Nỗ lực gỡ "thẻ vàng" trong khai thác hải sản

Bà Rịa - Vũng Tàu là một trong những tỉnh ven biển có số lượng tàu cá lớn nhất cả nước, với hơn 5.000 tàu cá được cấp phép hoạt động. Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, nhiều tàu cá của tỉnh đã vi phạm các quy định về vùng đánh bắt, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), ghi chép nhật ký khai thác và xuất trình hồ sơ xác nhận nguyên liệu hải sản khai thác (CPC). Ðây là những yếu tố quan trọng để EC đánh giá mức độ tuân thủ các quy định về chống IUU của Việt Nam.

Nhiều giải pháp đã được thực hiện

Ðể thực hiện quyết tâm gỡ cảnh báo "thẻ vàng" IUU , Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã triển khai nhiều hoạt động như rà soát, thống kê số lượng tàu cá; cập nhật dữ liệu tàu cá vào Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia; lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá; xác nhận, chứng nhận nguồn gốc hải sản khai thác; kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến.

Hiện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã thành lập Ðoàn kiểm tra công tác triển khai các giải pháp khắc phục cảnh báo của EC về chống khai thác IUU tại các địa phương, văn phòng đại diện, cảng cá. Ðến nay, đoàn đã kiểm tra việc thực hiện thông tin trong hồ sơ xác nhận nguyên liệu hải sản khai thác; sản lượng hải sản cập bến tại cảng cá chỉ định và nhật ký khai thác của các tàu cá cập cảng, truy xuất nguồn gốc hải sản từ khâu đánh bắt đến chế biến xuất khẩu. Kết quả sơ bộ cho thấy, hầu hết các chủ tàu cá tuân thủ những quy định về vùng đánh bắt, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và ghi chép nhật ký đầy đủ. Khó khăn, vướng mắc lớn nhất hiện nay là thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá hoạt động chưa ổn định. Nhiều tàu bị mất kết nối, hoặc gián đoạn kết nối khi đang đánh bắt ngoài khơi. Do đó, nhiều tàu vượt ranh giới cảnh báo mà không biết. Ngoài ra, công tác quản lý tại cảng cá còn nhiều bất cập do thiếu nhân lực, nhất là vào mùa đánh bắt, số lượng tàu cá cập bờ tăng cao cho nên càng thiếu hụt lực lượng giám sát sản phẩm đánh bắt…

Ông Nguyễn Văn Hồ, Phó Giám đốc Ban Quản lý cảng cá tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết: Ban quản lý cảng đang phối hợp rà soát lại việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với các tàu cá gặp sự cố về thiết bị này để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho ngư dân. Bên cạnh đó, đơn vị cũng phối hợp với các lực lượng tại địa phương, bộ đội biên phòng tăng cường tuyên truyền, vận động ngư dân đánh bắt đúng vùng biển hợp pháp.

Thượng tá Trần Ngọc Tăng, Phó Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh đề nghị cấp ủy, chỉ huy Ðồn Biên phòng Bến Ðá đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành của ngư dân về việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định và ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Việt Nam khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Tạo chuyển biến ngay từ ý thức của ngư dân

Ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo về chống khai thác IUU và ký kết quy chế phối hợp với các tỉnh, thành phố ven biển và các lực lượng chức năng để kiểm soát tàu cá ra vào cảng và vùng biển hợp pháp. Ông Vinh cho biết: "Ðây là một trong những giải pháp quan trọng để gỡ "thẻ vàng" của EC. Chúng tôi mong muốn các đơn vị liên quan phối hợp chặt chẽ, nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ được giao. Ðồng thời, tăng cường tuyên truyền, vận động ngư dân tuân thủ các quy định về khai thác hải sản bền vững, góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản và môi trường biển".

Thời gian qua, ý thức của ngư dân đã được cải thiện rõ nét. Ngư dân Trần Mạnh Can, ở xã Phước Tỉnh, huyện Long Ðiền cho biết: "Ðược sự hướng dẫn của các ngành chức năng, chúng tôi luôn tuân thủ những quy định về vùng đánh bắt, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và ghi chép nhật ký đầy đủ". Cho rằng nếu vi phạm vùng đánh bắt sẽ để lại nhiều hệ lụy khó lường, ngư dân Hồ Văn Hùng, thị trấn Phước Hải, huyện Ðất Ðỏ khẳng định, hiện nay ngư dân đã tích cực đồng hành, phối hợp cùng lực lượng chức năng vận động các tàu cá tuân thủ việc bật thiết bị giám sát, ghi nhật ký đầy đủ hành trình trong quá trình đánh bắt.

Như vậy, qua các giải pháp và nhiệm vụ được triển khai, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã đạt được những kết quả tích cực trong công tác chống vi phạm trong hoạt động khai thác hải sản. Cụ thể, tỉnh không có tàu cá vi phạm quy định về khu vực, vùng cấm khai thác hải sản; không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. Tỉnh cũng đã xây dựng được hệ thống quản lý, giám sát và truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác theo yêu cầu của EC. Ðây là những nỗ lực của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để góp phần gỡ "thẻ vàng" của EC trong hoạt động khai thác hải sản, góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản và môi trường biển của Việt Nam ■