chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất cho một tổ chức và 20 cá nhân, nhưng tài sản thể hiện trong các hợp đồng mua bán đều không cụ thể. Bên cạnh đó, diện tích 9.323,4 m2 đất công ty nhận chuyển nhượng của các hộ dân tại phường Thịnh Lang cũng chưa thực hiện thủ tục kê khai với cơ quan thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN và MT), Sở Tài chính để xác định nghĩa vụ tài chính với Nhà nước...
Trước những sai phạm nêu trên, từ năm 2017 đến 2020, UBND phường Thịnh Lang đã nhiều lần lập biên bản và ban hành quyết định đình chỉ thi công xây dựng công trình, yêu cầu tháo dỡ các công trình vi phạm và báo cáo lên UBND thành phố Hòa Bình để xử lý. Tuy nhiên, đến nay những sai phạm vẫn ngang nhiên tồn tại.
Cũng theo kết quả điều tra, trước đó ông Phạm Văn Út Giám đốc Công ty TNHH Hoa - Cây cảnh Thanh Út đã cầm cố giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) rồi báo mất. Sau đó, ông Út lại làm đơn đề nghị Sở TN và MT cấp GCQSDĐ mới và tách thành hai thửa. Tiếp đó, ông Út chuyển nhượng đất và tài sản trên đất cho một tổ chức và 20 cá nhân. Căn cứ vào những sai phạm nêu trên, ngày 5/3/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình đã quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và quyết định khởi tố bị can đối với ông Út về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vụ việc đang được cơ quan công an điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Trước những sai phạm của Công ty Thanh Út gây ra, UBND thành phố Hòa Bình cùng các sở, ngành liên quan đã ban hành quyết định xử phạt và các văn bản tham mưu lên UBND tỉnh Hòa Bình để chấm dứt dự án, thu hồi giấy phép đầu tư, thu hồi đất... Tuy nhiên, quyết định xử phạt của UBND thành phố Hòa Bình là không đúng đối tượng và Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cho UBND tỉnh để rút giấy chứng nhận chủ trương đầu tư lại thiếu căn cứ; trong khi Sở TN và MT kiến nghị thu hồi đất chưa bảo đảm theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, ngày 11/8/2014, UBND thành phố Hòa Bình ban hành Quyết định số 2885 về việc xử phạt hành chính trong hoạt động xây dựng đối với ông Út do có hành vi tổ chức xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng với mức phạt 40 triệu đồng. Theo Thanh tra tỉnh Hòa Bình, việc UBND thành phố Hòa Bình phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng đối với ông Út là chưa bảo đảm quy định, không đúng đối tượng vi phạm vì xử phạt cá nhân ông Út là không đúng và tên doanh nghiệp cũng đã được thay đổi. Bởi đây là sai phạm của công ty chứ không phải sai phạm của cá nhân ông Út. Do vậy Công ty cổ phần Thanh Út đã không thực hiện tháo dỡ các hạng mục công trình sai phạm. Trách nhiệm này thuộc các cơ quan tham mưu UBND thành phố Hòa Bình và cá nhân người ký quyết định xử phạt. Được biết, quyết định xử phạt do Chủ tịch UBND thành phố Hòa Bình Quách Tùng Dương ký và nay ông Dương đã nghỉ hưu.
Sau đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu cho UBND tỉnh Hòa Bình ban hành Quyết định số 877/QĐ-UBND ngày 26/5/2015 về việc chấm dứt dự án khu du lịch và dịch vụ-vườn hoa cây cảnh tại phường Thịnh Lang và thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của dự án là chưa bảo đảm quy định pháp luật, do chưa lập biên bản xác định rõ hành vi vi phạm theo Luật Đầu tư 2005 (Điều 65, Luật Đầu tư, và Điều 68, Nghị định 108 của Chính phủ) về “chấm dứt hoạt động theo quyết định của cơ quan nhà nước để đầu tư” để chấm dứt dự án. Quyết định chấm dứt dự án do Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Nguyễn Văn Quang ký (nay ông Quang đã nghỉ hưu).
Tiếp theo, Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh Hòa Bình ban hành Quyết định số 2714/QĐ-UBND ngày 26/10/2016 về việc thu hồi đất do Công ty cổ phần Thanh Út vi phạm pháp luật về đất đai để giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất thuộc Sở TN và MT quản lý theo quy định là chưa bảo đảm quy định pháp luật do chưa chứng minh được hành vi vi phạm trong sử dụng đất không đúng mục đích; chưa lập biên bản vi phạm hành chính, quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất sai mục đích và quyết định thu hồi đất theo quy định tại Khoản 1, Điều 64, Luật Đất đai năm 2013… Tờ trình tham mưu cho UBND tỉnh thu hồi đất do ông Đinh Văn Hòa, Giám đốc Sở TN và MT ký (nay ông Hòa đã nghỉ hưu).
Sai phạm của Công ty Thanh Út đã rõ ràng, nhưng việc UBND thành phố Hòa Bình và các sở, ngành chức năng tham mưu, xử lý vụ việc không theo đúng quy định khiến sai phạm kéo dài, gây thiệt hại kinh tế cho Nhà nước, gây bức xúc trong nhân dân.
