Thành quả và thách thức
Quá trình 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, 10 năm thực hiện Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011, nhiều bài học kinh nghiệm quý báu trong xây dựng Đảng được tổng kết. Đại hội XIII của Đảng đã bổ sung những nhận thức mới quan trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt đã nhấn mạnh “Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh”. Đây là nhiệm vụ, phương hướng trọng tâm của cả nhiệm kỳ và những năm tiếp theo. Ngay sau Đại hội, Đảng ta ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm cụ thể hóa, biến những quyết định của Đại hội thành hiện thực sinh động trong thực tế.
Tại hội nghị vừa diễn ra, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương đã trình bày nội dung, quán triệt Kết luận số 21-KL/TW về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến,” “tự chuyển hóa”; Kế hoạch số 03-KH/TW thực hiện Kết luận 21-KL/TW; Quy định số 37-QĐ/TW về những điều đảng viên không được làm. Nội dung chỉ rõ, từ năm 1990 đến nay, cùng với việc thực hiện công tác xây dựng Đảng trong các nghị quyết Đại hội Đảng từ khóa VII đến khóa XIII, Đảng đã ban hành các văn bản quan trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Mỗi nghị quyết, Đảng đều sơ kết, tổng kết, đánh giá mặt được, hạn chế, rút ra bài học kinh nghiệm. Trên cơ sở đó, Đảng xây dựng và ban hành nghị quyết mới với quyết tâm chính trị cao hơn, đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, yêu cầu cao hơn đối với cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, phù hợp với tình hình mới. Quá trình này khẳng định vai trò lãnh đạo, đường lối đúng đắn, nâng cao sức chiến đấu, năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng; khắc phục nhiều mặt hạn chế, yếu kém nêu trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII; bước đầu ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”,”tự chuyển hóa” trong nội bộ; niềm tin của nhân dân đối với Đảng được củng cố và tăng cường; góp phần quan trọng phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng-an ninh, đối ngoại, nâng cao đời sống nhân dân.
Bên cạnh những kết quả, thành tích đã đạt được, một số cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu, chưa nhận diện đầy đủ mức độ suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” tại địa phương, cơ quan, đơn vị mình; chưa quyết tâm và có biện pháp chỉ đạo đủ mạnh, còn thụ động, trông chờ vào sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên; không thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, chưa gương mẫu, thẳng thắn phê bình, tự phê bình, đấu tranh với những biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, thậm chí còn mắc vào chủ nghĩa cá nhân, cục bộ, lợi ích nhóm, bị cám dỗ bởi lợi ích vật chất; thờ ơ, vô cảm trước khó khăn, bức xúc của nhân dân.
Từ năm 2016 đến năm 2020, có 25.104 đảng viên suy thoái hoặc có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bị xử lý kỷ luật. Trong đó, 15.101 đảng viên suy thoái về đạo đức, lối sống; 8.281 đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị; 1.722 đảng viên biểu hiện “tự diễn biến”,”tự chuyển hóa”… Trung ương thẳng thắn nhìn nhận, đến nay, bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra từ năm 1994, tại Đại hội giữa nhiệm kỳ khóa VI vẫn đang hiện hữu, có mặt còn gay gắt hơn.
Nội dung và tầm cao mới
Phát biểu với Hội nghị, sau khi phân tích nhiệm vụ, yêu cầu đặt ra trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu và trả lời các câu hỏi: Lâu nay, chúng ta đã từng bàn nhiều, làm nhiều về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; vì sao lần này Trung ương lại tiếp tục bàn và ra Nghị quyết về vấn đề này? Những tinh thần mới, nội dung mới của lần này là gì? Chúng ta phải làm gì và làm như thế nào để thực hiện có kết quả Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 lần này, biến Nghị quyết thành hiện thực sinh động? Đây là những vấn đề rất cơ bản và hệ trọng, thể hiện tầm cao mới được Đảng ta tập trung giải quyết, ghi dấu mốc ý nghĩa.
Tổng Bí thư đã nhấn mạnh yêu cầu, mục tiêu xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay, đồng thời khái quát bốn điểm đáng chú ý về tinh thần mới, nội dung mới của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII. Kết luận của Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng để kế thừa, bổ sung, phát triển nhiều nội dung quan trọng của các Nghị quyết Trung ương trước đây, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng.
Với việc mở rộng nội dung và phạm vi ra toàn hệ thống chính trị, thể chế về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh trở nên toàn diện và đồng bộ hơn. Cùng với các quy định của Đảng, hệ thống pháp luật của Nhà nước đang từng bước được hoàn thiện, nhất là pháp luật về cán bộ, công chức; về thi đua khen thưởng; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm với động cơ trong sáng, vì lợi ích chung...
Ngay sau Đại hội XIII, nhiều quy định, chỉ thị, kết luận để tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng về nhiều mặt đã được Đảng ban hành. Các thiết chế để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và Kết luận, Quy định của Hội nghị Trung ương lần này được mở rộng toàn diện và đồng bộ hơn.
Với quyết tâm chính trị cao, toàn Đảng đã tập trung nghiên cứu quán triệt, chủ động, nghiêm túc trong triển khai các chủ trương Kết luận, Quy định của Trung ương từ nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Thành ủy Hà Nội đã ban hành 10 Chương trình công tác toàn khóa, trong đó Chương trình số 1 là “Tăng cường công tác xây dựng chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị thành phố trong sạch vững mạnh; đẩy mạnh cải cách hành chính giai đoạn 2020-2025”.
Theo lãnh đạo Thành ủy Hà Nội, đây là chương trình “xương sống”, “cốt lõi” nhất, định hướng toàn bộ các chương trình của toàn khóa. Với Đảng bộ Quân đội, Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng chuyên đề, dự thảo Nghị quyết của Quân ủy Trung ương về “Phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân”, Đề án “Quân đội với nhiệm vụ phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí ”... Đến nay, nội dung của Đề án và Dự thảo Nghị quyết đã hoàn thành, thể hiện quyết tâm cao, giải pháp, hành động cụ thể nhằm xây dựng Đảng bộ quân đội thật sự trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, gương mẫu đi đầu trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng; quân đội thật sự trong sạch nội bộ, đi đầu trong đấu tranh chống tiêu cực, chống chủ nghĩa cá nhân.
Nguồn sinh lực của Đảng
Quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chủ trương, chỉ đạo của Trung ương là thông điệp lớn từ Hội nghị. Tổng Bí thư chỉ rõ: Phải nhận thức thật đầy đủ và sâu sắc mục đích, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung của Kết luận và Quy định, nắm vững những tư tưởng chỉ đạo, những công việc phải làm, trên cơ sở đó có sự thống nhất cao về ý chí, quyết tâm, thấy đầy đủ trách nhiệm của mình để gương mẫu, tự giác thực hiện và chỉ đạo, tổ chức thực hiện.
Phải làm rất nghiêm túc, thiết thực; có sự phân công trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể, rõ ràng, chặt chẽ; tránh hời hợt, hình thức. Các cấp ủy và tổ chức đảng các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị trong toàn hệ thống chính trị thể hiện quyết tâm cao khẩn trương xây dựng kế hoạch hành động, chương trình học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Kết luận, Quy định gắn với tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương, ngành, cơ quan, đơn vị mình. Mở đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện…
Trung tướng Trần Quốc Tỏ, Phó Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, Đảng ủy Công an Trung ương có Chương trình hành động tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện của các tổ chức đảng, xây dựng Đảng bộ Công an Trung ương thật sự trong sạch, vững mạnh, là đảng bộ kiểu mẫu, tiêu biểu về phẩm chất, năng lực lãnh đạo, để công an thực sự là lực lượng tin cậy, là chỗ dựa vững chắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân, của cả hệ thống chính trị.
Từ kết quả bước đầu và những tồn tại, hạn chế, kinh nghiệm trong quá trình triển khai các Nghị quyết, Quy định mới của Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp Lê Quốc Phong khẳng định, Đồng Tháp sẽ triển khai đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ và hệ thống chính trị tỉnh; xác định nhiệm vụ đầu tiên và xuyên suốt là quán triệt, tổ chức học tập nghiêm túc các nội dung và xây dựng giải pháp thực hiện; bảo đảm các tầng lớp nhân dân, các tổ chức chính trị-xã hội trong tỉnh hiểu rõ, thấm nhuần các nội dung trọng tâm và tích cực tham gia thực hiện. Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk Nguyễn Đình Trung nêu quá trình xác định những nhiệm vụ cần làm ngay, thường xuyên và nhóm giải pháp cụ thể thực hiện chỉ đạo của Trung ương. Tỉnh ủy đang chú trọng kiểm tra, giám sát tổ chức đảng, người đứng đầu ở những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tiêu cực, tham nhũng, bảo đảm kịp thời phát hiện, xử lý ngay những vi phạm từ khi mới phát sinh…
Theo chỉ đạo của Trung ương Đảng, toàn quốc hướng mạnh vào mục tiêu đặt việc thực hiện Kết luận, Quy định của Hội nghị Trung ương lần này và Nghị quyết Trung ương về xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tổng thể thực hiện các nghị quyết khác của Trung ương, của Quốc hội, của Chính phủ..., trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị thường xuyên của cả hệ thống chính trị, bảo đảm thúc đẩy việc hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững ổn định chính trị, an ninh-quốc phòng, đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại... Mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là người đứng đầu, người chủ trì phải gương mẫu, tự giác làm trước; nghiêm túc tự phê bình, kiểm điểm, tự soi lại mình, đơn vị, gia đình mình, cái gì tốt thì phát huy, cái gì khiếm khuyết thì tự điều chỉnh, cái gì xấu thì tự gột rửa, tự sửa mình…
Với truyền thống và bản chất tốt đẹp của Đảng ta, thành tựu và bài học của quá trình 35 năm đổi mới đất nước, nhân dân đặt kỳ vọng, đồng lòng hưởng ứng với niềm tin Đảng ta tạo bước chuyển biến mới trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh toàn diện, thật sự là đạo đức, là văn minh, xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của toàn dân tộc.