Trước cảnh nước mất nhà tan, thấu hiểu nỗi tủi nhục khốn cùng của người dân nô lệ, người thanh niên yêu nước 20 tuổi đầu đã sớm tiếp thu những tư tưởng tiến bộ, quyết chí dấn thân trên con đường tranh đấu giải phóng dân tộc, giải phóng đồng bào. Cuộc đời hoạt động cách mạng vô cùng phong phú, sôi nổi của đồng chí Lê Duẩn gắn liền với những trang sử oanh liệt, hào hùng của Ðảng Cộng sản Việt Nam và dân tộc Việt Nam. Từ một đảng viên cộng sản thuộc thế hệ đầu tiên của Ðảng cho đến khi giữ cương vị Tổng Bí thư của Ðảng, với một trí tuệ lỗi lạc, một tấm lòng quả cảm, một trái tim đầy nhiệt huyết cách mạng, chặng đường 60 năm bền bỉ phấn đấu cho lý tưởng và hoài bão của đồng chí là sự cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, vì khát vọng thống nhất Tổ quốc, vì tự do hạnh phúc của nhân dân.
Sinh thời, trong chiến tranh gian khó cũng như trong hòa bình xây dựng, với trách nhiệm của người lãnh đạo cao nhất của Ðảng đối với nhân dân, của người con với quê hương đất mẹ, của người đi trước với các thế hệ hôm nay và mai sau, đồng chí Lê Duẩn đã để lại những dấu ấn đậm nét, ân tình sâu sắc không thể phai mờ đối với quê hương. Ðồng chí luôn dành thời gian theo dõi, quan tâm chỉ đạo từng bước đi lên của phong trào cách mạng quê nhà. Nhiều lần về thăm quê, đi hầu hết các huyện trong tỉnh, đến đâu đồng chí cũng một nỗi niềm sâu nặng: "Ðối với tất cả chúng ta, quê hương là tình sâu nghĩa nặng. Riêng tôi, ngoài công việc chung của cả nước vẫn thường nghĩ đến tỉnh nhà và tự hỏi không biết đồng bào trong tỉnh từ ngày giải phóng đến nay sống như thế nào". Ðồng chí thường nhắc nhở Ðảng bộ và nhân dân tỉnh Quảng Trị phát huy truyền thống đoàn kết, không cam chịu đói nghèo, tìm mọi cách đi lên từ tiềm năng và lao động. Những năm cuối của cuộc đời, chứng kiến sự đổi thay của quê hương, đồng chí phấn khởi khẳng định: "Trước bảo Quảng Trị mình nghèo, giờ sẽ không còn nghèo nữa".
Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vẻ vang của đồng chí, những tình cảm, trách nhiệm của đồng chí đối với quê hương luôn là niềm tự hào, nguồn động viên to lớn để Ðảng bộ và nhân dân Quảng Trị vượt mọi khó khăn, đóng góp tích cực vào công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội và thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới do Ðảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Ðặc biệt trên con đường đổi mới, Ðảng bộ và nhân dân Quảng Trị đã không ngừng phấn đấu vươn lên, phát huy sức mạnh nội lực, cùng với sự giúp đỡ của Trung ương, hợp tác với bạn bè bên ngoài để tạo nên sức bật mới.
Cùng cả nước trên con đường đổi mới, Quảng Trị đã đi lên; kinh tế liên tục phát triển, tính riêng năm năm 2001 - 2005 tổng sản phẩm GDP tăng bình quân 8,7%, riêng năm 2006 tăng 11,54% cao nhất từ trước đến nay. Nông nghiệp phát triển khá toàn diện, năng suất sản lượng không ngừng được nâng cao. Từ chỗ Trung ương phải trợ cấp lương thực, đến nay không những bảo đảm an ninh lương thực mà còn có sản phẩm hàng hóa bán ra ngoài địa bàn. Ngày càng có nhiều cánh đồng đạt 50 triệu đồng/ha. Các loại cây công nghiệp, đặc biệt là cao-su, hồ tiêu, cà-phê đã phát triển thành các vùng nguyên liệu phục vụ công nghiệp chế biến và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Từ "vành đai trắng" chằng chịt dấu vết bom cày đạn xới năm xưa, màu xanh của những tập đoàn cây công nghiệp và những cánh rừng non tươi đã vươn dài phủ kín đất trống, đồi núi trọc. Công nghiệp những ngày đầu chưa có gì, đến nay đã được đầu tư phát triển đúng hướng, nhất là công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất chế biến nông - lâm - thủy sản, sản xuất hàng tiêu dùng... Giá trị sản xuất công nghiệp ngày càng cao, tỷ trọng đóng góp vào GDP có mức tăng đáng kể, từ 15,08% năm 1996 tăng lên 28,2% năm 2006. Trên địa bàn toàn tỉnh đã hình thành các khu công nghiệp như khu công nghiệp Nam Ðông Hà, Quán Ngang và những cụm công nghiệp - làng nghề của các huyện, thị đang thu hút nhiều dự án đầu tư đầy hứa hẹn. Thương mại - dịch vụ tiếp tục phát triển chiếm tỷ trọng cao trong nền kinh tế của tỉnh. Cơ chế, chính sách đầu tư cho phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch tiếp tục được đổi mới, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nhất là đối với khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo. Ðến nay trên địa bàn tỉnh đã thu hút 60 dự án của các nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh với tổng số vốn đăng ký 2.300 tỷ đồng, trong đó có 4 dự án FDI với tổng vốn đầu tư 19,3 triệu USD. Tỉnh đang quyết tâm tạo ra bước đột phá mới trong lĩnh vực công nghiệp - dịch vụ - du lịch trong vai trò là đầu cầu của tuyến hành lang kinh tế Ðông - Tây đầy tiềm năng và lợi thế.
Xây dựng kết cấu hạ tầng cũng là một trong những thành tựu nổi bật của tỉnh. Nhiều cơ sở hạ tầng quan trọng, nhiều công trình lớn như Khu kinh tế thương mại đặc biệt Lao Bảo, công trình thủy lợi - thủy điện Quảng Trị, quốc lộ 9, đường Hồ Chí Minh, đường ven biển, những cây cầu lớn, các khu dịch vụ hậu cần nghề cá, các tuyến đường giao thông về trung tâm xã và cụm dân cư miền núi, hệ thống kênh mương, đê kè được đầu tư nâng cấp, xây dựng mới, đáp ứng ngày càng tốt hơn cho yêu cầu phát triển sản xuất và chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phục vụ dân sinh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Hệ thống chợ được đẩy mạnh xây dựng. Các di tích lịch sử chiến tranh cách mạng được trùng tu, tôn tạo như địa đạo Vịnh Mốc, thành cổ Quảng Trị, sân bay Tà Cơn, di tích đôi bờ Hiền Lương, cùng với các tuyến điểm và cơ sở dịch vụ du lịch được hình thành và phát triển, tạo dấu ấn riêng cho bạn bè trong và ngoài nước khi đến với Quảng Trị, nơi từng được ví là một bảo tàng chiến công cách mạng. Toàn tỉnh đã có 100% số xã có điện thoại, đạt 9,2 máy cố định/100 dân, 100% xã, phường được sử dụng điện lưới quốc gia, công trình thủy lợi - thủy điện Quảng Trị sẽ phát điện trong năm nay. Các cơ sở trường học, y tế khám chữa bệnh và các kết cấu hạ tầng khác cũng được tăng cường đáng kể. Hệ thống hạ tầng đô thị được quy hoạch và đầu tư xây dựng, tốc độ đô thị hóa nhanh, phải kể đến thị xã Ðông Hà, thị xã Quảng Trị, thị trấn Khe Sanh, Lao Bảo, thị trấn Hồ Xá... góp phần tạo diện mạo mới cho quê hương.
Việc thực hiện chính sách xã hội được quan tâm và tích cực thực hiện, nhất là về xóa đói, giảm nghèo, chăm lo các gia đình chính sách, xây dựng nhà tình nghĩa, hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số. Trong nhiều lần về thăm quê, đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn luôn căn dặn phải hết sức chăm lo đến đối tượng chính sách, người có công, quan tâm chăm sóc người già, hộ nghèo khó... vì những việc đó thể hiện đạo lý cao đẹp của dân tộc ta, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta "chứ không phải chỉ là những lời nói suông". Bình quân hằng năm tỉnh đã đầu tư hơn 100 tỷ đồng cho công tác xóa đói, giảm nghèo góp phần đáng kể giảm tỷ lệ hộ nghèo so với trước đây. Tính riêng năm năm 2001 - 2005 đã làm mới 1.975 nhà ở cho hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng mới 881 nhà cho đối tượng chính sách; hỗ trợ, xây dựng và sửa chữa hơn 5.000 nhà cho hộ nghèo.
Ðối với sự nghiệp giáo dục, đào tạo, tỉnh luôn quan tâm nâng cao chất lượng giáo dục ở tất cả các cấp học, ngành học, đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân nhằm thực hiện chiến lược con người trong giai đoạn mới. Toàn tỉnh đã đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục THCS, đang từng bước thực hiện phổ cập giáo dục THPT. Phong trào khuyến học trong tỉnh phát triển mạnh, nhiều đề án, chính sách về giáo dục của tỉnh được triển khai thực hiện và đạt hiệu quả tốt. Hệ thống khám chữa bệnh mở rộng, nhất là hệ thống y tế cơ sở; có 134/138 trạm y tế xã được nâng cấp với 66,7% xã có bác sĩ, góp phần nâng cao công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng, khám chữa bệnh và phòng chống dịch bệnh cho nhân dân. Phong trào xây dựng đời sống văn hóa cơ sở phát triển mạnh, đều khắp, thu hút sự đồng tình tham gia của các cấp, các ngành và toàn xã hội. Toàn tỉnh có 71.076 gia đình được công nhận gia đình văn hóa đạt 53,7%, 753 đơn vị được công nhận đơn vị văn hóa; có 385 nhà văn hóa - giáo dục cộng đồng thôn, bản. Ðây là những điểm sáng về phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, phong phú, hướng con người vươn tới những giá trị nhân văn cao đẹp.
Sinh thời, đồng chí Lê Duẩn luôn khẳng định tầm quan trọng của công tác xây dựng Ðảng, đồng chí hết sức chăm lo công tác xây dựng Ðảng, dành nhiều công sức tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận, xây dựng đường lối chính trị đúng đắn, kết hợp công tác tư tưởng và công tác tổ chức, nâng cao tính tiên phong, sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo của Ðảng. Với đảng viên, đồng chí luôn nhắc nhở đảng viên phải luôn tu dưỡng, rèn luyện "một ngày, hãy phấn đấu như đó là ngày được kết nạp đảng". Một lần về thăm quê, đồng chí Lê Duẩn căn dặn lãnh đạo tỉnh "làm việc gì cũng phải xác định là người đại diện cho Ðảng, Nhà nước và nhân dân". Ðảng bộ Quảng Trị luôn coi trọng công tác xây dựng Ðảng là nhiệm vụ then chốt, đẩy mạnh công tác xây dựng và chỉnh đốn Ðảng, củng cố và đổi mới hệ thống chính trị. Rút kinh nghiệm sâu sắc bài học mất đoàn kết nội bộ từ những năm trước, Ðảng bộ luôn chú trọng xây dựng khối đoàn kết thống nhất, thường xuyên quan tâm công tác xây dựng Ðảng trên cả 3 mặt chính trị, tư tưởng và tổ chức. Trong đó chú trọng công tác tổ chức cán bộ, kiện toàn củng cố, nâng cao vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên, coi đây là yếu tố quan trọng quyết định việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Mặc dù vẫn còn là tỉnh chậm phát triển nhưng nhìn toàn cảnh, Quảng Trị đã có những đổi thay to lớn và toàn diện, thể hiện tính đúng đắn của đường lối đổi mới do Ðảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Những thành tựu đạt được này có ý nghĩa cực kỳ quan trọng cả nước mắt cũng như lâu dài và đang tạo đà, tạo thế để Quảng Trị phát triển nhanh, bền vững, mở ra triển vọng và khả năng hội nhập kinh tế trong và ngoài nước.
Tuy nhiên, do điểm xuất phát thấp, tích lũy từ nội bộ nền kinh tế còn nhỏ bé, cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội chưa thực sự hấp dẫn đầu tư từ bên ngoài, tiềm lực kinh tế của nhà nước và nhân dân trong tỉnh còn hạn chế... lại là một trong những địa phương xa các trung tâm kinh tế - văn hóa xã hội lớn của cả nước, thường phải chịu nhiều ảnh hưởng tác động của thiên tai bất thường xảy ra, đó là những tồn tại và trở lực chính trong tiến trình phát triển của tỉnh.
Triển khai thực hiện Nghị quyết Ðại hội X của Ðảng, Nghị quyết đại hội đảng bộ tỉnh lần thứ 14, Ðảng bộ và nhân dân Quảng Trị đang tích cực triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị, với mục tiêu: "Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ, toàn diện, vững chắc trên tất cả các lĩnh vực. Tập trung huy động mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển nhằm đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết có hiệu quả các vấn đề xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ðảng, hiệu lực quản lý điều hành của các cấp chính quyền, vai trò hoạt động và giám sát của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân, phấn đấu đưa tỉnh thoát khỏi nhóm tỉnh nghèo của cả nước". Bảo đảm tốc độ tăng trưởng kinh tế liên tục, bình quân đạt 12% năm; tỷ trọng CN-DV chiếm 35-40% trong cơ cấu GDP; GDP bình quân đầu người đạt hơn 10 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo dưới 15%, hoàn thành các chương trình, mục tiêu lớn về xã hội trên toàn tỉnh... Quan điểm chỉ đạo xuyên suốt được Ðảng bộ tỉnh xác định là: Phát triển nhanh gắn với bảo đảm tính hiệu quả và bền vững trên cơ sở xác định vùng kinh tế động lực, khâu đột phá, ngành kinh tế mũi nhọn. Ðầu tư phát triển kinh tế gắn với thực hiện tiến độ xã hội, tạo dựng tiền đề cho bước phát triển nhanh thời kỳ sau 2010.
Trên con đường đổi mới, Quảng Trị có nhiều thuận lợi và cơ hội lớn, nhưng cũng có nhiều khó khăn, thách thức. Ðảng bộ và nhân dân trong tỉnh quyết tâm đoàn kết, thống nhất, khai thác tốt tiềm năng, lợi thế, chủ động vượt qua những khó khăn, rủi ro, thách thức, tạo sự đồng thuận cao nhằm huy động tổng hợp các nguồn lực để đạt được những thành tựu mới, phát triển nhanh, mạnh và bền vững, phấn đấu trở thành tỉnh giàu mạnh - xứng đáng là quê hương của đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn kính yêu.
NGUYỄN VIẾT NÊN
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị
