Nữ kỹ sư giành giải Đặc biệt cuộc thi quốc tế về thiết kế và tạo chip thông minh

Đón đầu công nghệ

Cuộc thi thách thức các nhà thiết kế phát triển thiết bị điện tử mới dựa trên PSoC (Programmable System on Chip - Hệ thống khả trình trên một con Chip). Là sản phẩm của Công ty Cypress MicroSystems và đã được bầu chọn là công nghệ hay nhất thế giới năm 2001, PSoC giúp nhà thiết kế nhanh chóng đưa các sản phẩm mới, sử dụng một con chip, với chi phí thấp ra thị trường.

John McDonald, giám đốc tiếp thị của Cypress MicroSystems, cho biết: ''Chúng tôi vui mừng khi thấy cuộc thi đã thu hút được nhiều sự quan tâm cũng như nhiệt tình của các nhà thiết kế. Hàng chục người dự thi với nhiều sản phẩm khác nhau đã nêu bật tính đa dụng của PSoC và khả năng phát triển ứng dụng dựa trên công nghệ này trong chưa đầy ba tháng của các kỹ sư. Người dự thi cũng chứng minh rằng dễ dàng thương mại hóa các sản phẩm sử dụng PSoC''.

Theo kỹ sư Tân, ý tưởng phát triển thiết bị trên xuất phát từ một đề tài cấp nhà nước do GS, TS Phạm Thượng Cát, trưởng Phòng Công nghệ Tự động hoá, phụ trách: Xây dựng hệ thống quan trắc môi trường để đo độ pH của nước, tiếng ồn, nhiệt độ và độ ẩm. Nhận thấy việc mua thiết bị đo của nước ngoài rất đắt tiền và bản thân chúng có nhiều hạn chế nên TS Cát quyết định phải chế tạo một thiết bị phù hợp, rẻ tiền, có thể cạnh tranh với các quốc gia khác. Chính vì vậy, ông đã đưa công nghệ PSoC vào Việt Nam và định hướng cho đồng nghiệp sử dụng PSoC để chế tạo các thiết bị.

Sử dụng con chip trắng CY8C26 của PSoC, kỹ sư Tân thuộc phòng Công nghệ Tự động hóa đã thiết kế và phát triển thiết bị đo nhiệt độ, độ ẩm và điểm sương. Đây là sản phẩm có độ tin cậy cao, giá thành rẻ, tiêu tốn ít năng lượng và tiện dụng. Phạm vi ứng dụng của nó rất rộng rãi, có thể tự động đo, kiểm tra các thông số trên tại kho nông phẩm, dược phẩm, vũ khí, trang thiết bị công nghiệp và bệnh viện.

Kỹ sư Tân nói: ''Hiện nay, các cơ sở  sử dụng thiết bị thô sơ. Chỗ nào cần đo độ ẩm, nhiệt độ thì họ đặt thiết bị và người theo dõi phải tới tận nơi để ghi thông số. Để giảm lao động, chúng tôi đã chế tạo thiết bị giám sát từ xa, có thể nối mạng rộng 1.200m. Chỉ cần một máy tính là có thể biết được thông tin vào mọi thời điểm''.

Kỹ sư Tân cho biết, có thể đặt tối đa và nối mạng 32 thiết bị với máy tính. Thiết bị hoạt động rất đơn giản: Tất cả đã được thiết kế và lập trình trong con chip PSoC. Thiết bị tự động lấy tín hiệu từ đầu đo, tính toán rồi hiển thị thông số độ ẩm, nhiệt độ và điểm sương trên một màn hình tí hon. Số liệu được cập nhật 24/24 giờ và được truyền đi xa. Khi cần lấy số liệu, người giám sát chỉ việc bật máy tính tại một trung tâm và vào chương trình để nhận số liệu từ các màn hình tí hon đó. Ngoài ra, nó còn báo động nếu thông số vượt quá ngưỡng.

Sau khi chế tạo xong thiết bị đo, chị mới biết thông tin về cuộc thi được đăng tải trên website của Cypress Microystems. Bà đã quyết định gửi tài liệu, sơ đồ, nguyên lý hoạt động của thiết bị để tham gia vào ngày 31-3-2004 và cũng không nghĩ sẽ được giải.

Với giá thành chừng 120-150 USD (giá con chip của PSoC là 5-8 USD), so với 300-400 USD đối với thiết bị nhập ngoại, thiết bị giám sát của kỹ sư Tân cho kết quả tốt khi so sánh với các máy tiêu chuẩn nhập ngoại và hiện đang được Cục Tiêu chuẩn, Đo lường và Chất lượng của Bộ Quốc phòng cấp giấy chứng nhận. Nếu sản xuất hàng loạt, giá thành của thiết bị trên sẽ rẻ hơn.

 Được hỏi về những khó khăn và thuận lợi trong quá trình chế tạo, kỹ sư Tân nở một nụ cười tươi rồi nói: ''Khó khăn chủ yếu là chưa nghĩ ra cách giải quyết. Điểm thuận lợi là công nghệ PSoC rất đơn giản, dễ cho người sử dụng. Người thiết kế chỉ cần mua chip trắng và hệ phát triển để tự lập trình, thiết kế phần cứng, tạo thành một thiết bị độc nhất của riêng họ''.

Mong muốn của chị là tìm được đối tác liên doanh để sản xuất thiết bị nguyên mẫu nói trên, bán rộng rãi trong nước cũng như nước ngoài. ''Suy cho cùng, ai cũng chỉ mong bán được hàng thì mới sống được, mặc dù ở đây ai cũng có lương. Tuy nhiên, cái có ích nhất là sản phẩm của mình được nhiều người sử dụng'' - chị tâm sự một cách mộc mạc và chân thật.

Giải công nghệ cao: Việt Nam có thể thắng!

''Kỹ sư Tân là một phụ nữ Việt Nam khiên tốn, giản dị, ít nói, say mê làm việc, cố gắng đóng góp và để lại một cái gì đó cho giới trẻ sau này. Giành được giải thưởng quốc tế khi sắp nghỉ hưu là niềm hạnh phúc lớn cho sự nghiệp nghiên cứu khoa học của chị. Giải thưởng còn là sự đánh giá lớn đối với chị em phụ nữ. Ở đâu, họ cũng là những người cần mẫn, chăm chỉ, góp phần xây dựng lên đất nước này. Giải thưởng cho thấy Việt Nam có thể chiến thắng tại các giải quốc tế về công nghệ cao. Với lòng say mê nghiên cứu, làm việc nghiêm túc và tìm kiếm công cụ phù hợp nhất, người Việt Nam có thể tạo ra các sản phẩm cạnh tranh trên thị trường thế giới.'' – ông Phạm Thượng Cát nhận xét.

Theo TS Cát, không phải công nghệ thông tin (CNTT) là những mạng đồ sộ. Thực ra, CNTT mà chúng ta nhìn thấy hiện nay như máy tính cá nhân và mạng internet chỉ là bề nổi của nó. Còn cả một tảng băng chìm rất lớn là những ứng dụng của CNTT. Chúng nhúng vào các sản phẩm hàng ngày như lò vi sóng, máy điều hoà nhiệt độ. Các chuyên gia đã thống kê 99% các con chip vi xử lý nằm trong các hệ thống nhúng chung quanh chúng ta và chỉ có 1% nằm trong máy tính. Nếu người nào chỉ nhìn thấy CNTT là máy tính và internet thì người đó chỉ nhìn thấy 1% của CNTT.

TS Cát cho biết: ''Các nhà chính sách cần nhìn nhận lại sự phát triển của CNTT nước nhà để có sự cạnh tranh và từng bước vươn lên''.

Các giải thưởng khác của cuộc thi

Giải Nhất 3.000 USD của cuộc thi được trao cho Pam Howell (Mỹ), Vineet Kumar Singh (Ấn Độ) và Jan Prins (Hà Lan). Giải nhì 2.000 USD thuộc về Chris Mesibov (Mỹ), Sunil Jha (Ấn Độ) và Wim Hendrikse (Hà Lan). Dimitrios Pantazis (Mỹ), Tsogjaukhlan Tumurbaater (Mông Cổ) và Dino Federigi (Italy) giành giải ba trị giá 1.000 USD.

Giải khuyến khích về sử dụng khả năng tái cấu hình chip tốt nhất được trao cho Ahmed Asim Ghouri (Pakistan). Giải khuyến khích về sử dụng các khối tương tự tốt nhất được trao cho Alexandru Plesco (Rumani).

Hội đồng chấm thi độc lập của từng khu vực châu Á, châu Âu và châu Mỹ đã xét chọn các giải thưởng dựa trên tiêu chí: ý tưởng sáng tạo mới, tính khả thi, khả năng chế tạo và áp dụng công nghệ tạo chip thông minh PSoC xuất sắc.

Ban Tổ chức cuộc thi sẽ sang Việt Nam để tổ chức lễ trao Giải Đặc biệt cho kỹ sư Phan Minh Tân vào ngày 13-7 tới.