Giao đất “nhầm” nhà đầu tư không đủ năng lực
Ngày 3-12-2004, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã ký Quyết định số 2030/QĐ-CT, về việc thu hồi 217.215,1 m2 đất (trong đó có 194.383,5 m2 đất nông nghiệp) thuộc địa giới hành chính xã Tam Sơn (thị xã Từ Sơn) để thực hiện dự án xây dựng Trường cao đẳng dân lập Công nghệ Bắc Hà (viết tắt là Trường Bắc Hà). Tiếp đó, bằng các Quyết định số 1279/QĐ-CT ngày 6-7-2005 và số 1512/QĐ-CT ngày 26-7-2005, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh đã giao 211.203,2 m2 đất cho Trường Bắc Hà thực hiện dự án.
Ngay sau đó, Trường Bắc Hà xây dựng trên diện tích hơn 5.000 m2, gồm nhà hiệu bộ, khu giảng đường và một số công trình bổ trợ. Diện tích khoảng 16 nghìn m2 được chủ đầu tư tôn nền, làm đường nội bộ để chờ đầu tư tiếp. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, Trường Bắc Hà không thể tiếp tục đầu tư xây dựng đúng mục đích khi đăng ký đầu tư trên diện tích còn lại, cho nên khu đất bị bỏ hoang.
Suốt từ đó tới tháng 8-2014, từ đề nghị của Trường Bắc Hà, UBND tỉnh Bắc Ninh tại Văn bản số 1987/UBND-TNMT (ngày 18-8-2014) đã chấp thuận cho Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Bắc Hà được thuê lại một phần trong diện tích nói trên để xây dựng Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe. Diện tích còn lại, Chủ tịch UBND tỉnh có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu các cơ quan chức năng của tỉnh và thị xã Từ Sơn thu hồi để giao lại cho UBND thị xã Từ Sơn quản lý, sử dụng.
Thế nhưng, cho đến nay, theo phản ánh của các hộ dân xóm Chúc, xã Tam Sơn, thị xã Từ Sơn, sau ba năm Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có ý kiến về hướng xử lý khu đất bỏ hoang này, hơn 120 nghìn m2 “đất vàng” vẫn chưa được các bên liên quan bàn giao cho UBND thị xã Từ Sơn. Hiện nay, ngoài một trạm xăng dầu và một khu dịch vụ sửa chữa, rửa xe “nhảy dù” hoạt động giáp mặt đường ĐT 295, toàn bộ khu đất vẫn đang bị hoang hóa, cỏ mọc um tùm.
Trong khi đó, hàng chục hộ dân có đất nông nghiệp tại vị trí nêu trên, khi bị thu hồi được chính quyền hứa hẹn đền bù và hỗ trợ bằng đất dịch vụ để chuyển đổi sản xuất, nhưng đến nay cũng chưa biết lô đất ấy ở đâu. Hơn chục năm mòn mỏi chờ đợi có đất để chuyển đổi sản xuất, một số hộ vốn chỉ biết làm nông nghiệp như ông Nguyễn Văn Cường và các bà: Tạ Thị Chiến, Lê Thị Thanh Nga, Vũ Quý Phượng, Nguyễn Thị Việt… trú tại xóm Chúc, xã Tam Sơn trở nên kiệt quệ về tinh thần lẫn tài chính. Không có đất sản xuất, không có việc làm, nhiều người phải chạy chợ hoặc làm thuê để kiếm sống. Họ buộc phải làm đơn kêu cứu gửi tới các cơ quan chức năng đề nghị chính quyền thực hiện đúng cam kết trước đây.
Để xác minh, làm rõ những vấn đề người dân xóm Chúc phản ánh, trước khi làm việc với lãnh đạo UBND thị xã Từ Sơn, chúng tôi đã xác minh hiện trạng khu đất bỏ hoang. Thực tế cho thấy, những gì các hộ dân nêu trong đơn là đúng. Khu đất trống nằm tách biệt ngoài khuôn viên Trường Bắc Hà và Trung tâm đào tạo và sát hạch lái xe giống như đất hoang, mặc dù trên danh nghĩa nó vẫn thuộc quản lý của chủ đầu tư là Trường Bắc Hà.
Đùn đẩy trách nhiệm, “quên” quyền lợi của dân
Ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh tại Văn bản số 1987/UBND-TNMT ngày 18-8-2014 trong việc xử lý diện tích đất giao cho Trường Bắc Hà bị bỏ hoang đã không được chấp hành nghiêm túc. Việc tổ chức lập quy hoạch chi tiết; lập và điều chỉnh dự án đầu tư; lập hồ sơ đất trình duyệt theo quy định của pháp luật cho khu đất này đến nay vẫn chưa được thực hiện.
Trước thực trạng khu đất bị bỏ hoang hơn 12 năm qua, trong khi đất dịch vụ thuộc dự án hỗ trợ các hộ dân chưa được triển khai, các hộ dân xóm Chúc đề nghị UBND thị xã Từ Sơn giải quyết quyền lợi trên chính khu đất bỏ hoang này nhưng không được chấp thuận, với lý do đất đã quy hoạch cho mục đích khác. Theo tìm hiểu của chúng tôi, khu đất được quy hoạch làm đất dịch vụ cho các hộ dân xóm Chúc thuộc địa giới thôn Dương Sơn, xã Tam Sơn. Quy hoạch khu đất này có từ năm 2007, nhưng không thể triển khai do thiếu kinh phí.
Theo Phó Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn Trần Đức Quyết, căn cứ quyết định phân cấp, phân công nhiệm vụ thì trách nhiệm thuộc UBND xã Tam Sơn. Điều đáng nói là, từ năm 2015 đến 2016, UBND xã Tam Sơn đã huy động kinh phí hàng tỷ đồng từ chính các hộ dân được hỗ trợ đất dịch vụ để giải phóng mặt bằng, nhưng đến nay vẫn chưa thể bàn giao cho dân do chưa hoàn thiện hạ tầng. Chính điều này đã gây bức xúc cho người dân xóm Chúc.
Trở lại với việc bỏ hoang hơn 120 nghìn m2 “đất vàng” suốt 12 năm qua, Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn Nguyễn Xuân Thanh cho biết: Sau khi có ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, thị xã đã mời lãnh đạo Trường Bắc Hà làm việc, nhưng đơn vị này cố tình không chấp hành, không bàn giao, kéo dài thời gian để xin chuyển đổi mục đích sử dụng. Hiện nay, các cơ quan chức năng của thị xã Từ Sơn đang kiểm tra việc sử dụng đất dự án của Trường Bắc Hà. Sau khi có kết luận kiểm tra, UBND thị xã sẽ báo cáo UBND tỉnh để xử lý các bước tiếp theo.
Việc này, cùng với việc chậm bàn giao đất dịch vụ cho các hộ dân xóm Chúc có phần trách nhiệm của chính quyền, các cơ quan chức năng, sau này sẽ phải kiểm điểm trách nhiệm. Công việc trước mắt của thị xã là cố gắng đẩy nhanh tiến độ đối với dự án khu dân cư dịch vụ. Hiện dự án này cơ bản đã thực hiện xong phần giải phóng mặt bằng, UBND xã Tam Sơn cũng đã lập hồ sơ thiết kế dự toán báo cáo UBND tỉnh và đã tổ chức mở thầu xây dựng hạ tầng theo quy định. Sau khi hoàn thiện hạ tầng, dự kiến trong quý IV-2017, UBND xã sẽ lập hồ sơ giao đất dịch vụ cho các hộ dân. Riêng đối với yêu cầu chuyển đất tại dự án khu dân cư dịch vụ sang khu đất giao cho Trường Bắc Hà của các hộ dân xóm Chúc, Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn cho rằng không thể thực hiện, bởi cả hai dự án đều phải tuân thủ đúng quy hoạch, quy định của pháp luật.
Chậm xử lý diện tích đất đã giao nhưng nhà đầu tư không đủ năng lực triển khai dự án, không giải quyết thỏa đáng quyền lợi của người dân là trách nhiệm của các cấp chính quyền thị xã Từ Sơn. Và rõ ràng, việc để một nhà đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án, bỏ hoang hàng trăm nghìn m2 đất, chủ yếu là đất nông nghiệp suốt hàng chục năm, là sự lãng phí không hề nhỏ, ảnh hưởng tiêu cực tới cuộc sống của nhiều hộ dân không có đất sản xuất, thiếu việc làm.
