Sáng 7/9, tại Nhà Quốc hội, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách đã cho ý kiến về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Cần thiết giữ mô hình thanh tra cấp huyện
Báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết Thường trực Ủy ban Pháp luật và Cơ quan soạn thảo nhận thấy, thanh tra huyện đã có quá trình hình thành và phát triển ổn định, lâu dài. Việc tiếp tục duy trì, củng cố thanh tra huyện để tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra là cần thiết, bảo đảm cho chính quyền địa phương cấp huyện thực hiện hiệu quả nhiệm vụ theo phân cấp, kịp thời phát hiện các sai phạm phát sinh ngay từ ở cơ sở.
Thanh tra huyện không chỉ thực hiện nhiệm vụ về thanh tra mà còn là đầu mối tổ chức triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng khác được giao trong các luật, như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng… Việc không duy trì thanh tra huyện tuy giảm được số lượng lớn cơ quan, nhưng sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trên các địa bàn cấp huyện, nhất là đối với các địa phương có điều kiện kinh tế-xã hội phát triển.
 |
| Đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh Trần Đình Gia góp ý vào dự thảo Luật. (Ảnh: DUY LINH) |
Góp ý về nội dung này, đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh nhất trí việc giữ nguyên hệ thống cơ quan thanh tra cấp hành chính, trong đó có thanh tra huyện như hiện hành; đồng thời cho rằng cần phân cấp nhiều hơn cho cơ quan thanh tra cấp huyện, sau khi luật có hiệu lực cần sớm hướng dẫn để tổ chức bộ máy và điều kiện bảo đảm để thanh tra cấp huyện thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Văn Huy – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình cho rằng, việc giữ mô hình thanh tra cấp huyện trong hệ thống tổ chức cơ quan thanh tra hành chính như hiện hành là cần thiết; tuy nhiên đề nghị Chính phủ sớm có những giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong hoạt động của thanh tra cấp huyện.
Theo đại biểu Nguyễn Đại Thắng - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên, thanh tra huyện có quá trình hình thành và phát triển lâu dài, đồng thời bảo đảm đúng nguyên tắc ở đâu có quản lý, ở đó có thanh tra, cũng như bảo đảm kịp thời giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp ngay từ cơ sở, tránh gây áp lực cho thanh tra tỉnh.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thanh tra huyện, đại biểu nhấn mạnh cần có giải pháp căn cơ, đồng bộ, bố trí đủ nguồn lực về con người, cũng như kiện toàn tổ chức, biên chế, bảo đảm các điều kiện cần thiết để thanh tra huyện đủ năng lực thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Bảo đảm tính độc lập gắn với tính chịu trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan thanh tra
Góp ý kiến vào dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi), đại biểu Lê Hữu Trí - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa cho rằng luật cần thiết kế các biện pháp để bảo đảm vị thế chính trị, tính độc lập gắn với tính chịu trách nhiệm của người đứng đầu của các cơ quan thanh tra nhà nước tương xứng với chức trách, nhiệm vụ được giao, và nhất là bảo đảm thực hiện hiệu quả chức năng quản lý nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
 |
| Đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa Lê Hữu Trí phát biểu ý kiến thảo luận. (Ảnh: DUY LINH) |
Theo đại biểu, thực tiễn hoạt động thanh tra cho thấy, người đứng đầu cơ quan thanh tra vẫn không độc lập hoàn toàn trong việc xác định đối tượng thanh tra, trong kết luận và kiến nghị xử lý. Trên thực tế đã có không ít trường hợp người đứng đầu cơ quan thanh tra và trưởng đoàn thanh tra phải báo cáo xin ý kiến thủ trưởng của cơ quan quản lý nhà nước theo yêu cầu của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp trước khi người đứng đầu cơ quan thanh tra ký kết luận. Điều đó cũng có nghĩa kết luận thanh tra sẽ không bảo đảm tính khách quan nếu thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước có sự lệch lạc.
Để bảo đảm hoạt động thanh tra được chính xác, khách quan, chống tham nhũng, tiêu cực có hiệu quả, đại biểu Lê Hữu Trí đề nghị luật cần quy định rõ các biện pháp tránh sự can thiệp của thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước, của người đứng đầu cơ quan thanh tra đối với hoạt động của Đoàn thanh tra. Cụ thể, trong trường hợp người đứng đầu cơ quan thanh tra trình kế hoạch thanh tra hoặc kết luận thanh tra mà thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp không chấp thuận thì ý kiến không chấp thuận phải thể hiện bằng văn bản và nêu rõ lý do không chấp thuận.
Cho ý kiến về nguyên tắc xử lý chồng chéo, trùng lặp trong quá trình thanh tra, đại biểu Trần Nhật Minh - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An chỉ ra rằng, tại Khoản 1 Điều 52 dự thảo Luật có quy định: chồng chéo, trùng lặp giữa hoạt động thanh tra và hoạt động kiểm toán nhà nước thì cơ quan nào đang tiến hành thanh tra hoặc kiểm toán trước thì cơ quan đó tiếp tục thực hiện hoặc cơ quan thanh tra, cơ quan kiểm toán nhà nước trao đổi, thống nhất để một cơ quan thực hiện. Đại biểu đề nghị cân nhắc, quy định kỹ lưỡng nội dung này để bảo đảm tính phù hợp, khả thi khi áp dụng.
