Từ ngày 1/7/2021, ở cấp quận và phường không tổ chức hội đồng nhân dân khi Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện Nghị quyết 131 của Quốc hội về xây dựng chính quyền đô thị. Để tiếp tục đồng hành cũng như lắng nghe tiếng nói của người dân, sáng kiến mô hình này của phường Bình Thọ được xem là một kênh để người dân và cán bộ, công chức phường tương tác nhằm nâng cao hiệu quả các hoạt động của chính quyền.
Dân hài lòng, cán bộ vui
Chiều muộn, sau khi hoàn tất hồ sơ, hai cán bộ tư pháp hộ tịch của phường nhanh chóng mang đến tận nhà cho cụ Đỗ Xuân Tư. Cụ Tư là cán bộ hưu trí, năm nay đã hơn 80 tuổi, chân yếu cho nên việc đi lại trở nên khó khăn. Bà Huỳnh Thị Trúc Phượng, Công chức Tư pháp-Hộ tịch cầm giấy căn cước trao tận tay và dặn dò cụ Tư cũng như người thân những điều cần lưu ý trong quá trình sử dụng để bảo mật thông tin cá nhân. Các cán bộ đi cùng cũng trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn làm thủ tục ủy quyền cho người thân cụ Tư nhận chế độ lương hưu. Chỉ trong ít phút, các bước thủ tục đã hoàn tất nhanh chóng trong sự phấn khởi của gia đình. Theo bà Huỳnh Thị Trúc Phượng, cụ Đỗ Xuân Tư là một trong hơn 600 trường hợp được Ủy ban nhân dân phường hướng dẫn nhận chế độ hưu trí trực tiếp tại nhà.
Bí thư Đảng ủy phường Bình Thọ Liên Minh Thiện cho biết, trước đây (từ 1/7/2021 trở về trước), khi cấp phường, cấp quận còn tổ chức hội đồng nhân dân, người dân có kênh để giám sát các hoạt động của chính quyền. Mô hình này lúc mới thực hiện cũng tạo thêm sự bận rộn cho cán bộ, công chức nhưng khi giải quyết xong thì cả cán bộ lẫn người dân đều hài lòng vì không phát sinh các trường hợp khiếu kiện kéo dài, không để hồ sơ phải giải quyết “lòng vòng” qua nhiều cơ quan, đơn vị gây mất thời gian công vụ lẫn thời gian của người dân.
Xuất phát từ ý tưởng này, thời gian qua, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân phường đã từng bước xây dựng các quy trình, quy chuẩn để ứng dụng mô hình này vào thực tiễn tại phường. Theo ông Liên Minh Thiện, trước đây, nhiều sự việc cán bộ, công chức phường không thể giải quyết hoặc vượt quá thẩm quyền, họ lại đùn đẩy hoặc hướng dẫn chưa đúng cho người dân khiến hồ sơ rất lâu không được giải quyết; thậm chí người dân còn khiếu nại kéo dài gây tâm lý bức xúc chung trong dư luận.
Với phương châm: Đối thoại với dân-không đối đầu, từ khi ra đời, mô hình đã được triển khai trong hệ thống chính trị phường, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội phường, trong cán bộ, công chức, người lao động trong cơ quan (nhất là cán bộ tiếp dân) để tạo sự đồng thuận. Ủy ban nhân dân phường xây dựng chương trình cải cách hành chính trong từng năm, xác định các tiêu chí cụ thể cần đạt được trong cải cách hành chính.
Đảng ủy, Ủy ban nhân dân phường luôn đặt ra yêu cầu: Cán bộ, công chức phải biết đặt câu hỏi, phải thấy những khó khăn, bức xúc của người dân là có đúng hay không; biết đặt mình vào vị trí người dân để từ đó hỗ trợ giải quyết cho họ.
Lắng nghe nguyện vọng của người dân
Ghi nhận thực tế quá trình thực hiện mô hình này, nhiều vấn đề đã được cán bộ, công chức giải quyết “thấu tình đạt lý” cho người dân. Thí dụ như khi nhận được đơn thư, thông tin phản ánh của người dân, cán bộ, công chức nhận định, đánh giá phản ánh nội dung vấn đề; nếu phản ánh của người dân không đúng thì cán bộ tuyên truyền, giải thích cho người dân hiểu.
Yêu cầu đặt ra là phải giải tỏa được bức xúc này ngay từ cơ sở cấp phường. Nếu nhận định thông tin phản ánh của nhân dân là đúng, cán bộ, công chức ghi nhận lại và giải quyết. Việc nào trong khả năng, thẩm quyền của phường thì tham mưu giải quyết ngay; việc nào thuộc thẩm quyền của cấp trên thì kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết đồng thời thông tin tiến độ giải quyết cho người dân nắm.
Ủy ban nhân dân phường Bình Thọ cho biết, khi triển khai mô hình này, cơ quan phấn đấu tỷ lệ người dân hài lòng khi đến liên hệ thực hiện thủ tục hành chính đạt hơn 97% (yêu cầu chung là trên 90%); không có cán bộ, công chức bị phản ánh liên quan đến tinh thần, thái độ phục vụ. Mô hình cũng hướng đến mục tiêu xử lý triệt để các thông tin phản ánh liên quan đến địa phương trên các ứng dụng trực tuyến của Thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Thủ Đức và tổng đài 1022; không phát sinh đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp, không phát hành thư xin lỗi vì lý do trễ hẹn với người dân. Tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, công chức trong quá trình thực thi công vụ là một trong các cơ sở đánh giá thi đua và thu nhập tăng thêm đối với cán bộ, công chức và thống nhất trong Hội nghị người lao động của phường.
Với sự quyết liệt trong chỉ đạo điều hành; ý thức cán bộ, công chức trực tiếp tiếp xúc với người dân, doanh nghiệp được nâng lên, các chỉ số cải cách hành chính của phường Bình Thọ đã được cải thiện rõ rệt. Trong sáu tháng đầu năm, tổng số phản ánh, kiến nghị người dân qua các kênh Zalo phường, đường dây nóng, các ứng dụng thành phố Thủ Đức, tổng đài 1022, phường nhận được 31 phản ánh.
Trong đó, không có phản ánh, kiến nghị người dân liên quan thủ tục hành chính, thái độ, giao tiếp, ứng xử, năng lực của cán bộ, công chức, người lao động. Đối với các phản ánh, kiến nghị người dân liên quan lĩnh vực khác (trật tự đô thị, vệ sinh môi trường; sự cố hạ tầng,…), Ủy ban nhân dân phường đã phối hợp xử lý đồng thời thông tin kết quả cho người dân. Trong sáu tháng đầu năm, phường Bình Thọ cũng đã tổ chức 5 kỳ hội nghị nhân dân với 195 lượt người tham dự ghi nhận và giải quyết 45 ý kiến phản ánh kiến nghị về vấn đề liên quan đến đời sống an sinh, xã hội của người dân.
Triển khai nhiều mô hình, sáng kiến, giải pháp mới
Tại phường Bình Thọ, Ủy ban nhân dân phường đang tiếp tục triển khai hiệu quả nhiều mô hình cải cách hành chính hiệu quả như: “Trả kết quả hồ sơ đăng ký khai sinh tại nhà cho người dân trên địa bàn phường”; “Tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ đăng ký khai tử liên thông hồ sơ đăng ký khai tử - hỗ trợ chi phí khuyến khích hỏa táng tại nhà cho người dân trên địa bàn phường”; “Thanh toán trực tuyến qua thẻ đối với các khoản phí, lệ phí tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của phường Bình Thọ đối với các thủ tục lĩnh vực hộ tịch, chứng thực”; “Thực hiện đăng ký Thông báo sửa chữa nhà qua đường link google biểu mẫu”; “Ngày chủ nhật vì dân”;… để đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp.