Nhạc sĩ tên thật là Vũ Văn Ký, sinh ngày 1-8-1928 tại xóm Nhì, xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định trong một gia đình có truyền thống nho học, lớn lên trong gia đình người chú ở Nông Cống, Thanh Hóa.
Nhạc sĩ tham gia cách mạng từ năm 1943, khi mới 15 tuổi, sau đó một năm bị Pháp bắt. Năm 1945, ông tham gia đấu tranh giành chính quyền tại huyện Nông Cống và năm 1946 được kết nạp Đảng. Đây cũng là năm ông viết ca khúc đầu tay của mình mang tên “Trăng xưa”. Sau đó ông đi học lớp âm nhạc Liên khu 4 tại Nghệ An. Sau khi được phân công công tác tại Bình Trị Thiên, ông đã cho ra đời hàng loạt ca khúc kháng chiến như : “Bình Trị Thiên quật khởi” (được giải thưởng của Hội Văn nghệ Liên khu 4), “Tinh hậu phương”, “Chiến thắng hòa bình”…
Năm 1955, ông trở thành hội viên sáng lập và sau đó là Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Ông là tác giả của nhiều ca khúc tiêu biểu, trong đó có những ca khúc sau này được công chúng yêu thích qua nhiều thế hệ như “Tây Nguyên bất khuất”, “Cô giáo Tày cầm đàn lên đỉnh núi”, “Nha Trang mùa thu lại về”, “Trời Hà Nội xanh”, “Hà Nội mùa xuân”… Đặc biệt, ca khúc “Bài ca hy vọng” của ông viết năm 1959 được đông đảo công chúng yêu mến, qua giọng hát ban đầu của ca sĩ Khánh Vân.
Trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình, nhạc sĩ Văn Ký đã viết khoảng 400 ca khúc bao gồm cả ca kịch, nhạc múa, nhạc giao hưởng, nhạc phim…
Nhạc sĩ Văn Ký đã được trao tặng Huân chương kháng chiến chống Pháp hạng 3, Huân chương kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng nhất, Huân chương Độc lập hạng 3. Ông cũng được phong tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001.
