Theo nhiều nguồn tin chính thức khác nhau, ngày 1/8 (giờ Moskva và Washington) Nga và Belarus đã tiến hành trao đổi với Mỹ cùng 4 nước đồng minh phương Tây tổng cộng 24 tù nhân, trong cuộc trao đổi tù nhân được các bên mô tả là lớn nhất sau Chiến tranh Lạnh, qua quốc gia trung gian Thổ Nhĩ Kỳ.
Hãng thông tấn Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn nguồn tin từ cơ quan tình báo của quốc gia Á-Âu này cho biết, số tù nhân được trao đổi nói trên, cùng 2 trẻ em đi kèm, được chuyển đến từ 7 quốc gia khác nhau.
Nga và Ukraine tiến hành đợt trao đổi tù nhân lớn nhất kể từ khi xung đột
Cụ thể, các đối tượng trao đổi của: Mỹ, Đức, Ba Lan, Slovenia, Na Uy, Nga và Belarus đã được chuyển đến Thổ Nhĩ Kỳ bằng 7 máy bay, bao gồm 2 máy bay từ Mỹ và một máy bay từ mỗi nước: Đức, Ba Lan, Na Uy, Slovenia và Nga.
Sau khi tập hợp tại Thổ Nhĩ Kỳ, 8 người trong số này (cùng 2 trẻ vị thành niên đi kèm) được đưa đến Nga, trong khi 13 người đến Đức và 3 người đến Mỹ.
Anadolu nhận định, đây là hoạt động trao đổi tù nhân toàn diện nhất giữa Mỹ, Nga và Đức trong những năm gần đây và việc thiết lập các kênh đối thoại cho hoạt động này đã được tình báo Thổ Nhĩ Kỳ đảm bảo.
Hãng tin TASS của Nga đưa tin Điện Kremlin đã ra thông báo bày tỏ lòng biết ơn đối với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko và các quốc gia hỗ trợ tổ chức cuộc trao đổi tù nhân để đưa những người Nga bị giam giữ ở nước ngoài hồi hương.
Trong văn bản này, Điện Kremlin cảm ơn Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko "vì cử chỉ thiện chí và việc ân xá cho công dân Đức bị kết án tử hình. Moskva cảm ơn các nhà lãnh đạo của tất cả các quốc gia đã hỗ trợ".
Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) cũng cho biết, 8 công dân Nga đã trở về nhà trong cuộc trao đổi tù nhân được thực hiện tại sân bay Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 1/8.
Trước đó cùng ngày, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chính thức ân xá cho 2 công dân Mỹ là phóng viên Evan Gershkovich, cựu lính thủy đánh bộ Paul Whelan và gần 10 tù nhân khác từng là các nhà hoạt động chính trị-xã hội.
Tương tự, nhiều hãng truyền thông của Mỹ đưa tin Tổng thống Joe Biden ca ngợi thỏa thuận trao đổi tù nhân với Nga là "một kỳ tích của ngoại giao và tình bạn" và đồng thời đánh giá cao các đồng minh của Washington vì "những quyết định táo bạo và dũng cảm" của họ.
Trong một thông báo trước đó, Nhà Trắng nêu rõ, Mỹ và 4 đồng minh đã đạt được thỏa thuận với Nga về cuộc trao đổi tù nhân lớn nhất kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, trong một cuộc trao đổi bao gồm việc trả tự do cho 16 người bao gồm cả nhà báo Mỹ Evan Gershkovich.
Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan khẳng định, thỏa thuận này không bao gồm việc trao đổi tiền và cũng không việc nới lỏng lệnh trừng phạt nào để tạo điều kiện cho thỏa thuận trên.
