Chiều 12/4, tiếp tục chương trình Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 4/2023, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Viễn thông (sửa đổi).
Bổ sung một số quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet
Trình bày Tờ trình về dự án Luật, Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long cho biết, Luật Viễn thông 2009 đã có quy định về việc thu hồi giấy phép viễn thông, phân bổ kho số viễn thông, tài nguyên Internet thông qua phương thức đấu giá.
Tuy nhiên, thực tế các nội dung này khó triển khai do quy định mang tính định tính, khó xác định được đầy đủ các loại tài nguyên phải phân bổ qua đấu giá, khó xác định giá khởi điểm do tài sản có tính chất đặc thù. Dự thảo Luật đã giải quyết các vấn đề này, bảo đảm tính khả thi.
Cụ thể, xử lý trường hợp thu hồi giấy phép do không nộp đủ phí quyền hoạt động viễn thông, dự thảo Luật quy định theo hướng làm rõ thế nào là không nộp đầy đủ phí quyền hoạt động viễn thông, giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục thu hồi giấy phép để bảo đảm chặt chẽ trong thực hiện.
Về đấu giá quyền sử dụng kho số viễn thông, tài nguyên Internet, loại tài nguyên viễn thông cấp qua đấu giá sẽ do thị trường quyết định, sau khi mang ra đấu giá mà không có ai trả giá sẽ quay về phân bổ trực tiếp, tuần tự; giá khởi điểm cho từng loại tài nguyên được xác định cụ thể.
Thứ trưởng Phạm Đức Long cho hay, dự thảo Luật bổ sung quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet (dịch vụ OTT viễn thông) theo nguyên tắc tạo thuận lợi cho phát triển nhưng có quản lý để bảo đảm quyền lợi của người sử dụng, an toàn, an ninh.
 |
Quang cảnh phiên họp chiều 12/4. (Ảnh: DUY LINH) |
Theo đó, Điều 23 dự thảo luật quy định doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông cơ bản trên internet có thu cước hoặc không thu cước nhưng có số lượng người sử dụng dịch vụ hoặc phát sinh lưu lượng dịch vụ tại thị trường Việt Nam vượt mức ngưỡng phải có biện pháp bảo đảm sự hoạt động ổn định của dịch vụ. Chính phủ quy định chi tiết khoản này.
Dự thảo Luật cũng đưa ra quy định quản lý dịch vụ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây theo nguyên tắc phân loại dịch vụ trung tâm dữ liệu, dịch vụ điện toán đám mây là dịch vụ viễn thông giá trị gia tăng; đồng thời quản lý bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.
Cụ thể, tại Điều 24 dự thảo luật quy định các yêu cầu đối với doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ này như: không được truy nhập, khai thác, sử dụng thông tin của người sử dụng nếu chưa được người sử dụng đồng ý; kịp thời các biện pháp cần thiết để ngăn chặn việc truy nhập thông tin theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền…
Dự thảo Luật bổ sung quy định quản lý dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet (dịch vụ OTT viễn thông) theo nguyên tắc tạo thuận lợi cho phát triển nhưng có quản lý để bảo đảm quyền lợi của người sử dụng, an toàn, an ninh.
Thứ trưởng Phạm Đức Long
Cũng theo Thứ trưởng Thông tin và Truyền thông, dự thảo Luật bổ sung quy định quản lý việc cung cấp dịch vụ viễn thông (trong đó có dịch vụ vệ tinh) xuyên biên giới vào Việt Nam theo nguyên tắc nội luật hóa cam kết quốc tế: việc cung cấp dịch vụ viễn thông xuyên biên giới đến người sử dụng trên lãnh thổ Việt Nam phải thông qua thỏa thuận thương mại với doanh nghiệp viễn thông Việt Nam; bảo đảm an toàn, an ninh khi cung cấp dịch vụ viễn thông xuyên biên giới thông qua các yêu cầu kỹ thuật.
Duy trì Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích nhưng cần bảo đảm minh bạch, hiệu quả
Thẩm tra sơ bộ dự án Luật Viễn thông (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy khẳng định, Thường trực Ủy ban cơ bản tán thành với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật đối với dịch vụ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây và dịch vụ viễn thông cơ bản trên Internet (OTT), vì phù hợp với xu hướng phát triển của viễn thông trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cân nhắc thêm vì bổ sung các quy định về quản lý với ba dịch vụ trên có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của các loại hình dịch vụ mới này.
Thường trực Ủy ban đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm lập pháp về vấn đề này trên thế giới, nhất là các quốc gia trong khu vực, có các đặc điểm tương đồng với Việt Nam; đồng thời phân tích, làm rõ hơn, thuyết phục hơn về việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự án Luật
Về quản lý dịch vụ OTT viễn thông (Điều 23), Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy, dịch vụ OTT viễn thông về bản chất là dịch vụ sử dụng mạng viễn thông để cung cấp các ứng dụng công nghệ thông tin (như Zalo, Viber, Telegram…).
Việc sử dụng dịch vụ OTT phát triển rất nhanh, ảnh hưởng lớn đến doanh thu của các dịch vụ tin nhắn và thoại truyền thống của các doanh nghiệp viễn thông ở nhiều quốc gia bao gồm cả thị trường Việt Nam.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ về dự án Luật. (Ảnh: DUY LINH) |
Quản lý dịch vụ OTT viễn thông là chính sách quan trọng, có tác động lớn đến người dân, doanh nghiệp, đến công cuộc chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số mà Đảng và Nhà nước đang thúc đẩy.
Việc pháp luật hiện hành chưa có quy định quản lý sẽ dẫn đến việc không bảo đảm quyền lợi của người sử dụng, an toàn, an ninh thông tin, do đó dịch vụ OTT cần phải được quản lý theo cách thức phù hợp.
Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị nghiên cứu chỉnh lý các quy định để bảo đảm chặt chẽ, khả thi, phù hợp; rà soát việc quy định về trách nhiệm, nghĩa vụ của các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ OTT cần gắn với quyền lợi của các doanh nghiệp này.
Về Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam (Điều 34), Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị nên tiếp tục duy trì Quỹ theo như đề nghị tại Tờ trình của Chính phủ.
Tuy nhiên, dự thảo Luật cần cân nhắc để luật hóa các nội dung đã được quy định tại các quyết định của Thủ tướng Chính phủ và triển khai thực hiện ổn định trong thời gian qua liên quan đến nguyên tắc hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn của Quỹ để bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng, cụ thể và tăng tính hiệu quả.
Các quy định về tổ chức và hoạt động của Quỹ cần được rà soát, hoàn thiện để phù hợp với mục tiêu của Quỹ là hỗ trợ thực hiện chính sách của Nhà nước về cung cấp dịch vụ viễn thông “công ích” và pháp luật về ngân sách nhà nước.
