Nhạc trẻ và những tìm tòi...

Hướng tới nhiều đối tượng

Thời gian gần đây, hàng loạt dự án âm nhạc có hướng quay về với dòng nhạc xưa. Từ ca sĩ đã thành danh cho tới các giọng ca mới đều hát nhạc xưa như Ðức Tuấn, Thanh Thúy, Kasim Hoàng Vũ, Cao Thái Sơn, Khánh Ngọc,... đã và đang "làm mới" mình bằng... nhạc xưa. Có người "thừa thắng xông lên", làm cả live show nhạc xưa và gặt hái thành công như Ðàm Vĩnh Hưng. Khán giả không chỉ từ "U40" trở lên mà có cả những người trẻ hơn muốn thưởng thức những ca khúc có chất lượng. Cùng với việc nhiều bài hát của các nhạc sĩ sáng tác trước đây được cấp phép biểu diễn và sự trở về của những nhạc sĩ tên tuổi từ hải ngoại góp phần "hâm nóng" thêm dòng nhạc xưa. Có người lý giải, do khan hiếm ca khúc hay, ca sĩ muốn khẳng định một lối đi riêng để "làm mới" nên quyết định thử sức ở dòng nhạc này. Ðó cũng là một cách lựa chọn an toàn trong thị trường có quá nhiều "món". Dĩ nhiên, có người thành công và có người chỉ góp vào phong trào... cho xôm tụ.

Nhạc "teen" được coi là phân khúc mới của nhạc trẻ Việt, xuất hiện từ vài năm trước và ngày càng sôi động, mạnh mẽ. Các ca khúc với ca từ vui tươi, hóm hỉnh, trẻ trung, nhẹ nhàng và dễ nhớ. Những cái tên ca khúc phần nào cho thấy phân khúc thị trường này: Nấm lùn di động, Cô bé kẹo mút, Thỏ con chiên bánh, Cuộc chiến với phù thủy, Công chúa bong bóng, Anh chàng răng sún, Cào cào lá tre... Chúng nhanh chóng được các cô cậu học trò "9X" đón nhận nồng nhiệt. Ca sĩ chưa hẳn hát hay, hay ngoại hình bắt mắt mà phải có phong cách trẻ. Kỹ thuật phòng thu đã hỗ trợ các giọng ca này khá nhiều.

Nhạc thị trường dường như sau thời kỳ bùng phát đang có nguy cơ bị chững lại. Các ca sĩ dòng nhạc thị trường tìm về với nhạc xưa hay những ca khúc mang màu sắc sinh hoạt đời thường, gần gũi và dễ nghe hơn chứ không mãi điệp khúc rên rỉ, đau thương, sầu não... Ca từ của một số bài hát đi theo hướng lời ăn tiếng nói và có không ít lời ca sa vào thông tục. Nhiều album với những ca khúc viết về giới tính thứ ba. Những ca khúc có giai điệu na ná nhạc Hoa, nhạc Hàn Quốc... thì vẫn thịnh hành.

Bên cạnh sự trở lại của rock với nhiều biến thể thì R&B vẫn thịnh hành nhưng được khai thác đa dạng và nhiều màu sắc hơn. Sắp tới đây, những dự án âm nhạc của Mỹ Linh, Phương Anh và những ca sĩ khác cùng hợp tác với ê-kíp Anh Quân và Huy Tuấn vẫn đi theo dòng nhạc này. Năm 2008 đánh dấu sự lên ngôi của nhạc dance. Ngoài Thu Minh thừa thắng xông lên từ album Thiên đàng hay Ngô Thanh Vân tiếp tục phát huy sở trưởng thì Hồ Ngọc Hà, Thanh Thảo, Mỹ Lệ, Mỹ Tâm... đều lựa chọn dòng nhạc khá phổ biến này. Theo nhạc sĩ Dương Thụ, khuynh hướng của giới trẻ hiện nay thích những ca khúc có tiết tấu nhanh, mạnh mẽ, sôi nổi, lôi cuốn nên những phong cách âm nhạc phù hợp như funk, dance, đặc biệt là dance đang trở thành thời thượng. "Sự bùng nổ của phong cách âm nhạc này, nếu có, cũng là điều tốt, bởi cái yếu nhất của nhạc Việt là tiết tấu", ông nhận định. Và như vậy, dance hứa hẹn sẽ được ưa chuộng trong năm 2009.

Dòng nhạc dân gian đương đại vẫn được nhiều ca sĩ phía bắc theo đuổi, tiêu biểu là Thanh Lam, Tùng Dương, Ngọc Khuê, Khánh Linh... Cả cô ca sĩ Sao Mai điểm hẹn Hà Linh cũng chọn Lê Minh Sơn làm nhà sản xuất cho album mới và có hướng đi theo dòng nhạc này.

Thị trường phân khúc mạnh mẽ

Nhạc Việt 2008 chưa có nhiều cách tân, đổi mới hơn nhưng sự phân khúc thị trường ngày càng rõ ràng và mỗi phân khúc đều hướng tới những đối tượng người nghe khác nhau. Khán giả bắt đầu tìm mua những đĩa sản xuất theo công nghệ "Hi-end" (âm thanh cao cấp) "made in Vietnam", như: album nhạc jazz Shadow in the dark (Bóng tối ly cà-phê) do nhiếp ảnh gia Lê Thanh Hải đầu tư sản xuất hay album nhạc thời trang Listen or walk của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh. Rõ ràng, nhu cầu người nghe ngày càng cao và hướng tới những sản phẩm đạt chất lượng cao...

Bộ mặt âm nhạc ngày càng được "chuyên môn hóa" cả về bề rộng và chiều sâu. Bản thân nhu cầu của khán giả cũng phong phú và đa dạng. Họ thay đổi khẩu vị thường xuyên: Hip hop, R&B, Rap, Rock... Âm nhạc cổ điển thính phòng, dân ca, dân gian, dân gian đương đại... đều có khán giả riêng... Gu thưởng thức âm nhạc của khán giả ngày càng được "nâng cấp", thay vì mua album có những bài nặng, bài nhẹ thì họ chấp nhận những album "một mầu" và đón nhận cả những cuộc trở về ngoạn mục của các ca sĩ trên chặng đường "làm mới" và tìm cách tiếp cận khán giả. Mỗi ca sĩ chọn cho mình một dòng nhạc để theo đuổi. Nhiều ca sĩ trẻ đã có ý thức đầu tư và trau chuốt cho sản phẩm với chất lượng cao và hướng tới chuyên nghiệp để thu hút sự chú ý. Họ chọn nhà sản xuất phù hợp, chiến dịch "PR" được tính toán kỹ lưỡng... Không ít nhà sản xuất, ca sĩ và nhạc sĩ tự tin vì đã tìm được "đối tượng" để quyết tâm chinh phục chứ không còn cái cảnh chạy theo trào lưu, dòng nhạc nào "ăn khách".

Thị trường âm nhạc Việt Nam trong những năm qua phát triển rất nhanh và mạnh. Việc định hình rõ nét về phong cách hay chạy theo thị hiếu và những thứ đang ăn khách luôn là thử thách đối với nghệ sĩ. Khác với nhận định có phần chủ quan, thậm chí là bi quan, cho rằng âm nhạc đang phát triển manh mún và lộn xộn, hay thị trường âm nhạc bão hòa, nhạc sĩ Huy Tuấn cho rằng: Sự phân hóa của thị trường sản phẩm âm nhạc theo nhiều phân khúc khác nhau là tín hiệu cho thấy thị trường ngày càng chuyên nghiệp và đi vào nền nếp hơn, dù có thể mỗi phân khúc đã lộ ra hay còn là mạch ngầm.