Trước tình hình đó, Tổng Cục trưởng Phòng chống thiên tai Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN-PTNT), Trần Quang Hoài đề nghị các Bộ, ngành và cơ quan liên quan tổng kiểm tra toàn bộ vật tư, lực lượng, máy móc, thiết bị luôn sẵn sàng cho mùa mưa bão sắp đến.
Mưa bão sẽ diễn biến phức tạp
Theo báo cáo của Tổng cục Khí tượng thủy văn, số liệu mưa thực đo tại các trạm khí tượng phát báo quốc tế trong tháng 6-2020 tại một số tỉnh ở Trung Quốc phổ biến như sau: tỉnh Hồ Bắc từ 300-400m; Trùng Khánh, Quý Châu, Quảng Tây từ 200-400mm; riêng trạm Guilin thuộc Quảng Tây đạt trên 600mm.
Sử dụng nguồn dữ liệu vệ tinh GSMaP, ước tính tổng lượng mưa tháng 6-2020 một số tỉnh ở Trung Quốc chịu ảnh hưởng của lũ lụt cho thấy, lượng mưa phố biến như sau: Trùng Khánh có tổng lượng mưa từ 200-300mm, Quảng Tây là 500-600mm có nơi hơn 700mm, tỉnh Quý Châu từ 250-300mm; còn lại Vân Nam và Hồ Bắc dưới 250mm.
Theo nhận định của ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia: Nguyên nhân của các đợt mưa lớn trong hai tuần qua ở khu vực phía Đông và phía Đông Nam của Trung Quốc là do tác động của một dải mây Front; gọi là Front Mei-yu đã được rất nhiều các nhà khoa học Trung Quốc và Nhật Bản nghiên cứu; Front Mei-yu ít tác động đến khu vực phía bắc của Việt Nam.
Hiện nay, Tổng cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam tiếp nhận thông tin về mực nước, lưu lượng và lượng mưa từ năm trạm thủy văn: Nguyên Giang, Mạn Hảo trên sông Nguyên (thượng lưu sông Thao); Thổ Khả Hà, Tứ Nam, Kim Thủy Hà trên sông Lý Tiên (thượng lưu sông Đà). Trong bảy ngày qua, mực nước tại các trạm thủy văn trên có xu thế biến đổi chậm, chịu ảnh hưởng của thủy điện phía thượng lưu, không xuất hiện lũ, lượng mưa trung bình ngày phổ biến 10-30mm.
Mực nước các sông thuộc lưu vực sông Hồng - Thái Bình thuộc phần lãnh thổ Việt Nam đang biến đổi chậm và ở mức thấp. Được biết, mưa lớn chưa từng có trong vòng nửa thế kỷ qua tại Trung Quốc khiến lần đầu tiên đập Tam Hiệp - con đập thủy điện lớn nhất thế giới buộc phải mở hai cửa xả lũ.
Theo ông Mai Văn Khiêm, tình hình mưa bão trong năm nay sẽ tương đối phức tạp. Đối với khu vực Bắc Bộ trong mùa mưa bão tập trung vào giai đoạn từ tháng 8 đến giữa tháng 10, có khoảng từ 1-2 áp thấp nhiệt đới/bão ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ giai đoạn từ tháng 8 đến 10-2020.
Dự báo, tháng 7-2020 lượng mưa phổ biến ở mức thiếu hụt khoảng từ 10-25%; tháng 8, tháng 10, tháng 11-2020 ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN); tháng 9 cao hơn TBNN từ 15-30% so với TBNN, riêng khu vực đồng bằng Bắc Bộ ở mức xấp xỉ so với TBNN.
Sẵn sàng ứng phó trong mùa mưa bão
Thời kỳ nửa đầu tháng 7, trên thượng lưu hệ thống sông Hồng - Thái Bình sẽ xuất hiện lũ nhỏ với biên độ lũ lên từ 2-4m. Đỉnh lũ trên các sông có thể đạt mức báo động (BĐ) 1, sông suối nhỏ mức BĐ2.
Đỉnh lũ lớn nhất trên các sông suối từ cuối tháng 7 đến 10-2020 phổ biến ở mức BĐ1-BĐ2, cao hơn năm 2019.
Lũ trên các sông suối nhỏ thuộc hệ thống sông Hồng-Thái Bình ở mức BĐ3 và trên BĐ3. Lũ quét, sạt lở đất có nguy cơ cao xảy ra tại khu vực vùng núi, đặc biệt khu vực Tây Bắc.
Theo nhận định chung tổng lượng mưa tháng có xu thế ở mức xấp xỉ và thấp hơn TBNN, tuy nhiên theo số liệu thực tế cho thấy mưa lớn trong một thời gian ngắn đã gây nên những trận lũ lớn và đặc biệt lớn.
Trước diễn biến mưa bão có thể bất thường, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, Tổng Cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai Trần Quang Hoài, đề nghị Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia thường xuyên cung cấp bản tin nhận định sâu hơn.
Các bộ, ngành và cơ quan liên quan tổng kiểm tra toàn bộ vật tư, lực lượng, máy móc, thiết bị luôn sẵn sàng, không bất ngờ. Tất cả các tuyến đê từ cấp III đã được rà soát, phương án ứng phó trọng điểm xung yếu...
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và Bộ Công thương đã đi kiểm tra công tác chuẩn bị ứng phó trước mùa mưa bão, những tồn tại trước đây đã được xử lý, hạ lưu hồ Hòa Bình không còn lồng bè, đã sẵn sàng phương án xả lũ.
Các hồ thủy điện nhỏ đề nghị yêu cầu địa phương, Sử Pán 1 xả lũ đứt cầu và ko được cảnh báo. Nhiều công trình như hồ Hố Hô, hệ thống còi hạ du, mốc lũ, hệ thống điện thoại gửi tin nhắn đến người có trách nhiệm, diễn tập, phối hợp với địa phương khi xả lũ, kiểm tra cho phép việc tích nước để bảo đảm an toàn; phương án ứng phó với lũ quét, sạt lở đất.
Bộ Công thương cũng lưu ý về an toàn khai thác khoáng sản tại khu vực thường xuyên bị sạt lở, sập hầm lò.
Đồng thời, các cơ quan truyền thông đưa tin kịp thời tới người dân về tình hình mưa lũ ở Trung Quốc để người dân nắm được thông tin, tránh tâm lý hoang mang.
