Theo chương trình phiên họp, Chính phủ sẽ thảo luận, xem xét về 8 nội dung gồm: Đề nghị xây dựng Luật Phòng, chống mua bán người; Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); Đề nghị xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi); Đề nghị xây dựng Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách tháo gỡ vướng mắc quy định tại một số luật liên quan tới đầu tư các công trình giao thông đường bộ; Báo cáo, đề xuất việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu; Báo cáo, đề xuất về cơ chế, chính sách hỗ trợ nhà đầu tư ngoài thuế.
 |
| Toàn cảnh phiên họp. |
Đây là phiên họp Chính phủ chuyên đề pháp luật thứ 6 trong năm 2023.
Từ đầu năm đến nay, Chính phủ đã tổ chức 5 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, xem xét, cho ý kiến đối với 23 nội dung, trong đó, có 8 đề nghị xây dựng luật, 9 dự án luật, Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, dự thảo Nghị quyết của Quốc hội và nội dung liên quan đến công tác thi đua, khen thưởng. Điều này khẳng định quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu lực, hiệu quả của Chính phủ trong triển khai đột phá chiến lược về thể chế.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại phiên họp. |
Phát biểu ý kiến khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế - 1 trong 3 đột phá chiến lược.
Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế thuộc phạm vi quản lý, dành thời gian, công sức, bố trí nguồn lực, nhất là nhân lực, cơ sở vật chất, tài chính, chế độ, chính sách... cho công tác này, nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ theo quy định.
Quy định chính sách giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 101/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục quán triệt các chủ trương, đường lối trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các kết luận, chỉ đạo, nghị quyết của Trung ương để thể chế hóa; đồng thời thường xuyên rà soát các quy định của pháp luật để xác định rõ những nội dung còn phù hợp cần giữ lại, những nội dung cần lược bỏ, những nội dung cần bổ sung, sửa đổi trong quá trình báo cáo, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền.
Hệ thống pháp luật của chúng ta ngày càng hoàn thiện, nhưng vẫn có những vấn đề còn vướng mắc, có những vấn đề thực tiễn đặt ra chưa có quy định điều chỉnh, có những vấn đề có quy định nhưng bị thực tiễn vượt qua.
 |
| Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Thủ tướng nêu một số định hướng lớn trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, mà trước hết là tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới và tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực. Tiếp tục đổi mới tư duy, cách thức thực hiện trong xây dựng và hoàn thiện thể chế; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả với các cơ quan liên quan; chú ý việc tham vấn, lấy ý kiến đối tượng tác động, chuyên gia, nhà khoa học, người hoạt động thực tiễn; nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế phù hợp điều kiện, hoàn cảnh Việt Nam.
 |
| Đại diện lãnh đạo Bộ Công an phát biểu ý kiến tại phiên họp. |
Phiên họp có nhiều nội dung khó, phức tạp, có tác động đến nhiều đối tượng, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung trí tuệ, trình bày báo cáo, phát biểu ý kiến ngắn gọn, rõ ý, đi thẳng vào vấn đề; thảo luận về các vấn đề quan trọng, còn ý kiến khác nhau, bảo đảm tiến độ, chất lượng của phiên họp.
Tại phiên họp, thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách tháo gỡ vướng mắc quy định tại một số luật liên quan tới đầu tư các công trình giao thông đường bộ (Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì xây dựng), các đại biểu cho rằng, việc tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, bất cập trong đầu tư xây dựng công trình giao thông đường bộ là yêu cầu thực tiễn, cấp thiết.
Nhiều địa phương đã có ý kiến, đề xuất với Chính phủ để trình cấp có thẩm quyền tháo gỡ về tỷ lệ vốn nhà nước tham gia trong các dự án PPP; về việc giao địa phương làm cơ quan chủ quản đầu tư các dự án thuộc thẩm quyền của Bộ Giao thông vận tải; về giao cho 1 địa phương là cơ quan chủ quản đầu tư cả dự án giao thông đường bộ qua nhiều địa phương…
Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, tiếp thu tối đa ý kiến Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan, địa phương, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Nghị quyết với danh mục dự án thí điểm, giao Bộ trưởng Tư pháp thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ để báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung dự án Nghị quyết nêu trên vào Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2023 và cho phép xây dựng dự thảo Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn, trình Quốc hội thông qua theo quy trình 1 kỳ họp (tháng 10/2023).
Về báo cáo, đề xuất việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu (Bộ Tài chính chủ trì) và báo cáo, đề xuất về cơ chế, chính sách hỗ trợ nhà đầu tư ngoài thuế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì), các đại biểu tập trung phân tích về cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn.
Về cơ sở pháp lý quốc tế, tháng 10/2021, OECD đặt ra mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu 15% đối với các công ty đa quốc gia nhằm ngăn các công ty này chuyển lợi nhuận sang quốc gia có thuế suất thấp để tránh thuế.
Về cơ sở thực tiễn, việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu dự kiến sẽ tác động sâu rộng đến tính cạnh tranh của môi trường đầu tư kinh doanh nước ta, cần kịp thời có giải pháp phù hợp. Đến nay, 142/142 nước thành viên của Diễn đàn Hợp tác toàn cầu về chống xói mòn cơ sở thuế và chuyển dịch lợi nhuận (BEPS) đã đồng thuận. Tại ASEAN, một số nước đã có kế hoạch áp dụng quy định thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024.
Do đó, việc sớm áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu tại Việt Nam là cần thiết để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam. Đồng thời, việc nghiên cứu, bổ sung các hình thức ưu đãi, hỗ trợ đầu tư mới trong bối cảnh thực thi thuế tối thiểu toàn cầu là cần thiết nhằm bảo đảm khả năng cạnh tranh và tính hấp dẫn của môi trường đầu tư tại Việt Nam trong giai đoạn tới.
Về 2 nội dung này, Thủ tướng giao 2 Bộ chủ trì phối hợp với các bộ, cơ quan tiếp thu tối đa ý kiến của Chính phủ, hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng 2 Nghị quyết; gửi Bộ Tư pháp để thẩm định. Căn cứ ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, các Bộ chủ trì tiếp thu, giải trình, hoàn thiện hồ sơ, trình Chính phủ.
Sau khi Chính phủ quyết nghị thông qua đề nghị xây dựng 2 Nghị quyết, Bộ trưởng Tư pháp thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ trong tháng 7 để báo cáo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung dự án 2 Nghị quyết nêu trên vào Chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh năm 2023 và cho phép xây dựng dự thảo Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn, trình Quốc hội thông qua theo quy trình 1 kỳ họp (tháng 10/2023).
Về đề nghị xây dựng Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) (do Bộ Tài chính chủ trì), Thủ tướng yêu cầu cần bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước như Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững, Nghị quyết số 23/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về Kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025, chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về hoàn thiện chính sách thuế giá trị gia tăng như Quyết định số 508/QĐ-TTg ngày 23/4/2022 của TTg phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030…
Việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng, cần theo nguyên tắc thị trường, phù hợp thông lệ cải cách thuế quốc tế, gắn với cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, huy động hợp lý các nguồn lực cho ngân sách nhà nước; bảo đảm minh bạch, công bằng, khả thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo môi trường cạnh tranh, phù hợp với quá trình hội nhập.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nghiên cứu các giải pháp về thuế giá trị gia tăng để điều chỉnh các hoạt động kinh doanh mới phát sinh trong nền kinh tế (kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số...), các lĩnh vực cần được khuyến khích đầu tư theo chính sách phát triển kinh tế-xã hội trong từng thời kỳ.
Đối với một số giải pháp sửa đổi, bổ sung đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăngiá trị gia tăng hiện hành cùng với rà soát quy định về thủ tục, hồ sơ, trách nhiệm hoàn thuế giá trị gia tăng tại Luật Quản lý thuế để vừa bảo đảm thông thoáng, nhanh gọn, minh bạch, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, phiền hà, sách nhiễu...
Tại phiên họp, Thủ tướng cũng cho ý kiến về: Đề nghị xây dựng Luật Phòng, chống mua bán người (do Bộ Công an chủ trì), dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) (do Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì); đề nghị xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) (do Bộ Tài chính chủ trì); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản (do Bộ Tư pháp chủ trì).
Kết luận chung về phiên họp, Thủ tướng giao các thành viên Chính phủ đã được phân công tiếp tục làm việc với các địa phương để nắm bắt các khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục tháo gỡ; rà soát các quy định hiện hành để thể chế hóa các nội dung mới trong chủ trương, đường lối của Đảng; cập nhật, nội luật hóa các cam kết quốc tế; nghiên cứu, xây dựng chính sách cho các lĩnh vực ưu tiên như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, sản xuất chip bán dẫn…
Trong xây dựng và hoàn thiện thể chế, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực thực thi của cấp dưới và tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát quyền lực; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, không làm tăng thêm thủ tục hành chính, phát sinh thêm chi phí, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân. Đẩy mạnh chuyển đổi số trong xây dựng và hoàn thiện chính sách, cải cách thủ tục hành chính.
